Hà Nguyên
(VNTB) – Nhiều ý kiến cho rằng, dự thảo Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở không phù hợp, không cần thiết với doanh nghiệp tư nhân.
(Tham khảo dự luật tại https://moha.gov.vn/van-ban-du-thao.html?id=46752 hoặc ở cuối bài này)
Cho rằng Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở không cần thiết và thiếu thuyết phục, 8 hiệp hội doanh nghiệp đã có văn bản hỏa tốc gửi Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ kiến nghị bỏ doanh nghiệp tư nhân là đối tượng của luật này.
8 hiệp hội doanh nghiệp gồm Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, Hiệp hội Da giày – túi xách Việt Nam, Hội Lương thực, thực phẩm TP.HCM, Hội Thực phẩm minh bạch, Hội Dệt may Việt Nam, Hội Gỗ và lâm sản Việt Nam, Hiệp hội Chè Việt Nam, Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy.
Vốn liếng của chủ doanh nghiệp sao lại cần hỏi ý kiến người lao động?
Cơ cấu vận hành của doanh nghiệp tư nhân khác hoàn toàn với doanh nghiệp nhà nước: doanh nghiệp tư nhân tự đầu tư để gây dựng doanh nghiệp bằng chính nguồn vốn của mình, không phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước, vì vậy doanh nghiệp tư nhân có quyền quyết định trong việc quản trị doanh nghiệp mà không cần phải hỏi ý kiến người lao động.
Luật pháp cũng quy định về việc doanh nghiệp có quyền tự chủ trong kinh doanh (Điều 7 Luật Doanh nghiệp 2020; Điều 5 Luật đầu tư 2020).
Trong khi đó, các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước thì tất cả mọi tài sản đều là của nhà nước do nhân dân đóng góp, vì thế công chức, viên chức, người lao động của các cơ quan, doanh nghiệp đó có quyền có ý kiến đóng góp ý kiến trong việc điều hành/ quản trị trong và đối với các cơ quan nhà nước/ doanh nghiệp nhà nước.
Vì vậy, luật này chỉ nên áp dụng với doanh nghiệp nhà nước và cơ quan nhà nước.
Nếu áp dụng cho doanh nghiệp tư nhân thì chỉ áp dụng ở mặt bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người lao động như hiện tại Bộ luật Lao động và Luật Công đoàn đã có quy định dựa trên cơ chế giám sát, kiểm tra và thương lượng.
Dân chủ và quyền tự chủ của doanh nghiệp?
Hiện nay, doanh nghiệp đang thực hiện quy chế dân chủ theo luật pháp quy định (Luật Lao động, Luật Công đoàn).
Phía soạn thảo dự luật chưa có điều tra, khảo sát doanh nghiệp, người lao động, công đoàn để nói lên việc doanh nghiệp thực hiện không tốt theo quy định pháp luật, chưa có dân chủ trong doanh nghiệp để bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của người lao động.
Việc thêm Luật Dân chủ ở cơ sở sẽ gây ra sự chồng chéo, trùng lặp. Và như giải thích ở trên, luật pháp tôn trọng quyền tự chủ của doanh nghiệp.
Lưu ý, doanh nghiệp đã có tổ chức công đoàn, tổ chức đại diện người lao động để đại diện cho người lao động.
Công đoàn được trao nhiệm vụ trách nhiệm như được quy định trong Bộ Luật lao động, Luật công đoàn và các Nghị định liên quan, có quỹ Công đoàn để thực hiện nhiệm vụ được giao, vì vậy tổ chức công đoàn phải phát huy hiệu quả việc thực hiện dân chủ trong doanh nghiệp trong hoạt động bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, không thể phát sinh thêm một tổ chức mới là thanh tra nhân dân hoạt động chồng chéo nữa gây tốn chi phí, tốn nhân lực cho công đoàn và doanh nghiệp, gây khó khăn cho vận hành của chủ doanh nghiệp khi phải đối ứng với nhiều ban, nhiều tổ chức.
‘Hồng vệ binh’ trong doanh nghiệp để làm gì?
Việc cung cấp và công khai hết toàn bộ thông tin của doanh nghiệp đặc biệt là những thông tin bí mật trong quản trị doanh nghiệp (tình hình sản xuất kinh doanh, tình hình hoạt động, thang lương, bảng lương…) cho toàn thể người lao động, công đoàn, ban thanh tra nhân dân là không phù hợp, không chính đáng, đi ngược lại với quyền tự chủ của doanh nghiệp theo Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp và Luật Sở hữu trí tuệ.
Doanh nghiệp khi hoạt động đã phải tuân thủ theo rất nhiều quy định pháp luật (Luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Doan nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Thuế, Hải quan, Môi trường, Luật Sở hữu trí tuệ….) đồng thời đã có các đoàn thanh tra để kiểm tra việc tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp, vậy nên doanh nghiệp phải được tự do vận hành, quản trị.
Việc trao quyền cho người lao động, ban thanh tra nhân dân quá nhiều, vượt quá quyền lợi hợp pháp chính đáng, khiến cho người lao động dễ dàng phát sinh ra yêu sách, kết bè phái, gây nhiễu cho chủ doanh nghiệp, bộ máy doanh nghiệp phải tiếp đón, giải thích, giải trình… gây sự xáo trộn náo loạn, thậm chí nếu chủ doanh nghiệp không đồng ý thì có thể gây ra đình công gây bất ổn định cho doanh nghiệp và xã hội.
Môi trường làm ăn ở Việt Nam sẽ thêm xấu xí đi…
Đa số các doanh nghiệp đang thực hiện theo đúng luật và chăm lo cho người lao động rất tốt, không chỉ vì 1 vài doanh nghiệp thực hiện không tốt mà áp dụng chung Luật này cho toàn thể doanh nghiệp.
Nếu có một vài doanh nghiệp chưa làm đúng thì xử lý theo cơ chế giám sát, thương lượng của Công đoàn, Thanh tra của nhà nước.
Trên thế giới, hầu hết các nước không có những nội dung quy định pháp luật bắt buộc tất cả các doanh nghiệp phải thực hiện như của dự thảo Luật, mà chỉ thông qua thỏa ước giữa doanh nghiệp và người lao động. Điều này khiến cho môi trường kinh doanh và đầu tư bị xấu đi nghiêm trọng. Vì vậy, cần bỏ doanh nghiệp tư nhân là đối tượng của Luật dân chủ tại cơ sở.