VNTB – Không rành tiếng Việt, không được hành nghề y ở Việt Nam

Thới Bình

(VNTB) – Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long đề xuất: bác sĩ ngoại quốc muốn hành nghề tại Việt Nam phải am tường tiếng Việt.

Dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) đưa ra quy định người nước ngoài hành nghề lâu dài tại Việt Nam, bắt buộc phải biết tiếng Việt thành thạo và không được sử dụng phiên dịch.

Lâu nay trường hợp không biết tiếng Việt thành thạo thì phải đăng ký ngôn ngữ sử dụng và có người phiên dịch để hạn chế ảnh hưởng đến nguồn nhân lực của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đang sử dụng người nước ngoài. Để khắc phục các yếu kém hiện nay, theo các chuyên gia y tế độc lập, cần xác định trách nhiệm pháp lý của phiên dịch, nâng cao chất lượng đội ngũ này, đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra chứ không phải là bắt buộc họ phải am tường tiếng Việt đến mức không cần đến phiên dịch viên y khoa.

Giải thích về vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, hiện có hơn 500 người nước ngoài hành nghề ở các chuyên khoa: Y học cổ truyền, thẩm mỹ, răng hàm mặt. Nhưng thực tế quản lý chất lượng rất khó nên có hiện tượng khi kiểm tra thì người hành nghề trốn; một số người phiên dịch lợi dụng để hành nghề mà không có khả năng hành nghề.

“Hầu như các quốc gia đều yêu cầu thông thạo ngôn ngữ của họ. Tuy nhiên một số trường hợp không đòi hỏi yêu cầu này như đào tạo, phối hợp thực hiện ca mổ…” – ông Nguyễn Thanh Long nói.

Thực tế, nhiều bác sĩ nước ngoài có trình độ chuyên môn cao, nhưng không có khả năng nói tiếng Việt tốt, đặc biệt tiếng Việt không phải là ngôn ngữ phổ biến trên thế giới. Do đó, biện giải của ông Nguyễn Thanh Long, theo ghi nhận của giới báo chí, thì rất có thể ở đây ông muốn nói đến những phòng khám do người Trung Quốc điều hành tại Việt Nam.

Thực tế trên địa bàn TP HCM nhiều bệnh viện tư nhân, quốc tế, phòng khám đa khoa, chuyên khoa…, thậm chí bệnh viện công lập đều có bác sĩ, nhân viên y tế là người nước ngoài. Tuy nhiên, đến thời điểm này, đa số nhân viên y tế người nước ngoài chưa sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt trong xử lý công việc, trao đổi với người bệnh bản địa. Hầu hết các công đoạn làm việc của một bác sĩ đều thông qua phiên dịch viên, từ thăm khám đến việc ra bệnh án, phác đồ điều trị, kê toa thuốc…

Hồ sơ của Thanh tra Y tế TP.HCM từng ghi nhận phòng khám của bác sĩ người Trung Quốc đăng ký hành nghề tại Thành Thái, quận 10 từng cho người phiên dịch trực tiếp khám bệnh, ra toa và phác đồ điều trị theo hướng hù dọa về những bệnh lý không có thật.

Một phòng khám đa khoa có bác sĩ Trung Quốc hoạt động trái phép khác cũng được ghi nhận trên đường Nguyễn Văn Cừ, quận 5.

Có một thực tế trong nhiều năm qua, dù bị cơ quan chức năng năm lần bảy lượt xử phạt, tước giấy phép, các phòng khám Trung Quốc vẫn thay tên đổi họ để hoạt động. Sau mỗi lần “lột xác”, các phòng khám Trung Quốc trở nên “chuyên nghiệp” hơn, đáng sợ hơn về khả năng lôi kéo, “chặt chém” người bệnh.

Sở Y tế TP.HCM đã tổ chức những buổi tập huấn, đào tạo sản khoa như: phụ khoa, soi cổ tử cung, kế hoạch gia đình cho bác sĩ Trung Quốc. Thông qua những đợt tập huấn này mới “lòi” ra trình độ yếu kém của họ.

“Tất cả bác sĩ hướng dẫn đều nhận xét rằng các bác sĩ Trung Quốc còn phải học nhiều vì chưa nắm được căn bản. Qua kiểm tra hồ sơ gồm kết quả siêu âm, toa thuốc… của các phòng khám bác sĩ Trung Quốc thấy rõ họ không có khả năng về lĩnh vực sản khoa. Đây là nguyên nhân dễ hiểu của các ca tai biến sản khoa nghiêm trọng” – BS Nguyễn Bá Mỹ Nhi, bệnh viện Từ Dũ cho biết như vậy.

Vẫn theo bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi, điểm chung của những ca tai biến này đều liên quan đến các phòng khám tư nhân có bác sĩ Trung Quốc hành nghề. Trong đó, có nhiều điểm bất hợp lý giữa phác đồ điều trị và kết quả chẩn đoán, giữa chi phí khám chữa bệnh và bệnh lý bệnh nhân đang mắc phải.

“Nhiều bệnh nhân chỉ mắc bệnh sinh lý nhưng phòng khám vẫn đưa ra phác đồ điều trị bệnh lý, rồi kê nhiều loại thuốc không phù hợp tình trạng bệnh, lạm dụng kháng sinh… Từ đó, các phòng khám này đôn chi phí điều trị lên rất cao. Thông thường, chi phí một ca thấp nhất là từ 10 – 15 triệu đồng, cao nhất trên 50 triệu đồng” – bác sĩ Mỹ Nhi nói.

Đại diện Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM cho rằng hiện nay gần như không ai đánh giá, giám sát năng lực chuyên môn của bác sĩ Trung Quốc; không ai giám sát phác đồ, việc kê toa, lạm dụng thuốc của họ. Và thực trạng này cần chấn chỉnh ngay, thay cho bàn luận lòng vòng kiểu bác sĩ ngoại quốc phải am tường tiếng Việt như đề xuất của Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long.