Ngọc Lan dịch
(VNTB) – Dân số người Mỹ gốc Á ở bang Georgia đã tăng gấp đôi trong hai thập kỷ và nhiều người sống ở vùng ngoại ô Atlanta đã bỏ phiếu cho Joseph R. Biden Jr. với tỷ lệ chênh lệch lớn.
Sabrina Tavernise 25/10/20
LAWRENCEVILLE, Ga. – Bốn năm trước, Maliha Javed, một người nhập cư Pakistan, không chú ý đến chính trị. Là một sinh viên đại học cộng đồng ở ngoại ô Atlanta, cô bận rộn với việc trả tiền mua sách và học phí. Cô đã không bỏ phiếu năm đó.
Nhưng bốn năm qua đã thay đổi cô. Lệnh cấm người Hồi giáo đi lại của chính quyền Trump đã ảnh hưởng đến một số bạn bè của cô. Chính sách tách con khiến cô nhớ lại cuộc sống xa cách cha mẹ trong ba năm khi cô chuyển đến Hoa Kỳ. Sau đó, vào mùa hè năm nay, việc phát hiện ra rằng cô đang mang thai đã trở thành dấu hiệu cuối cùng: Vào Ngày Bầu cử, cô đã đến Nhà thờ Amazing Grace Lutheran gần nhà và bỏ phiếu lần đầu tiên trong đời. Cô chọn Joseph R. Biden Jr.
Cô Javed, 24 tuổi và sẽ sinh ra một bé trai cho biết: “Tôi muốn con tôi lớn lên trong một nước Mỹ tốt đẹp hơn.”
Bà Javed là một phần của lực lượng nhỏ nhưng mạnh mẽ trong chính trường Georgia: cử tri người Mỹ gốc Á. Cô sống ở Quận Gwinnett, quận đông dân thứ hai của Georgia và là quận có dân số Mỹ gốc Á đông nhất. Ông Biden, người đánh bại sát nút Tổng thống Trump ở Georgia, đã giành được Quận Gwinnett 18 điểm phần trăm, một mức tăng đáng kể so với thành tích của Hillary Clinton bốn năm trước và chỉ là lần thứ hai quận này có màu xanh lam kể từ những năm 1970.
Quận này cũng là trung tâm của cuộc tranh chấp ghế chặt chẽ Hạ viện duy nhất trên toàn quốc mà đảng Dân chủ đã lật đổ trong năm nay – Quận Quốc hội thứ bảy của Georgia. Taeku Lee, một giáo sư khoa học chính trị tại Đại học California, Berkeley, cho biết, một cuộc khảo sát ở những cử tri ban đầu là người Mỹ gốc Á tại khu vực đó cho thấy 41% đi bỏ phiếu lần đầu tiên.
Sự xuất hiện ở Georgia của các cử tri người Mỹ gốc Á là một điểm sáng tiềm năng cho một Đảng Dân chủ dựa trên những thay đổi nhân khẩu học để mang lại chiến thắng chính trị trên khắp đất nước. Người Mỹ gốc Á là nhóm cử tri đủ điều kiện phát triển nhanh nhất trong số các nhóm sắc tộc và chủng tộc chính ở Mỹ, theo Trung tâm Nghiên cứu Pew; số lượng người Mỹ gốc Á trên toàn quốc và ở Quận Gwinnett, đã tăng hơn gấp đôi từ năm 2000 đến năm 2020.
Các gia đình gốc Á ở Mỹ đến từ hàng chục quốc gia, nhưng theo Pew, phần lớn dân số bỏ phiếu chỉ đến từ 6 quốc gia, Trung Quốc, Philippines và Ấn Độ chiếm hơn một nửa, tiếp theo là Việt Nam, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Nhưng các cuộc phỏng vấn với người Mỹ gốc Á tại Quận Gwinnett cho thấy sở thích chính trị của họ rất linh hoạt. Mặc dù nhiều người đã bỏ phiếu cho ông Biden, nhưng họ không phải là một thỏa thuận đã hoàn thành đối với Đảng Dân chủ. Một phần lớn là những người theo đạo Thiên Chúa bảo thủ về mặt xã hội, thường là những người có thiên chúa giáo và chủ các doanh nghiệp nhỏ.
Nhiều cử tri mới đã bị thu hút vào cuộc chạy đua tổng thống vì điều đó bao trùm quá lớn trong văn hóa Mỹ. Nhưng điều đó cũng có nghĩa là họ không đảm bảo cho đảng Dân chủ ở Georgia giành được hai ghế quan trọng ở Thượng viện Hoa Kỳ vào tháng Giêng, tạo quyền kiểm soát thượng viện bị treo trong thế cân bằng.
Cam Ashling, 40 tuổi, một nhà hoạt động Dân chủ, nói khi đề cập đến phản ứng của cử tri mới khi cô ấy vượt qua vòng đua “ Họ hỏi kiểu như ‘Cái gì?’”, Cam Ashling gọi cuộc tranh cử của cô giống như “một trận chiến khó khăn khổng lồ”.
Cô nói thêm: “Chúng tôi phải cố gắng rất nhiều để giữ cho Georgia có màu xanh lam. Điều đó không có vững chãi lắm”.
Là một nhóm trên bình diện quốc gia, người Mỹ gốc Á có xu hướng thích đảng Dân chủ hơn, nhưng điều đó che đây sự khác biệt sâu sắc do nguồn gốc chủng tộc và thế hệ. AAPI Data, một công ty phân tích dữ liệu tập trung vào người Mỹ gốc Á, đã nhận thấy rằng nhiều cử tri nhập cư Việt Nam nghiêng về đảng Cộng hòa, trong khi rất ít cử tri Bangladesh làm như vậy. Và các cử tri Việt Nam sinh ra ở Mỹ lại nghiêng về đảng Cộng hòa ít hơn so với các bậc cha mẹ sinh ra ở Việt Nam.
Theo Pew, 2/3 tổng số cử tri người Mỹ gốc Á đủ điều kiện là công dân nhập tịch và đó là tỷ lệ cao nhất so với bất kỳ nhóm chủng tộc hoặc sắc tộc lớn nào.
Jae Song, 50 tuổi, một nhân viên CNTT đang mua bữa trưa tại Vietvana Pho Noodle House ở Duluth, một thị trấn cao cấp ở quận Gwinnett với 24% là người gốc Á, cho biết: “Tôi rất thích trở thành một người của Đảng Cộng hòa, nhưng hiện tại họ thật điên rồ. Ông Song là người nhập cư gốc Triều Tiên, nói rằng ông thích Trump về kinh tế, nhưng ghét Trump về dịch corona. Con gái của ông ở New York đã lãnh nhận những lời gièm pha phân biệt chủng tộc. Nhưng ông nói rằng ông cũng bối rối trước các ưu tiên của Đảng Dân chủ.
Ông đã nghe rất nhiều về cụm từ “Mạng sống của người da đen rất quan trọng” và anh hiểu điều đó. Nhưng điều này cũng khiến ông Song tự hỏi, “Còn chúng tôi thì sao?”
Các cuộc khảo sát cho thấy sự gia tăng đáng kể trong số phiếu bầu của người Mỹ gốc Á trong năm nay, một bước nhảy vọt theo sau sự gia tăng dân số của nhóm người này trong tiểu bang. Khoảng 2,5% cử tri Georgia là người Mỹ gốc Á trong năm nay, tăng lên từ 1,6% vào năm 2016.
Người Mỹ gốc Á ở Georgia khá đa dạng về kinh tế. Một số là bác sĩ và các chuyên gia có thu nhập cao, nhưng số khác là chủ sở hữu của các cửa hàng cung cấp đồ làm đẹp, nhà hàng, kinh doanh điện thoại di động và tiệm giặt ủi.
James Woo, 35 tuổi, người nhập cư từ Seoul đến Meridian, bang Missisipi vào cuối những năm 1990, cho biết những người nhập cư Hàn Quốc có câu nói rằng bất cứ nghề gì của người đón bạn ở sân bay sẽ trở thành nghề của bạn. Bố của Woo được anh rể là chủ một cửa hàng cung cấp đồ làm đẹp đón về nhà. Hiện đại gia đình của ông Woo sở hữu hơn hai chục cửa hàng cung cấp đồ làm đẹp ở Georgia và Louisiana.
Trong những năm đầu tiên, là người Mỹ gốc Á không hề dễ dàng và anh Woo, người chuyển đến Georgia vào năm lớp sáu và làm việc tại cửa hàng của cha mẹ vào cuối tuần cho đến khi học đại học, đã có những trải nghiệm đau đớn về sự phân biệt đối xử.
“Tôi chứng kiến sự phân biệt đối xử gia tăng và tôi không muốn điều đó xảy ra với con cái tôi,” anh nói. “Tôi muốn chúng cảm thấy như chúng tôi là người ở đây. Bởi vì chúng tôi cảm thấy như vậy. Đây là nhà của chúng tôi.”
Ông nói ông nhận ra rằng cách để đạt được điều đó là bầu thêm nhiều người Mỹ gốc Á vào chính phủ ở Georgia. Hiện ông Woo là trưởng một nhóm vận động nhằm tiếp cận cộng đồng người Hàn Quốc cho Người Mỹ gốc Á Advance Justice-Atlanta. Ông cho biết khoảng một nửa số cử tri mà ông giúp đỡ trong đợt này đã tham gia bỏ phiếu lần đầu tiên.
“Đối với tôi, đây không phải là việc nhà nước chuyển sang màu xanh lam hay thuộc về bên này hay bên khác. Đó là sự chứng kiến những người trông giống tôi với hoàn cảnh giống tôi được bầu.”
For years, the few Asian-Americans in elected office in Georgia were often Republicans, and organizing was more focused on raising money from economically established immigrant voters than registering working-class immigrants.
Trong nhiều năm, một số ít người Mỹ gốc Á được bầu vào chính quyền ở bang Georgia thường là đảng viên Đảng Cộng hòa, và thường tập trung vào việc huy động tiền từ các cử tri nhập cư có thu nhập cao hơn là đăng ký những người nhập cư thuộc tầng lớp lao động. Trên toàn quốc, sự tham gia của cử tri ở người Mỹ gốc Á trước đây rất thấp: Năm 2016, tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu của người Mỹ gốc Á chỉ cao hơn người Mỹ gốc Tây Ban Nha.
“Sự tham gia của cử tri luôn là một câu hỏi khó vì những cộng đồng đó chưa trưởng thành về mặt chính trị và thế hệ trẻ chưa thực sự trở nên tích cực,” Baoky Vu, cựu ủy viên Ủy ban Cố vấn Tổng thống của George W. Bush về người Mỹ gốc Á và người dân các đảo Thái Bình Dương, sống ở Quận DeKalb cho biết.
Ngày nay, người nhập cư châu Á đã đạt đến một số lượng lớn và con cái của họ bước vào độ tuổi 30 và 40 và nhiều người trong số đó được giáo dục ở Hoa Kỳ, đang thúc đẩy quyền đại diện. Theo William Frey, nhà nhân khẩu học cấp cao tại Viện Brookings, ở Quận Gwinnett có khoảng 12% dân số là người gốc Á.
Khi Stephanie Cho chuyển đến Georgia từ California vào năm 2013, “có rất nhiều người châu Á nhưng họ chẳng có chút ít quyền lực,” cô nói. Bà Cho, hiện là giám đốc điều hành của nhóm Người Mỹ gốc Á Advance Justice-Atlanta, cho biết bà nhớ khi đi trong hành lang của Cơ quan Lập pháp Tiểu bang và chỉ thấy hai người Mỹ gốc Á: một đảng viên Cộng hòa tên là Byung J.Pak và một nhân viên của ông.
Bây giờ sẽ có sáu người Mỹ gốc Á trong Thượng viện Tiểu bang, là Michelle Au, một bác sĩ người Mỹ gốc Hoa thuộc đảng Dân chủ đã được bầu vào Thượng viện Tiểu bang trong tháng này, đây là kết quả của nỗ lực đăng ký cử tri và cử tri đi bầu. Trong cuộc bầu cử này, ông Woo đã đăng quảng cáo trên các tờ báo tiếng Hàn, bắt đầu trò chuyện với hàng chục cử tri trên KakaoTalk, một ứng dụng phổ biến trong giới nhập cư Hàn Quốc và đưa ra thông báo tại nhà thờ của ông.
Bee Nguyen, một người theo Đảng Dân chủ đã được bầu vào Quận 89 của Georgia vào năm 2017, cho biết cô chỉ nhận ra rằng các cử tri châu Á đã bị bỏ qua như thế nào vào năm 2016 khi cô ấy vận động cho Sam Park, người Mỹ gốc Hàn công khai đầu tiên tranh cử vào ghế Hạ viện.
Cô Nguyễn, 39 tuổi sinh ra tại Iowa và là con của người Việt tị nạn cho biết: “Điểm chung mà chúng tôi thấy khi gõ cửa nhà dân là chưa từng có ai nói chuyện với những người này trước đây.”
Một số nhà hoạt động Dân chủ cho biết, một bước ngoặt quan trọng đối với cử tri Mỹ gốc Á đã đến vào năm 2018, khi bà Stacey Abrams trong cuộc đua giành chức thống đốc đã có một nhân viên phụ trách các cộng đồng nhập cư châu Á. Các cuộc thăm dò ý kiến sau đó cho thấy 78% cử tri người Mỹ gốc Á đã bỏ phiếu cho bà.
Nhưng không phải tất cả người Mỹ gốc Á đều là người ủng hộ Đảng Dân chủ. Theo Dữ liệu AAPI, khoảng 1/5 người Hàn Quốc ở Mỹ đã bỏ phiếu cho ông Trump vào năm 2016 và nhiều người ở Quận Gwinnett trong tháng này cho biết họ tin tưởng ông hơn về kinh tế.
Kyung Baek, 58 tuổi, một người nhập cư Hàn Quốc bán giày và hoa vải ở H Mart ở Duluth, cho biết cô bỏ phiếu cho ông Trump vì cô thích cách nói chuyện cứng rắn của ông đối với chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc. Bà coi Tập Xận Bình là kẻ bắt nạt, và cũng bởi vì ông Trump đã bỏ qua “vấn đề nhỏ hơn” về virus để chú tâm đến “vấn đề lớn hơn” của nền kinh tế.
“Mối quan tâm của ông Trump là những điều lớn lao, không phải những điều nhỏ nhặt,” bà nói, kinh tế là ưu tiên hàng đầu: “Khi nước Mỹ giàu, tôi có thể giàu”.
Sự phân chia thế hệ đặc biệt rõ rệt giữa những người Mỹ gốc Việt. Nhiều người thuộc thế hệ lớn tuổi đến Hoa Kỳ sau khi Sài Gòn thất thủ, và nỗi sợ hãi về chủ nghĩa cộng sản ăn sâu.
Bà Ashling, 40 tuổi, người Việt tị nạn, nói: “Nếu bạn đến một cuộc biểu tình của Người Việt ủng họ Trump, họ nói tiếng Anh bập bẹ và nếu bạn đến một cuộc biểu tình của Người Việt ủng hộ Biden, họ nói tiếng Việt bập bẹ”.
Năm nay là năm đặc biệt, những người Mỹ gốc Việt thuộc thế hệ thứ hai cho biết trong các cuộc phỏng vấn, vì một loạt thông tin sai lệch nhắm vào các cử tri Việt Nam lớn tuổi dưới dạng các đoạn phim bằng tiếng Việt coi ông Biden là một người cộng sản.
Cô Ashling cho biết cô thấy việc chống lại việc này gần như là bất khả.
Cô ấy muốn dành những tuần còn lại trước cuộc bầu cử Thượng viện quan trọng của Georgia để tìm những cử tri thuyết phục hơn. Cô Javed, sinh viên đại học cộng đồng ở Lawrenceville, là một trong số đó. Cô ấy nói rằng cô ấy ngày càng bất bình với học phí đại học, cảm thấy mà cô ấy nói rằng cô ấy chuyển sang bỏ phiếu cho từng đảng viên Đảng Dân chủ.
Cô ấy đã đánh dấu Ngày bầu cử cho các cuộc đua nước rút, ngày 5 tháng 1, trong lịch của mình.
Richard Fausset đã đóng góp báo cáo từ Atlanta và Nate Cohn từ New York.
Sabrina Tavernise là phóng viên quốc gia về nhân khẩu học và là người viết chính cho tờ The Times on the Census. Cô bắt đầu làm việc tại The Times vào năm 2000, trải qua 10 năm đầu tiên của mình với tư cách là một phóng viên nước ngoài.
Nguồn: https://www.nytimes.com/2020/11/25/us/georgia-asian-american-voters.html?