Hà Nguyên
(VNTB) – Theo cáo trạng, ông Trần Văn Bang có nhận thức và tư tưởng cho rằng việc Đảng Cộng sản cầm quyền tuyệt đối sẽ dẫn đến tình trạng tha hóa, không có tự do dân chủ, nhân quyền, tự do ngôn luận, báo chí, biểu tình,…
Ngày 12-5, Tòa án nhân dân TP.HCM xét xử sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo Trần Văn Bang (62 tuổi, quê Hải Dương) 8 năm tù về tội “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, quy định tại điều 117 Bộ luật hình sự năm 2015.
Theo cáo trạng, ông Trần Văn Bang có nhận thức và tư tưởng cho rằng việc Đảng Cộng sản cầm quyền tuyệt đối sẽ dẫn đến tình trạng tha hóa, không có tự do dân chủ, nhân quyền, tự do ngôn luận, báo chí, biểu tình,…
Bản án trên cho thấy loạt vấn đề khó thuyết phục đó là quyền tự do biểu đạt chính trị của cá nhân, bởi trên thực tế thì ngay cả Đảng Cộng sản cũng thừa nhận đang có tình trạng tha hóa, và vì báo chí chịu “định hướng chính trị” nên những tha hóa này chỉ được công khai khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ‘xướng tên’ các vụ án đặt dưới sự giám sát của Ban phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trung ương.
Trước đây, khi nói về thể chế chính trị xã hội chủ nghĩa, có ý kiến từng cho rằng, khó có thể có sự tha hóa quyền lực bởi chính quyền cách mạng được xác lập, thực thi là của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
Tuy nhiên, những năm qua, mặt trái của kinh tế thị trường có định hướng xã hội chủ nghĩa như một “cơn lốc dữ” đã khiến một bộ phận cán bộ, đảng viên bị chao đảo, thậm chí bị “nhấn chìm” trong “dòng xoáy” của quyền lực.
Từ người nắm giữ, thực thi quyền lực, không ít cán bộ, đảng viên đã bị quyền lực quyến rũ, mê hoặc đến mức u mê để rồi trượt dài vào “vũng lầy” tha hóa quyền lực. Đây chính là nguy cơ mà nếu không được ngăn chặn kịp thời sẽ dẫn đến hậu quả làm mọt ruỗng thể chế chính trị từ bên trong, làm lung lay bộ máy công quyền từ gốc rễ.
Một bộ phận cán bộ, đảng viên ngộ nhận về “màu hồng” của quyền lực, đó là một thực tế mà tin chắc không riêng cá nhân ông Trần Văn Bang trong bản án kể trên đã “nhận thức”, mà nó còn phổ biến rộng rãi trong tâm thức cộng đồng, có điều là người dân dám lên tiếng đến mức độ nào mà thôi.
“Tha hóa” được hiểu là trở nên khác đi cái ban đầu, biến thành cái khác theo chiều hướng tiêu cực. “Tha hóa quyền lực” thực chất là hành vi lợi dụng, lạm dụng quyền lực chính trị, quyền lực nhà nước để làm những việc sai trái, khuất tất nhằm mang lại lợi ích cho cá nhân hay lợi ích một nhóm người, làm tổn hại đến lợi ích chung của tập thể, lợi ích của quốc gia dân tộc.
Nói theo cách diễn đạt đầy uyển ngữ của văn phong tuyên giáo đảng, thì những năm gần đây, trong khi phần lớn cán bộ, đảng viên làm tròn bổn phận, trách nhiệm, quyền hạn của mình đối với tổ chức, cơ quan, đơn vị; thì vẫn còn không ít người nắm giữ, thực thi công quyền đã bị cám dỗ bởi “màu hồng” của quyền lực.
Khi đã có quyền lực, nhiều người nhận thức không đúng đắn, thấu đáo về tính hai mặt của quyền lực, chỉ nhăm nhăm khai thác, phát huy triệt để ưu thế, quyền lợi, bổng lộc nhờ quyền lực mang lại mà không chú trọng tự giác khép mình vào khuôn khổ tổ chức, quy định của Đảng và pháp luật Nhà nước.
Theo nhận định của Ủy ban Kiểm tra Trung ương trong một báo cáo công khai trên báo chí, thì hầu hết các vụ việc cán bộ, đảng viên bị thi hành kỷ luật từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII đến nay, đều có chung hành vi vi phạm nguyên tắc dân chủ, vi phạm quy chế làm việc của cấp ủy.
Trong tổng số gần 40 cuộc kiểm tra của Ủy ban kiểm tra Trung ương đối với các trường hợp khi có dấu hiệu vi phạm, số cuộc kiểm tra phát hiện vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ chiếm 61%, vi phạm quy chế làm việc của cấp ủy chiếm 66%.
Số tổ chức đảng, đảng viên bị thi hành kỷ luật do vi phạm quy chế làm việc, vi phạm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng chiếm 74% tổng số tổ chức đảng và chiếm 56% tổng số đảng viên, hầu hết có trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng ở địa phương, đơn vị.
Diễn giải và luận bàn quanh con số trên, từ “bài học Trần Văn Bang”, cho thấy người ta dễ bị chụp mũ chống đối, rằng đó là “nhận thức và tư tưởng của việc Đảng Cộng sản cầm quyền tuyệt đối sẽ dẫn đến tình trạng tha hóa”…