Đông Đô
(VNTB) – Cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường sai vì làm theo chỉ đạo cấp trên. Chẳng nhẽ ông Tổng bí thư vô can?
Ông Cường nhận trách nhiệm, nhưng…
Theo cáo buộc, trong thời gian từ năm 2008 – 2014, bị cáo Trương Quốc Cường là Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng xét duyệt thuốc Bộ Y tế, là người chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ Y tế và trước pháp luật về mọi hoạt động của Cục Quản lý Dược.
Bị cáo Cường là người chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ hoạt động của nhóm thẩm định nhưng đã không quản lý được kết quả thẩm định và để Nguyễn Thị Thu Thủy – cựu Phó Trưởng phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) có nhiều sai phạm dẫn đến 7 hồ sơ không đủ điều kiện nhưng vẫn được thẩm định đạt, đề nghị cấp số đăng ký.
Những sai phạm từ khâu thẩm định là một trong những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hậu quả thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ, giả nhãn mác Health 2000 Canada được nhập khẩu vào Việt Nam tiêu thụ cho người bệnh.
Trước tòa, bị cáo Trương Quốc Cường thừa nhận, có trách nhiệm về phía Cục do bị cáo quản lý. Song, bị cáo Cường trình bày: “Không được nghe báo cáo từ cấp dưới”. Bị cáo trình bày, theo quy trình đăng ký thuốc, trước đây quy chế có nội dung phân công nhóm trưởng, báo cáo thủ trưởng. Năm 2007, bỏ hết các nội dung này.
“Tôi thấy mọi việc xảy ra tôi xin chịu trách nhiệm. Tôi không được anh em báo cáo. Song tôi xin chịu trách nhiệm người đứng đầu”, bị cáo Cường thêm một lần nói về trách nhiệm khi để lô thuốc giả trên nhập khẩu vào Việt Nam.
Phải chăng cấp trên sẽ dừng lại ở ông Cao Minh Quang?
Bào chữa cho bị cáo Trương Quốc Cường, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế, luật sư Bùi Nguyên Thắng, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội đã đưa ra quan điểm cho rằng đây là vụ án chưa được điều tra toàn diện, việc đánh giá chứng cứ chưa chính xác; đồng thời cho rằng ông Cường đã bị ông Cao Minh Quang o ép, gây khó dễ.
Theo đó, luật sư Thắng đã viện dẫn lời khai của ông Cao Minh Quang để chứng minh luận điểm cho rằng việc xảy ra là sai phạm của ông Cao Minh Quang, nhưng cơ quan tố tụng lại buộc tội ông Trương Quốc Cường. Luật sư Thắng đưa ra ý kiến: “Tại phiên tòa này mà có mặt ông Cao Minh Quang thì sẽ rất thuận lợi, sẽ làm rõ được hành vi của bị cáo Cường và bị cáo Châu”.
Theo luật sư, bản chất của bộ phận thường trực đăng ký thuốc chỉ chuẩn bị hồ sơ cho Hội đồng xét duyệt thuốc, hoàn toàn không được giao nhiệm vụ kiểm soát, không liên quan đến việc thẩm định hồ sơ xét duyệt thuốc, cũng không phải nguyên nhân đưa 2 hồ sơ thuốc ra xét duyệt sớm.
Cáo buộc: “Mặc dù nhận được nhiều thông tin về thuốc Health 2000 Canada là không rõ nguồn gốc, xuất xứ nhưng bị cáo Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy thuốc dẫn đến hậu quả các cơ sở y tế trong nước tiếp tục sử dụng các loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada, không rõ nguồn gốc xuất xứ để điều trị cho người bệnh” là không chính xác, không đúng với tài liệu có trong hồ sơ.
Cũng theo bào chữa của luật sư, cáo trạng quy buộc cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng trong việc thành lập, quản lý hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định là chưa có căn cứ.
Lý do, vì Cục trưởng Cục Quản lý Dược là người đứng đầu trong một đơn vị hành chính Nhà nước, thực hiện chức năng quản lý Nhà nước và thực thi pháp luật, điều hành các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ về lĩnh vực dược. Và Cục trưởng Cục Quản lý Dược không thực hiện chức năng quản lý Nhà nước đối với nhóm chuyên gia thẩm định thuốc.
Kẻ hở pháp lý?
Củng cố cho góc nhìn pháp lý của vị đồng nghiệp, trong bào chữa cho bị cáo Phạm Hồng Châu, cựu Trưởng phòng Đăng ký thuốc, Cục Quản lý Dược, luật sư Trần Hồng Phúc cho rằng, quy trình làm việc của Nhóm thẩm định, chuyên gia thẩm định hồ sơ đăng ký thuốc được quy định như sau: “Chuyên gia thẩm định có trách nhiệm đọc kỹ hồ sơ, kiểm tra sự nhất quán giữa biên bản với hồ sơ và thẩm định chuyên môn theo đúng các nội dung trong Tài liệu hướng dẫn hồ sơ đăng ký thuốc, phải ghi rõ ý kiến nhận xét, đề nghị cấp số đăng ký hay không cấp số đăng ký hoặc phải bổ sung và ký tên vào Biên bản.
Trường hợp có vướng mắc, phải trao đổi với Trưởng phòng đăng ký thuốc. Nếu vẫn chưa giải quyết được, phải báo cáo Cục trưởng để có ý kiến chỉ đạo”.
Như vậy, trong quá trình điều tra và kết quả thẩm vấn tại phiên tòa của hội đồng xét xử, của các luật sư, luật sư nhận thấy bị cáo Nguyễn Thị Thu Thủy, cựu Phó trường phòng Quản lý thuốc, Cục Quản lý Dược, và bị cáo Nguyễn Việt Hùng, cựu Phó cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế đều cho thấy không có chuyên gia nào báo cáo có vướng mắc đối với Trưởng phòng Đăng ký thuốc.
Luật sư cũng cho biết đây là lỗi vô ý do thiếu trách nhiệm của bà Châu ở vai trò của Trưởng phòng Đăng ký thuốc.
Theo phân tích của luật sư, trong vụ án này có 2 nhóm chuyên gia pháp chế thẩm định hồ sơ đăng ký của 7 thuốc. Các nhóm chuyển gia pháp chế thẩm định 5 thuốc khẳng định kết quả thẩm định đề xuất là kết quả chung thống nhất của cả nhóm, phù hợp quy định của Quy chế 63 và Quy trình 12.
Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chấp nhận quan điểm bào chữa của luật sư?
Một nhà báo chuyên trách mảng pháp đình cho rằng giả dụ ông Chủ tọa hội đồng xét xử – thẩm phán Đào Bá Sơn chấp nhận quan điểm bào chữa của các luật sư, thì hóa ra mai này những quan chức cấp cao khác vướng vòng lao lý, liệu phải không trách nhiệm cuối cùng chẳng ai khác ngoài người đứng đầu Bộ Chính trị, khi ông này kiên quyết buộc nền kinh tế thị trường phải đi theo định hướng xã hội chủ nghĩa do ông vạch ra.
Rồi khi định hướng này đi đến các vấp váp sai lầm, thì chẳng nhẽ ông Tổng bí thư vô can?