Châu Nam Việt
(VNTB) – Người dân đã đóng tiền bảo hiểm y tế, nhưng khi gặp vấn đề về sức khoẻ lại phải bỏ tiền túi để mua thuốc bên ngoài
Bảo hiểm y tế (BHYT) từ lâu được nhà nước quảng bá như một công cụ hữu ích để giúp giảm gánh nặng chi phí y tế cho người dân, đặc biệt trong bối cảnh sống còn nhiều khó khăn của người Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, thực tế thì mặc dù người dân đã đóng đủ tiền BHYT, nhưng khi khám chữa bệnh lại không được nhận thuốc từ bệnh viện. Mà phải mua thuốc bên ngoài, đôi khi với giá thành rất cao. Nghịch lý ở chỗ là hiện quỹ BHYT hiện nay kết dư lên tới hàng nghìn tỷ đồng nhưng danh mục thuốc vẫn cập nhật một cách nhỏ giọt.
Theo thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, chỉ riêng trong 3 năm 2020-2022, quỹ BHYT có kết dư lớn, trên 33.000 tỷ đồng và đến hết năm 2023, quỹ BHYT kết dư 40.000 tỷ đồng. Bên cạnh, số thu BHYT cũng tăng qua các năm, năm 2020 thu 25.000 tỷ đồng thì đến nay số thu ước 126.000 tỷ đồng/năm. Từ ngày 1/7, mức lương cơ bản tăng lên, vì thế số thu cũng tăng lên đáng kể. Đây là nguồn tài chính dồi dào giúp duy trì và phát triển hệ thống bảo hiểm y tế.(1) Tuy nhiên, không ai biết số tiền này hiện đang được sử dụng vào mục đích gì mà tại sao thuốc vẫn thiếu và người dân không được hưởng đủ quyền lợi?
Khi tham gia đóng bảo hiểm, người dân luôn mong muốn sẽ được chăm sóc y tế tốt hơn mà không phải chịu gánh nặng tài chính. Mà, thực tế thì trái ngược hoàn toàn. Khi thuốc trong danh mục bảo hiểm không có, bệnh nhân buộc phải mua thuốc ngoài chi phí tự chi trả. Điều này không chỉ gây áp lực cho tài chính của người dân mà còn tạo ra họ cảm thấy bị đối xử bất công, bởi họ đã đóng bảo hiểm, nhưng vẫn phải chịu thêm chi phí phát sinh bên ngoài.
Bà Nguyễn T.L., một bệnh nhân bệnh tiểu đường tại TP. Hồ Chí Minh nói với phóng viên VNTB: “tôi đã tham gia bảo hiểm nhiều năm và luôn luôn đóng thủ công đúng hạn. Nhưng trong lần khám bệnh gần đây tại một bệnh viện tuyến quận, tôi vẫn phải bỏ ra gần 700.000 đồng để mua thuốc bên ngoài bệnh viện vì bệnh viện không có thuốc. Tôi đã đóng bảo hiểm nhiều năm, nhưng giờ lại phải tự mua thuốc thì BHYT còn có ý nghĩa gì nữa?”
Bà T.Th.M, 42 tuổi, sống tại quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh, nói với phóng viên VNTB: “tôi đã tham gia BHYT hơn 5 năm, tuy nhiên khi đi khám bệnh, tôi được bác sĩ kê đơn và yêu cầu mua một số loại thuốc bên ngoài do bệnh viện thiếu thuốc. Tổng chi phí thuốc tôi phải tự mua lên đến 300.000 đồng, đây là số tiền bằng cả ngày đi làm của tôi. Tôi đã đóng bảo hiểm đều đặng mỗi năm, nhưng khi bệnh, tôi lại phải bỏ tiền ra mua thuốc, vậy tiền bảo hiểm tôi đóng vào đã đi đâu?”
Tình trạng này là vấn đề chung của rất nhiều người dân trên cả nước. Tại nhiều bệnh viện tuyến cơ sở, thuốc kháng sinh, thuốc tim mạch cho đến các loại thuốc điều trị bệnh mãn tính đều rơi vào tình trạng thiếu hụt. Bệnh nhân buộc phải mua thuốc ở bên ngoài, mà những loại thuốc này thường có giá cao hơn so với giá niêm yết tại các cơ sở y tế công lập. Loại thuốc mà bệnh viện báo cáo còn thiếu, thường chỉ cần bước ra khỏi cổng bệnh là có thể dễ dàng tìm mua. Điều này khiến người ta thắc mắc: nếu thuốc bên ngoài không thiếu, tại sao bệnh viện thiếu?
Một vấn đề khác cũng cần được làm rõ là tại sao BHYT không trả lại tiền cho bệnh nhân khi họ phải mua thuốc bên ngoài do bệnh viện thiếu thuốc? Theo lý thuyết, nếu bệnh viện không có thuốc trong danh mục thuốc BHYT thì lẽ ra bệnh nhân phải được hoàn trả phí mà họ đã bỏ ra để mua thuốc ngoài. Tuy nhiên, hiện tại nhà nước lại chưa có chính sách hoặc xác định rõ ràng về việc này. Như vậy, chẳng khác nào như một doanh nghiệp kinh doanh, chỉ bán sản phẩm lấy tiền chứ không hề có trách nhiệm với sản phẩm và quyền lợi của người mua.
Điều này rõ ràng là bất công đối với những người đã bỏ tiền mua bảo hiểm nhưng lại không được hưởng lợi ích tương xứng như cam kết. Nếu bệnh viện không có đủ thuốc, may ra bảo hiểm phải có cơ chế bồi đắp chi phí mà người bệnh đã bỏ ra, để đảm bảo rằng quyền lợi của người tham gia bảo hiểm không bị xâm phạm.
Theo Điều 11 Luật Bảo hiểm y tế 2008 quy định nghiêm cấm các hành vi sau đây: Cản trở, gây khó khăn hoặc làm thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người tham gia bảo hiểm y tế và của các bên liên quan đến bảo hiểm y tế. Như vậy, việc nhà cầm quyền không đảm bảo cung cấp đầy đủ các quyền lợi cho người tham gia BHYT có thể được xem là vi phạm nghiêm trọng điều luật mà do chính họ đã ban hành.
Người dân đã đóng bảo hiểm, nhưng khi gặp vấn đề về sức khoẻ, họ lại phải bỏ tiền túi để mua thuốc bên ngoài, điều này thật sự vô lý. Trong khi đó, quỹ BHYT lại có số kết dư rất lớn nhưng không ai biết nó sẽ được sử dụng như thế nào? Nếu số tiền này được sử dụng đúng mục đích thì có lẽ đã không có tình trạng thiếu thuốc trong những năm qua. Chỉ khi nào quyền lợi của người tham gia BHYT được đảm bảo, thì hệ thống an sinh nhà nước rao bán mới thực sự được người dân tin tưởng.
1 comment
Đã vậy mà tiền bảo hiểm y tế còn lên giá,năm 2024 nầy đã hơn một triệu hai(1.200.000)đồng.so với những năm trươc nay tăng gấp đôi.