VNTB – Những con số huyền ảo

Triệu Tử Long

(VNTB) – 3.417 dương tính từ test nhanh kháng nguyên, nhưng chỉ có 377 ca bệnh Covid-19 được ghi nhận.

Tin tức báo chí vào chiều ngày 28-9-2021 cho biết trong 24 giờ qua, TP.HCM thực hiện xét nghiệm tầm soát cộng đồng bằng kỹ thuật test nhanh kháng nguyên tại vùng nguy cơ cao và nguy cơ rất cao, kết quả ghi nhận 3.417 trường hợp dương tính với test kháng nguyên nhanh.

Còn theo Bộ Y tế, thì từ 17g ngày 27-9 đến 17g ngày 28-9, trên Hệ thống Quốc gia quản lý ca bệnh Covid-19 ghi nhận 4.589 ca nhiễm mới.

Vậy thì con số của bộ đếm trên Hệ thống Quốc gia quản lý ca bệnh Covid-19 là căn cứ vào việc F0 tại nhà hay F0 tại khu cách ly?. Lý do, ngày 20-8-2021, Bộ phận Thường trực đặc biệt về phòng chống dịch Covid-19 của Bộ Y tế tại TP.HCM đã có văn bản gửi Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 TP.HCM, trong đó có nêu rõ: Kết quả test nhanh dương tính được ghi nhận là F0 đối với những trường hợp được chỉ định cách ly tại nhà, và chỉ thực hiện xét nghiệm RT-PCR khẳng định đối với trường hợp đưa đến các khu cách ly y tế tập trung. Số ca dương tính hàng ngày được thống kê bao gồm cả số ca test nhanh dương tính.

Nếu văn bản ngày 20-8-2021 kể trên vẫn còn giá trị thực hiện thì giải thích ra sao về hai con số chênh nhau quá lớn: Bộ Y tế ‘nói’ từ 17g ngày 27-9 đến 17g ngày 28-9, TP.HCM chỉ có 377 ca nhiễm Covid mới được phát hiện.

Sở Y tế TP.HCM, lại nói cũng trong 24 giờ như vậy, kết quả ghi nhận được là 3.417 trường hợp dương tính với test kháng nguyên nhanh.

Phía Bộ Y tế giải thích về số trường hợp có kết quả xét nghiệm dương tính với test kháng nguyên nhanh được phát hiện trên địa bàn TP.HCM từ ngày 20-8 đến nay (khoảng 150.000 người), đó là lỗi của TP.HCM, “việc báo cáo ca bệnh Covid-19 (F0) là do Sở Y tế TP.HCM có trách nhiệm chủ động tổ chức thực hiện thông qua Hệ thống cấp mã số ca bệnh tự động đã được Bộ Y tế hướng dẫn” – văn bản của Bộ Y tế nêu.

Câu hỏi bật ra từ những con số huyền ảo ở trên, đó là 3.417 ca này của TP.HCM, sắp tới có phải test tiếp bằng PCR-RT để được Bộ Y tế công nhận và ghi nhận vào hệ thống không? Nếu Bộ Y tế chưa, hoặc sẽ không công nhận, vậy thì test nhanh để làm gì mà test lắm thế?

Trở lại với con số khoảng 150.000 ca F0 ở TP.HCM chưa được cấp mã số qua Hệ thống Quốc gia quản lý ca bệnh Covid-19, cho thấy nếu được công nhận, ngoài việc làm thay đổi toàn bộ số bệnh nhân mắc Covid-19 của TP.HCM và cả nước, còn kéo theo tỉ lệ tử vong của TP.HCM giảm chỉ còn 2,8% (tỉ lệ gần nhất là 3,9%), qua đó giúp cả nước giảm còn 2,1% (tỉ lệ gần nhất là 2,4%); dần thu hẹp với tỉ lệ tử vong do Covid-19 trên thế giới là 2,0% (các con số này đều ‘nói’ theo Bộ Y tế).

Tuy nhiên chiều ngược lại, số ca mắc tăng cao gần 1 triệu người, điều này cũng sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến thứ hạng chống dịch của Việt Nam. Hiện nay, theo số liệu tính từ đầu dịch, Việt Nam có 766.051 ca mắc, đứng thứ 44/ 222 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong khi với tỉ lệ số ca mắc/ 1 triệu dân, Việt Nam đang đứng thứ 154/ 222 quốc gia và vùng lãnh thổ, tức bình quân cứ 1 triệu người có 7.783 ca mắc.

Ngoài các vấn đề nêu trên, việc công nhận 150.000 ca mắc Covid-19 sẽ làm tăng số người không phải chích ngừa (có kháng thể phòng virus ít nhất trong vòng 6 tháng). Điều này rõ ràng có thể làm cải thiện phần nào đó về chỉ tiêu mở cửa an toàn mà TP.HCM đang triển khai.

Dĩ nhiên là tất cả các vấn đề nêu trên là bề nổi, vấn đề đáng quan tâm là liệu có bao nhiêu người thực sự bị mắc Covid-19 trong tổng số 150.000 ca này từ việc test nhanh kháng nguyên?. Bởi trước sức ép cần có thẻ xanh ra đường, nếu không có cơ chế kiểm tra tính xác thực của các ca test nhanh dương tính này, có thể lọt số ca chưa được chích vắc xin, điều này rất nguy hiểm cho cộng đồng.

Giải pháp cho vấn đề trên, là có thể dù tốn kém một chút nhưng để “chắc ăn”, cần phải sàng lọc lại bằng test nhanh kháng thể, tức xác định độ miễn dịch ở bệnh nhân từng mắc bệnh, để đảm bảo sự công bằng, chính xác và cũng là cách để bảo vệ thành quả chống dịch, vốn mất nhiều công sức, tiền bạc.

Và mai này, có lẽ cũng cần làm rõ hơn vì sao lại lắm con số huyền ảo đến như thế khi mà hệ thống chính trị vẫn trung thành với đơn nguyên?

(*) Các tỉnh, thành phố ghi nhận ca bệnh như sau: Bình Dương (2.575), Đồng Nai (787), TP.HCM (377), An Giang (232), Long An (159), Kiên Giang (70), Tây Ninh (55), Cần Thơ (52), Bình Thuận (48), Tiền Giang (38), Khánh Hòa (35), Ninh Thuận (16), Bình Phước (15), Quảng Bình (15), Đắk Lắk (14), Hậu Giang (11), Hà Nam (11), Cà Mau (10), Vĩnh Long (8 ), Trà Vinh (7), Đồng Tháp (7), Hà Nội (6), Đắk Nông (5), Bình Định (5), Quảng Ngãi (5), Quảng Trị (4), Phú Yên (3), Bà Rịa – Vũng Tàu (3), Quảng Ninh (2), Bến Tre (2), Quảng Nam (2), Đà Nẵng (2), Bắc Giang (1), Bạc Liêu (1).