Đây chính là cách mà Samsung lách luật, tất nhiên doanh nghiệp nào cũng tìm cách để có lợi nhất cho mình, đây là cách kéo dài ưu đãi.
Lợi ích của Nhà nước là trên hết…
Công ty TNHH Samsung Display Việt Nam (SDV) bày tỏ nguyện vọng muốn đầu tư thêm 2,5 tỷ USD, qua đó, nâng mức tổng đầu tư dự án tại Bắc Ninh lên 6,5 tỷ USD. Đi kèm với đó họ đưa ra điều kiện là dự án hiện tại của công ty tại Bắc Ninh được chuyển sang hưởng ưu đãi dành cho dự án có quy mô lớn với mức ưu đãi tương đương như mức ưu đãi đang hưởng hiện là dự án công nghệ cao.
Khoản đầu tư bổ sung 2,5 tỷ USD cũng được hưởng các ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp như đang áp dụng hiện nay.
Trước thông tin trên, trao đổi với Đất Việt, ngày 12/1, PGS.TS Nguyễn Văn Nam – Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu kinh tế thương mại cho biết: “Tất cả các chế độ ưu đãi cho các doanh nghiệp, chúng ta cứ theo Luật doanh nghiệp mà làm, xem rõ chính sách ưu đãi cho dự án quy mô công nghệ cao là ra sao, quy mô lớn thế nào, rồi thực hiện.
Và cũng phải xem rõ, thế nào là dự án đầu tư quy mô lớn, tôi được biết là phải xem xét về 2 yếu tố nguồn vốn đầu tư và nguồn lao động tiêu thụ. Cụ thể đầu tư 2,5 tỷ USD trong 5 năm thì có thể gọi là quy mô lớn được không?.
 |
| Samsung Bắc Ninh muốn đầu tư thêm 2,5 tỷ USD |
Hơn nữa, phải tính toán cụ thể, làm rõ xem ưu đãi 5 năm cho vốn mới, ưu đãi cho dự án quy mô lớn là 2,5 tỷ USD hay là cho cả 4 tỷ USD trước đây nữa, vì đây là 2 lần đầu tư khác nhau, tại hai thời điểm khác nhau. Không thể cùng 1 số tiền đầu tư mà hưởng 2 lần chế độ ưu đãi chính sách, không thể 4 tỷ USD trước đây được hưởng ưu đãi cho công nghệ cao, giờ thêm 2,5 tỷ USD, tổng 6,5 tỷ USD đều được hưởng ưu đãi cho mô hình mới là quy mô lớn, như vậy, cùng 1 dòng tiền, 2 lần hưởng ưu đãi, sau đó, kéo dài thêm thời gian hưởng ưu đãi.
Đây chính là cách mà Samsung lách luật, tất nhiên doanh nghiệp nào cũng tìm cách để có lợi nhất cho mình, bởi vì, chỉ 3 năm nữa là Samsung hết hạn hưởng chính sách ưu đãi, nên họ rót thêm tiền đầu tư để thêm ưu đãi theo mô hình đầu tư quy mô lớn mà cho cả lượng tiền đầu tư cũ, nghĩa là cách để kéo dài ưu đãi.
Tôi nghĩ các cơ quan thuế, nhà quản lý tài chính phải ngồi với nhau để tính toán, nếu không công nghệ hiện đại chỉ 5 năm đã khấu hao hết, họ sẽ mang hết đi còn chúng ta hoàn toàn không được hưởng gì. Phải xem 5 năm không thu giảm thuế, ưu đãi cho họ, giờ tiếp tục thêm 5 năm nữa, thì cuối cùng chúng ta sẽ được gì.
Chúng ta phải tính toán, tìm một giải pháp thích hợp, vừa có sự khuyến khích các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư, nhưng không làm thiệt hại lợi ích của quốc gia, của tài chính nhà nước. Đã đến lúc chúng ta không phải thu hút FDI bằng mọi giá, đã đến lúc cần đặt ra câu hỏi chúng tôi được lợi gì không, còn đầu tư mà cuối cùng không được gì thì không nên thu hút”.
Nghĩa là, những người có trách nhiệm kiểm tra, phê duyệt phải lấy lợi ích nhà nước, nhân dân làm đầu.
“Tôi thấy trước đây có một số lãnh đạo sắp hết nhiệm kỳ, thì gật đầu đồng ý cho họ vào sản xuất với hàng loạt các ưu đãi, khó khăn để lại cho thế hệ sau.
Vì thực tế nếu chỉ tính đầu tư 2,5 tỷ USD cho 5 năm, mỗi năm 500 triệu USD thì không phải quá cao, để gọi là quy mô lớn, còn tất nhiên không thể chấp nhận cộng dồn”, ông Nam chỉ rõ.
Theo ông Nam, Samsung từ trước đến nay đã nhận được nhiều ưu đãi đầu tư từ Chính phủ Việt Nam, thậm chí vượt khung, thậm chí là ưu đãi tuyệt đối…Thế nhưng, về phía các địa phương nhận lại được từ doanh nghiệp này thì chỉ duy nhất là giải quyết nguồn cung lao động giá rẻ, trong khi, những lợi ích đó quá ít ỏi, vì tất cả đã ưu đãi hết rồi.
Với ưu đãi lần này không thể làm qua loa, phải làm kỹ, phải có cảnh báo, người được quyền phê duyệt phải tính toán lợi ích quốc gia đến nơi, đến chốn, như Formosa tự kéo dài thời hạn 70 năm, ưu đãi hết cái này cái khác, trong khi gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Với Samsung họ cũng đã được yêu chiều quá nhiều, như con cưng từ xưa đến nay, trước đây muốn tạo ấn tượng, Việt Nam mở cửa đầu tư, nhưng thực ra lợi ích thì chỉ có 1 vài người quyết định việc đó.
Chúng ta cứ khoe khoang với thế giới, được đầu tư nhiều tỷ USD nhưng lợi ích mang lại chả có gì, cuối cùng tài sản tài nguyên bị khai thác cạn kiệt, từ nước, không khí, môi trường, cuối cùng mất bao nhiêu tiền để khắc phục.
“Cứ theo Luật mà làm, công ty nào phạm luật thì đưa ra xử lý, bây giờ địa phương nào cũng lôi kéo, đưa ra các ưu đãi, thậm chí vượt cả Luật, nên những lợi ích nhỏ nhoi nhất cũng không có. Việc này ở các nước họ làm rất nghiêm, không có chuyện mỗi địa phương một chính sách thu hút khác nhau, họ hoàn toàn đồng bộ, nơi nào cũng vậy.
Nhưng đáng buồn là không phải chỉ Samsung mà nhiều doanh nghiệp khác cũng xảy ra thực trạng này, chủ yếu DN FDI, nhưng quy mô nhỏ hơn. Tâm lý của Việt Nam sợ không cho ưu đãi thì họ không đầu tư nữa, nên lần nào xin, xin gì cũng cho”, Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu kinh tế thương mại nhấn mạnh.
Cần phải tính toán kỹ lưỡng
Trong khi đó, cũng trao đổi với Đất Việt, GS.TS Đặng Đình Đào – Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu kinh tế và Phát triển (ĐH Kinh tế Quốc dân Hà Nội) cho biết: “Khi Samsung đầu tư thêm 2,5 tỷ USD nó chứng tỏ một thực tế Samsung đang làm ăn rất tốt, như vậy rõ ràng khi có vốn họ muốn mở rộng thêm.
Tôi biết, thực tế ở Sài Gòn có một thời nhiều doanh nghiệp đầu tư nước ngoài làm ăn tốt, lãi cao, mở rộng đầu tư thêm, nhưng lúc nào cũng báo lỗ.
Nhưng việc Samsung đầu tư thêm 2,5 tỷ USD để kéo dài thời gian hưởng ưu đãi cũng là bài của doanh nghiệp trong làm ăn kinh doanh, nên các nhà quản lý, khi xem xét phải quan tâm, tính toán yếu tố đó. Còn Samsung muốn mở rộng, đóng góp cho ngân sách Việt Nam là việc tốt, vấn đề ở đây chỉ là họ có thực hiện các nghĩa vụ đầy đủ hay không?”.
Thế nhưng, theo ông Đào, chắc chắn tính về quy mô đầu tư thì không thể cộng dồn vào được, gần hết thời gian đầu tư thì thêm tiền, kéo dài thời gian hưởng ưu đãi là khó chấp nhận.
Đó là chiêu của các doanh nghiệp FDI, nên chúng ta phải tính toán, thậm chí như vậy là không công bằng với lợi ích của doanh nghiệp khác. Sau trường hợp này, các doanh nghiệp khác cứ đầu tư thêm rồi cộng dồn hưởng ưu đãi thì làm sao được.
“Theo tôi phải cân nhắc, xem xét lại, phải đàm phán, không thể cứ tiếp tục ưu đãi khi nó không hợp lý. Không thể họ yêu cầu gì thì mình cũng chấp nhận, nên có đánh giá xem bức tranh đóng góp của Samsung vào VN ra sao, rồi quyết định.
Tạo công ăn việc làm là rõ ràng, nhưng con số hàng năm đóng góp cho ngân sách VN, với địa phương ra sao cũng cần làm rõ. Tất cả đều có Luật, có quy trình cả, chứ không phải cái gì cũng trình lên Thủ tướng”, ông Đào nói rõ.
Theo Đất Việt
* VNTB đặt lại tiêu đề