Phạm Lê Đoan
(VNTB) – Chùa Tam Chúc ở tỉnh Hà Nam đang được kỳ vọng sẽ là ngôi chùa lớn nhất thế giới.
Trong chùa Tam Chúc ở hiện tại có cả khách sạn chuẩn ba sao và Trung tâm hội nghị quốc tế.
Chùa Tam Chúc cổ được xây dựng từ thời nhà Đinh, gắn với truyền thuyết “Tiền Lục nhạc – hậu Thất Tinh”. Theo đó, trên dãy núi 99 ngọn nằm ở phía Tây Nam hướng về chùa Hương có 7 ngọn núi gần làng Tam Chúc.
Tích xưa kể lại cả bảy ngọn núi này đều xuất hiện một đốm sáng lớn tựa như 7 ngôi sao, sáng suốt đêm ngày. Ánh sáng lung linh từ trên cao rọi xuống một vùng rộng lớn. Dân làng gọi đó là núi “Thất Tinh” và ngôi chùa ở đây được gọi là chùa “Thất Tinh”.
Sau đó, có người đến núi Thất Tinh đục đẽo, hòng lấy đi 7 ngôi sao đặc biệt đó. Họ chất củi thành đống lớn và đốt nhiều ngày khiến cho 4 ngôi sao bị mờ dần đi, cuối cùng chỉ còn lại 3 ngôi sao. Vì thế, chùa “Thất Tinh” sau này được đổi thành chùa “Ba Sao” và thị trấn Ba Sao (Kim Bảng) cũng được lấy tên gọi từ tích ấy.
Chùa Tam Chúc thờ những vị quốc sư có công phát triển Phật giáo Việt Nam như: sư tổ Đạt Ma; thiền sư Khuông Việt; thiền sư Đỗ Pháp Thuận; thiền sư Nguyễn Minh Không; hòa thượng Thích Thanh Tứ.
Chùa Tam Chúc mới hiện nay được xây dựng với các hạng mục cổng Tam Quan, vườn cột kinh, điện Quan Âm, điện Pháp Chủ, điện Tam Thế và Tháp Ngọc. Chùa nằm ở phía Tây và nhìn ra hồ Tam Chúc.
Nôm na, chùa Tam Chúc được cho là ngôi chùa lớn nhất Việt Nam hiện nay thực ra là một ngôi chùa mới, được xây dựng trên nền ngôi cổ tự ngàn năm. Chùa tựa lưng vào tựa núi Thất Tinh, mặt hướng hồ Tam Chúc với 6 hòn đảo đá nổi lên trên mặt hồ, tạo nên cảnh quan đặc biệt như giữa chốn bồng lai tiên cảnh.
Sở dĩ gọi là “siêu chùa” vì trong diện tích gọi là “đất chùa” này, phía chính quyền đang lập dự án đô thị nghỉ dưỡng gần 1.000 ha nằm trong quần thể khu du lịch tâm linh này.
Một chuyên gia nghiên cứu Phật giáo phân tích về “siêu chùa” Tam Chúc, rằng nên lưu ý từ mộ đạo dẫn đến mê tín là khoảng cách rất gần.
Theo đó, niềm tin tôn giáo là tốt, nhưng tin mù quáng thì sẽ dẫn đến những thực hành, hành động không chuẩn xác. Một không gian làng xã mà có một ngôi chùa to quá thì nguồn thu lớn, chính quyền có kiểm soát được không? Niềm tin không thể kiểm soát, kinh tế cũng không thể kiểm soát. Chùa chiền thì không có cơ chế quản lý về kinh tế, không bị kiểm toán. Vậy tiền thu được hàng năm có công khai, minh bạch hay không?
Góc nhìn luật pháp, một luật sư thân hữu của trang Việt Nam Thời Báo nhìn nhận sự cần thiết xem lại việc giao hàng ngàn héc-ta đất cho doanh nghiệp làm khu du lịch tâm linh có đúng quy định pháp luật hay không?
Nếu đó là đất gọi là nhà nước làm đại diện quyền sở hữu thì phải đấu giá sòng phẳng theo thị trường. Còn đất của người dân muốn giao doanh nghiệp phải có sự thỏa thuận giữa doanh nghiệp và người dân. Giá đất cũng phải tương đương với giá thị trường, tránh việc lấy danh nghĩa nhà nước để áp đặt mức giá rẻ bèo buộc người dân phải giao đất cho doanh nghiệp.
“Mặt khác, giao cho doanh nghiệp nhiều ngàn héc-ta đất một cách vô tội vạ để doanh nghiệp họ xây dựng đủ thứ làm phá vỡ cảnh quan, môi trường… là khó thể chấp nhận được. Nhu cầu tâm linh của người dân là có, nhưng việc quảng bá những khu du lịch tâm linh như hiện nay là vấn đề rất đáng báo động. Đó không phải là tín ngưỡng mà là sự mê tín thái quá” – luật sư này ý kiến.
Cũng theo vị luật sư kể trên, trong dự án “siêu chùa” Tam Chúc, việc cấp tới 5.000 ha cho một dự án tâm linh so với việc cấp đất để đầu tư cho bệnh viện, trường học, nhà ở công nhân, nhà ở xã hội cho người nghèo đã hợp lý chưa? Tất cả vấn đề này cần phải có câu trả lời rõ ràng, tránh hậu quả đầu tư vào lĩnh vực tâm linh ồ ạt, gây lãng phí cho đồng vốn ngân sách.