(VNTB) – Dân lên tiếng thì cơ quan chức năng mới biết là có đồ giả, còn cơ quan chức năng mà đi thanh tra thì không phát hiện được
Mạng xã hội Việt Nam mấy ngày qua rộ lên vụ “lòng xe điếu” ở quán Lòng Chát của ông Ngô Quyền Thế khiến người dân hoang mang, khi có thêm một mặt hàng giả gây chấn động thị trường nữa. Xung quanh vụ này cũng có nhiều cái để bàn.
Thứ nhứt là về tên gọi, “lòng xe điếu” hay “lòng se điếu” mới là đúng. Ở miền Nam thì hay dùng từ “phèo hai da”, hoặc “lòng hai da”. Một phần ruột của những con heo sống lâu năm, có thành ruột dày và nhiều nếp gấp niêm mạc ruột so với lòng ruột non bình thường. Ở miền bắc thì phần lòng này đang gây tranh cãi là “xe điếu” hay “se điếu”.
Theo tìm hiểu trên các loại từ điển tiếng Việt thì chỉ có từ “xe điếu”, chứ không có từ “se điếu”. Xe điếu là một ống dài và nhỏ cắm vào điếu thuốc lào, có nhiều loại xe điếu đồng, xe điếu gỗ với hoa văn khác nhau. Phần lòng này có dạng giống cái xe điếu nên được gọi là vậy. Nhưng do âm “xe” và “se” giống nhau, nên gây nhầm lẫn, rồi nhiều người hiểu lầm là đoạn lòng được “se” lại giống ống điếu.
Thứ hai là chuyện lòng giả lòng thật. Do không phải con heo nào cũng có được đặc điểm lòng như vậy, thậm chí một số chủ lò heo giải thích rằng cả ngàn con mới có 1 con có bộ lòng này, nên nguồn cung loại lòng này rất hạn chế. Giá thị trường tầm vài triệu 1 ký. Hiếm và mắc nên nhiều nơi đã làm giả để kiếm lời.
Gây sốc nhất là mạng xã hội lan truyền một video của ông Ngô Quyền Thế, chủ quán Lòng Chát, khoe có một bộ lòng xe điếu dài tới 40 mét, nặng 5,8 kg. Nên dư luận mới khẳng định đây là lòng giả, vì lòng heo cao nhất chỉ tầm 15 mét chứ làm gì có chuyện 40 mét. Chưa kể, bộ lòng này đẹp và căng tròn đều tăm tắp, theo kiểu sản xuất rất “công nghiệp”.
Ngày 6/5, bà Phạm Khánh Phong Lan (Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP HCM) nói: “Việc mua bán sản phẩm này khả năng là hành vi gian lận thương mại để tăng lợi nhuận, sản phẩm rao bán hàng ngày có thể là giả, được xử lý qua nhiều biện pháp khác nhau, có thể sử dụng hóa chất để làm dày lớp niêm mạc ruột”. (1)
Vấn đề thứ ba, cơ quan chức năng không phát hiện, mà lại do người dân lên tiếng trên mạng xã hội rồi mới lộ ra. Lòng xe điếu của quán Lòng Chát được bán tràn lan ở 3 cơ sở từ Hà Nội vào Thành Hồ, quảng cáo rầm rộ. Hàng chục người có ảnh hưởng trên mạng xã hội đăng video ăn lòng ở quán của Ngô Thế Quyền, khen ngon nức nở.
Theo thông tin công bố thì quán này lập ra từ năm 2015, chủ quán này từng khoe giấy chứng nhận đạt danh hiệu “sản phẩm gia truyền nổi tiếng quốc gia 2022”. Video khoe đoạn lòng 40 mét thì đăng trên mạng xã hội từ năm 2024.
Nhưng phải tới khi đầu bếp Võ Quốc lên tiếng trên trang Facebook cá nhân thì mọi chuyện mới vỡ lở. Võ Quốc đăng bài kêu gọi mọi người “dừng ăn lòng se điếu” vì “lòng thường cho toàn hóa chất vào làm ra lòng se điếu, sau đó bán giá gấp 10 lần”. Việc này “ác quá ác”. Và đầu bếp này tuyên bố “nếu bạn nào bán lòng se điếu chứng minh được lòng tươi và thật từ lò mổ, Quốc thưởng 1 tỉ” (nguyên văn trên Facebook Võ Quốc dùng từ “se”).
Thế rồi từ đó mạng xã hội mới bùng nổ thông tin, báo chí đăng theo rồi nhà chức trách mới vào cuộc.
Vụ này cũng giống như vụ kẹo Kera của hoa hậu Thuỳ Tiên hợp tác với Hằng Du Mục và Uỷ viên MTTQ Quang Linh Vlog hồi tháng 3. Lúc đó, Quách Thanh Lâm (còn được gọi là TikToker Sư tử ăn chay), đã đem kẹo rau củ Kera đi kiểm định chất lượng, và phát hiện ra loại kẹo này có hàm lượng chất xơ không đúng như công bố. Lúc đó cơ quan chức năng mới bắt đầu điều tra và bắt giam những nhà sản xuất loại kẹo này về các tội “sản xuất hàng giả là thực phẩm” và “lừa dối khách hàng”.
Vậy câu hỏi đặt ra là nhà chức trách lãnh lương để làm gì? Khi mà có cả chục cơ quan chuyên môn để quản lý thực phẩm, quản lý thị trường, y tế, công an,… nhưng phải đợi cho người dùng mạng xã hội lên tiếng rồi mới biết?
Một câu chuyện buồn cười nữa, là người lên tiếng lại phải xin lỗi, như trường hợp TikToker Sư tử ăn chay. Anh này đã phải lên mạng xã hội xin lỗi vì tự ý mang sản phẩm keo rau củ Kera đi kiểm tra thành phần và công bố thông tin lên mạng xã hội sai quy trình. Nhà chức trách giải thích: đúng quy trình là phải đi khiếu nại, khiếu kiện lên công an hoặc cơ quan có thẩm quyền trước, rồi mới yêu cầu cơ quan chức năng kiểm nghiệm thực phẩm.
Nhưng ngặt một nỗi, báo cho cơ quan chức năng thì họ lại “xi-nhan” trước với các doanh nghiệp, tới khi có đoàn thanh tra là chẳng thấy sai phạm gì. Đây là chuyện bình thường trong môi trường đầy rẫy tham quan hiện nay. Nhưng muốn dẫn chứng thì cũng có ngay trong vụ “lòng xe điếu”.
Theo đó, ngày 8/5, thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi), bà Phạm Khánh Phong Lan cho rằng việc thanh tra hiện nay quá “hình thức”, báo trước cho doanh nghiệp rồi mới tới thanh tra, khiến cho có sự “chuẩn bị trước nên vở sạch chữ đẹp”. Bà Lan nói: đơn cử như tôi vừa thông báo sẽ kiểm tra lòng se điếu thì sau đó đi đâu người ta cũng báo… hết hàng. Rõ ràng có dấu hiệu né tránh”.
Thế là, chỉ từ một bộ lòng heo, vài viên kẹo, mà làm lộ quá nhiều vấn nạn… Nhưng để giải quyết tận gốc thì chắc phải đợi tới khi nào không còn cái gốc cộng sản nữa thì mới xong.
__________________
Tham khảo:
(1) https://vnexpress.net/long-se-dieu-co-the-la-gia-lam-bang-hoa-chat-4882343.html
(2) https://vnexpress.net/moi-thong-tin-kiem-tra-long-se-dieu-khap-noi-da-bao-het-hang-4883407.html