VNTB – Báo chí Việt Nam bắt đầu ‘quay xe’ khi đưa tin chiến sự Nga – Ukraina

 

Trần Dzạ Dzũng

 

(VNTB) – Làm cái loa cho kẻ đi xâm lược là đồng lõa với tội ác…

 

Cựu trưởng ban Chính trị – xã hội báo Tuổi Trẻ, nhà báo Trương Quang Vĩnh phản ứng mạnh trước việc định hướng tuyên truyền qua lời kêu gọi: “Báo chí nước nhà đã lệ thuộc nhiều vào cỗ máy tuyên truyền trên và gieo cho người đọc, người xem nhiều thông tin sai trái. Làm cái loa cho kẻ đi xâm lược là đồng lõa với tội ác!”.

Nhà báo Trương Quang Vĩnh hiện là biên tập viên của tờ VietnamNet với cơ quan chủ quản là Bộ Thông tin và Truyền thông. Ông là người phản ứng ngay từ đầu với các đồng nghiệp bằng khuyến cáo từ hôm 24-2: “Báo chí đang tiến dần với quan điểm của Trung Quốc: Mỹ là thủ phạm gây căng thẳng ở Ukraina!”.

Nhà báo Trương Quang Vĩnh đã ‘chốt hạ’ bằng một dự cảm thay cho lời nguyền: “Adolf Hitler, trùm phát xít Đức, Lãnh tụ Đảng Quốc xã, vào ngày 30/04/1945 đã tự sát bằng súng lục trong  khu trú ẩn ngầm của mình ở Berlin. Eva Braun, người vợ một ngày của ông cũng đã tự tử cùng ông bằng cách uống xyanua.

Putin trong những năm tháng còn lại, không chắc sẽ còn quyền tự chết như Hitler!”.

Thế nhưng dường như mọi chuyện dần thay đổi về định hướng tuyên truyền sau khi Việt Nam kêu gọi thực thi luật nhân đạo quốc tế với Ukraine tại phiên họp đặc biệt của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc về Ukraine.

Trong bản tin trưa ngày 5-3 trên báo Người Lao Động (cơ quan thuộc Thành ủy TP.HCM), cho biết đang có “Hàng chục ngàn người Ukraine về nước chiến đấu”. Theo tờ báo này thì “số lượng người trong nhóm này tăng lên từng ngày và họ đang hướng về chiến trường. Những người đàn ông Ukraine này đang đi về phía Đông từ các nước gần đó, nơi hàng trăm nghìn người trong số họ và gia đình họ đã định cư trong những năm gần đây”.

Dẫn nguồn tin từ cơ quan Biên phòng Nhà nước Ukraine, bài viết cho biết tuần này có gần 80.000 người đã trở về nước kể từ khi Điện Kremlin bắt đầu cuộc tấn công vào ngày 24-2. Họ trở về để gia nhập quân đội hoặc các lực lượng bảo vệ lãnh thổ.

Tại Ba Lan, nước có nền kinh tế lớn nhất Đông Âu, có hơn 1 triệu người Ukraine định cư tại đây trong hơn 8 năm từ khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea. Theo ông Maciej Wronski, người đứng đầu Hiệp hội Công ty Vận tải và Hậu cần, thì đang có đến 30% tài xế Ukraine làm việc trong các công ty vận tải Ba Lan đã xin nghỉ phép để trở về chiến đấu.

Hiệp hội các nhà phát triển bất động sản Ba Lan ước tính từ 20% đến 30% công nhân Ukraine đã rời các công trường xây dựng kể từ khi cuộc tấn công bắt đầu để trở về quê nhà chiến đấu chống giặc Nga xâm lược.

Cũng trong ngày 5-3, báo Thanh Niên – một tờ báo có nhiều độc giả vào loại bậc nhất ở Việt Nam, đưa tin mặc dù Đại sứ quán Ukraine tại Nigeria thông báo những người Nigeria muốn đi đến Ukraine để chống quân Nga phải chi trả 1.000 USD tiền vé máy bay và phí thị thực, song theo Bí thư thứ 2 tại Đại sứ quán Ukraine ở Nigeria Bohdan Soltys xác nhận, thì vẫn có nhiều cựu binh lục quân Nigeria tình nguyện sang Ukraine để tham chiến.

Số tiền 1.000 USD đó được giải thích là để người Nigeria vốn là những cựu binh kinh nghiệm quân sự, làm phần thủ tục thị thực để đến Romania và Ba Lan sau đó sang Ukraina.

Khác với hai đồng nghiệp nói trên, báo Tuổi Trẻ chọn việc đưa tin ‘lách định hướng’ bằng phỏng vấn cựu thứ trưởng Quốc phòng – Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh. Bài báo có đoạn về nhận định của tướng Vịnh mang tính răn đe đối với người khởi sự binh đao với Ukraina:

“Chúng ta nhớ lại năm 1979, Liên Xô đưa quân sang Afghanistan và thời điểm đó, mọi chuyện tưởng chừng như đã an bài, nếu so sánh sức mạnh của hai bên.

Nhưng sau 10 năm sa lầy, Liên Xô phải quay trở về trong thế yếu và đó là một nhân tố góp phần làm Liên Xô sụp đổ. Nước Nga cần nhớ lại bài học này để có thể ngồi vào bàn đàm phán”.

Tướng Vịnh cho rằng nước Nga sẽ có một kẻ thù ở sát nách thay vì một người anh em hay một nước láng giềng truyền thống. Hơn thế nữa, uy tín và đoàn kết quốc gia sẽ bị tổn hại vô cùng nặng nề và lâu dài.

“Không khó để nhìn ra, đó là: ngừng bắn ngay lập tức, các đoàn quân về bên kia biên giới; ngưng ngay viện trợ quân sự cho tất cả các bên; các khu vực tranh chấp (Crimea, Donbass…) giữ nguyên trạng, 2 nước sẽ đàm phán trong hòa bình và tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế” – tướng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh.

Đoạn kết bài phỏng vấn để sắp xếp bằng ý tứ phát biểu của tướng Vịnh dường như còn dành cho cả Đảng và Nhà nước Việt Nam:

“Chúng ta chân thành mong muốn Ukraine hòa bình, không bị áp đặt bởi chính trị cường quyền, không phải chịu đựng chính sách ‘ngoại giao pháo hạm’ của nước lớn.

Chúng ta phản đối bất cứ hình thức nào áp đặt chiến tranh với Ukraine, kêu gọi hòa bình, ổn định cho người dân”.

---