(VNTB) – Hình sự hoá một hành vi vi phạm hành chính thì ai dám kinh doanh, quảng cáo ở Việt Nam?
Thời gian gần đây công an Việt Nam tỏ ra cứng rắn hơn với các hành vi đánh nhau, hoặc tranh cãi gây phản cảm trên mạng xã hội. Chỉ cần một video gây lại cảnh đánh nhau được phát tán trên mạng xã hội là kẻ hành hung bị mời lên đồn ngay lập tức.
Ví dụ, vụ tài xế xe Lexus (tên Tống Anh Tuấn) dùng tay, chân và nón bảo hiểm để đấm, đá, đánh vào mặt nam giao hàng ở Hà Nội chỉ vì một va chạm nhỏ, khi người giao hàng đang dừng xe máy để chờ lấy hàng đi giao ngày 10/2. Ngay sau khi video được đăng lên mạng xã hội, công an quận Tây Hồ đã khởi tố vụ án và bắt tạm giam Tống Anh Tuấn để điều tra về hành vi cố ý gây thương tích. (1)
Nhưng cũng với hành vi “đánh người tới tấp sau va chạm giao thông” thì có người lai bị bắt giam vì tội “gây rối trật tự công cộng”. Như vụ người đàn ông tên Nguyễn Huynh dùng tay, chân đánh người khác sau va chạm nhẹ giữa 2 xe máy ở Đồng Nai.
Báo chí CSVN mô tả: “sau khi xảy ra va chạm nhẹ giữa 2 xe máy, nam thanh niên bất ngờ dừng xe, lao tới đấm vào mặt người đàn ông. Không dừng lại ở đó, thanh niên này còn lôi nạn nhân khỏi xe máy, tiếp tục hành hung. Dù nạn nhân không hề phản kháng, nam thanh niên vẫn tỏ ra rất hung hăng, liên tục tấn công đối phương. Sự việc xảy ra ngay giữa đường, trước sự chứng kiến của nhiều người đi đường”. Ngày 4/03, công an phường Hố Nai (TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) đã bắt giam Nguyễn Huynh để xử lý về hành vi gây rối trật tự công cộng. (2)
Việc bắt người theo tội “gây rối trật tự” bị công an Việt Nam áp dụng rất tuỳ tiện. Không chỉ là các hành vi đánh nhau, mà chỉ cần quảng cáo gây phản cảm cũng có thể vô tù vì tội “gây rối trật tự công cộng”.
Như trong vụ bắt khẩn cấp 9 người trong ê kíp quay clip ‘khiêng hòm’ trước chợ Bến Thành ngày 3/3 vừa qua. Sự việc cụ thể là ngày 25/2, một nhóm thanh niên đã tổ chức khiêng quan tài trước chợ để quảng cáo cho trang web của một shop quần áo online.
Ban đầu nhóm này khiêng quan tài từ trong studio đi ra phía ngoài đường Huyền Trân Công Chúa hướng ngược chiều ra đường Nguyễn Thị Minh Khai rồi quay về studio, với tổng đoạn đường khiêng quan tài đi dưới lòng đường là khoảng 200 mét. Sau đó nhóm này tiếp tục cho xe chở quan tài ra trước chợ Bến Thành để quay lại video.
Tới ngày 1/3, nhóm này đăng đoạn video dài khoảng 30 giây lên mạng xã hội, trong đó là cảnh 4 thanh niên mặc đồ đen, trùm đầu, mang khẩu trang, khiêng quan tài có viết chữ trắng đi nhiều vòng trước khuôn viên chợ Bến Thành.
Báo Vnexpress dẫn lời của chỉ huy đội CSGT Bến Thành, thì nếu căn cứ trên video, nhóm thanh niên đã vi phạm luật giao thông khi đi bộ không đúng phần đường, đi bộ qua đường không vẫy tay. Tờ báo này cũng dẫn lời của luật sư Trần Văn Giới, Đoàn luật sư TP HCM, cho biết hành động trên có dấu hiệu vi phạm khoản 2 Điều 34 Nghị định 38/2021 về quảng cáo làm ảnh hưởng trật tự an toàn giao thông, an toàn xã hội. Người vi phạm có thể bị phạt từ 10-20 triệu đồng. Ngoài ra, những quảng cáo vi phạm phải được gỡ bỏ trên mạng xã hội. (2)
Như vậy phía luật sư, báo chí nhà nước cũng cho rằng đây chỉ là hành vi vi phạm hành chính, chứ không đáng để hình sự, bắt giam khẩn cấp. Một số quan điểm cho rằng công an muốn bắt giam để xoa dịu dư luận, sau này ra toà sẽ nhận bản án nhẹ. Tuy nhiên, đã ra toà, có tiền án tiền sự sẽ ảnh hưởng lâu dài tới lý lịch người dân.
Đặc biệt đây là một doanh nghiệp đang thực hiện quảng cáo, dù có phản cảm nhưng bắt giam cả dàn nhân sự thì chắc chắn sẽ bị phá sản. Làm như vậy thì chẳng ai dám kinh doanh, quảng cáo ở Việt Nam. Hơn nữa chuyện phản cảm hay không thì lại rất mơ hồ.
Có thể thấy tội “gây rối trật tự công cộng” đã bị công an Việt Nam áp dụng rất tuỳ tiện trong thời gian vừa qua. Điều này có thể trở thành tiền đề để trấn áp các quyền tự do biểu đạt, tự do ngôn luận của người dân trong thời gian tới. Những cuộc biểu tình, tuần hành ôn hoà sẽ bị hình sự hoá để nhà cầm quyền “tiện tay” bắt giam người biểu tình.
__________________
Tham khảo: