VNTB – Học phí đại học: không tiện tiết lộ!

Mai Lan

(VNTB) – Tính đến hiện tại thì học phí đại học ở niên khóa cận kề sẽ cụ thể tăng là bao nhiêu, đó vẫn là điều… bí mật.

Ngay cả chính phủ cũng ỡm ờ về học phí đại học khi trong một văn bản mới nhất liên quan vấn đề này về ý kiến của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, chỉ nêu những phiếm chỉ:

“Đối với học phí giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp nghiên cứu lộ trình thích hợp, sớm áp dụng chính sách học phí theo hướng tính đúng, tính đủ để thúc đẩy, nâng cao chất lượng giáo dục đại học, nghề nghiệp.

Đồng thời, triển khai cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp (học bổng, miễn, giảm học phí), bố trí kinh phí từ các chương trình mục tiêu; triển khai chương trình tín dụng ưu đãi cho sinh viên; cơ chế đặt hàng nhân lực của các Bộ, ngành, tổ chức, doanh nghiệp… để không làm giảm cơ hội vào đại học, nhất là đại học chất lượng cao đối với các đối tượng chính sách, học sinh nghèo học giỏi, người yếu thế….” – trích Thông báo số 176/TB-VPCP, ngày 15-5-2023 của Văn phòng chính phủ.

Luật Giáo dục Đại học quy định cơ sở giáo dục đại học phải công bố công khai chi phí đào tạo, mức thu học phí, mức thu dịch vụ tuyển sinh và khoản thu dịch vụ khác cho lộ trình cả khóa học, từng năm học cùng với thông báo tuyển sinh và trên trang thông tin điện tử của cơ sở giáo dục đại học.

Thông tư của Bộ Giáo dục và Đào tạo về quy chế thực hiện công khai đối với các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, cũng yêu cầu các trường phải thông tin đầy đủ về chi phí đào tạo, mức thu học phí, mức thu dịch vụ tuyển sinh và các khoản thu dịch vụ khác cho lộ trình cả khóa học, từng năm học cùng với thông báo tuyển sinh và trên trang thông tin điện tử của cơ sở giáo dục.

Tuy nhiên tình hình chung là con số học phí vẫn chưa mấy rõ ràng.

Chẳng hạn tại một trường đại học chuyên về kinh tế tài chính TP.HCM, thông tin về học phí không nêu rõ áp dụng cho năm học nào. Nội dung này ghi: “Một năm chia thành 4 học kỳ. Học phí bình quân: 18 – 20 triệu đồng/học kỳ. Học phí công bố đã bao gồm 7 cấp độ tiếng Anh đạt chuẩn IELTS 5.5. Học phí ổn định trong suốt năm học, năm tiếp theo nếu có thay đổi sẽ không vượt quá 6% theo quy định.

Sinh viên có chứng chỉ IELTS đầu vào từ 5.0 được miễn 3 cấp độ tiếng Anh khoảng 25 triệu đồng; sinh viên có chứng chỉ IELTS đầu vào từ 5.5 được miễn 4 cấp độ tiếng Anh khoảng 33 triệu đồng”.

Các trường đại học hiện nay đều đào tạo theo tín chỉ nên việc thu học phí dựa trên số lượng tín chỉ mà sinh viên đăng ký học ở mỗi học kỳ, và mỗi ngành học lại có số lượng môn học/ tín chỉ là khác nhau. Như vậy, thông tin về học phí như trên khiến thí sinh chưa hình dung được cụ thể toàn khóa học bao nhiêu học kỳ, mỗi học kỳ phải học bao nhiêu môn và bao nhiêu tín chỉ, mỗi tín chỉ đóng bao nhiêu tiền…

Một giảng viên từng là hiệu trưởng một trường đại học nhìn nhận học phí luôn được coi là vấn đề “nhạy cảm” bởi nó ảnh hưởng tới hàng triệu gia đình. Theo quy định khi tuyển sinh các trường vẫn cần thực hiện “3 công khai” gồm: Công khai cam kết chất lượng giáo dục và chất lượng giáo dục thực tế; công khai điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục; công khai thu chi tài chính.

Thế nhưng đa phần nhiều trường hiện vẫn còn mập mờ chưa công bố chi tiết mức học phí, đặc biệt các trường tư thục, có thể vì mức học phí của các đơn vị này rất cao so với các khối trường khác, nếu công khai rõ ràng sẽ khó tuyển sinh.

Vậy là hầu như năm nào cũng xuất hiện tình trạng, nhiều trường đại học ngoài công lập ban đầu tuyển sinh với số lượng khả quan nhưng được vài năm, tỷ lệ sinh viên bỏ học rất lớn bởi trong quá trình học, các em tìm được trường khác có mức học phí vừa phải hơn.

Ghi nhận tính đến tuần cuối tháng 5-2023, trường đại học Tôn Đức Thắng công bố các phương thức tuyển sinh dự kiến năm 2023 (chưa công bố đề án tuyển sinh), trong đó một số phương thức đã nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển từ ngày 1-4 nhưng không có thông tin học phí. Trường đại học Kiến trúc TP.HCM đã công bố kế hoạch tuyển sinh đại học chính quy 2023 nhưng cũng chưa có thông tin học phí.

Thí sinh muốn đăng ký xét tuyển vào các trường: Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Mở TP.HCM, Công nghiệp thực phẩm TP.HCM, Công nghiệp Hà Nội, Y Hà Nội… không thể tìm thấy thông tin về học phí áp dụng cho khóa tuyển sinh năm học 2023-2024 trong các thông báo tuyển sinh, nhận hồ sơ xét tuyển của các trường.