Anh Khoa dịch
(VNTB) – Vi rút Corona có bị các nhà nghiên cứu biến đổi để lây nhiễm sang người không? Nếu có, Chúng ta sẽ phản ứng như thế nào?
Tác giả: Robert Redfield và Marc Siegel
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ không được phép đến thành phố Vũ Hán, Trung Quốc hoặc Viện Vi-rút Vũ Hán vào đầu năm 2020. Từ đó, chúng tôi đã cố gắng tìm hiểu lý do. Nếu chúng ta có được sự minh bạch chứ không gặp phải bức tường đá, thì sẽ không cần phải tự xâu chuỗi những thông tin gián tiếp dẫn đến nguyên nhân của vấn đề lại với nhau.
Vào ngày 12 tháng 9 năm 2019, thông tin về cấu trúc gen của vi rút corona từ dơi đã bị xóa khỏi cơ sở dữ liệu của viện này. Tại sao? Họ cũng đã thay đổi các quy định an ninh của phòng thí nghiệm này. Tại sao? Họ yêu cầu hơn 600 triệu đô la để lắp một hệ thống thông gió mới. Điều gì đã dẫn đến yêu cầu mới này?
Vào tháng 1 năm 2020, xuất hiện hai giả thuyết về nguồn gốc của loại vi rút corona mới: rằng vi rút có từ dơi, sau đó lây nhiễm sang một con vật khác trước khi lây lan sang người trong một “khu chợ thịt thú rừng” ở Vũ Hán, nơi bán thịt động vật hoang dã; hoặc vi rút rò rỉ ra từ phòng thí nghiệm Vũ Hán. Câu chuyện khu chợ thịt rừng do CDC Trung Quốc và Tổ chức Y tế Thế giới đưa ra. Các lãnh đạo y tế công lập luận rằng Covid-19 giống như các loại vi rút SARS và MERS, vi rút corona trước đó có ở dơi và lây lan qua động vật trung gian.
Nhưng cả hai loại vi rút đó đều chưa từng phát triển đến mức có thể lây truyền hiệu quả từ người này sang người khác. Đã có ít hơn 10.000 trường hợp nhiễm mỗi loại vi rút này trên toàn thế giới kể từ khi SARS được phát hiện vào năm 2003 và MERS vào năm 2012. Loại vi rút nào xuất phát từ từ hang dơi và lây nhiễm cho hàng triệu người? Giả thuyết này không hợp lý về mặt sinh học. Nếu vi-rút này đã thay đổi chậm trong nhiều năm trong tự nhiên, tại sao không ai biết về nó?
Một trong những giả thuyết phòng thí nghiệm cho rằng SARS-CoV-2 đã được chỉnh sửa hoặc “dạy” để lây nhiễm sang người. Hãy tưởng tượng một số loại vi rút được truyền vào chuột đã được nhân hóa (được ghép mô và các tế bào miễn dịch của người) để kiểm tra khả năng lây nhiễm lên mô người của chúng. Đáng chú ý, SARS-CoV-2 có một loại vị trí phân cắt cho phép protein gai của nó thay đổi hướng và gắn kết dễ dàng hơn với tế bào người.
Giả thuyết này cần được điều tra, đặc biệt là vì không có thông tin mới nào xuất hiện trong 18 tháng qua để hỗ trợ giả thuyết nguồn gốc tự nhiên. Trong khi đó, ngày càng có nhiều bằng chứng gián tiếp ủng hộ giả thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm như thông tin được Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ báo cáo rằng nhân viên của phòng thí nghiệm Vũ Hán đã mắc bệnh với các triệu chứng giống như Covid vào mùa thu năm 2019.
Một loại vi rút được hỗ trợ để thích nghi với con người có thể sẽ dễ tự thay đổi hơn để tăng khả năng lây truyền. Do đó, các biến thể, có vẻ hiệu quả hơn bất cứ thứ gì tự nhiên thường tạo ra. Trong những tháng tới, chúng ta có thể có một biến thể khác thậm chí còn dễ lây lan hơn Delta, khiến con người trở nên ốm yếu hơn và vô hiệu hóa vắc-xin trong trường hợp xấu nhất.
Câu chuyện về SARS-Cov-2 có từ rất lâu trước tháng 1 năm 2020. Chúng tôi tin rằng rất có thể vi rút này đã không bị phát hiện trong phòng thí nghiệm và đã thoát ra ngoài chủ ý. Một nghiên cứu của Harvard về các hình ảnh vệ tinh cho thấy giao thông xung quanh phòng thí nghiệm Vũ Hán đã ngừng hoạt động vào cuối mùa hè và đầu mùa thu năm 2019. Nhiều tuần sau, vào cuối tháng 9, các bãi đậu xe của bệnh viện đã chật kín.
Có những dấu hiệu của sự kiêu ngạo khoa học và những thất bại trong hệ thống ngăn chặn vi rút lọt ra ngoài. CDC của Trung Quốc ban đầu dường như không tham gia vào các cuộc thảo luận các giả thuyết về nguồn gốc của vi-rút nhưng sau đó đã trở thành tổ chức đưa tin chính, thúc đẩy các lý thuyết về nguồn gốc tự nhiên và từ khu chợ thịt rừng. Một hành động đánh lạc hướng rõ ràng khác là một số nhà khoa học chủ chốt khăng khăng ủng hộ định nghĩa hẹp về nghiên cứu “gia tăng chức năng” gồm thay đổi cấu trúc, công khai kỹ thuật sinh học, định hình hoặc tạo vi rút. Điều mà chúng tôi quan tâm, nếu vi-rút được dạy hoặc tiến hóa trong phòng thí nghiệm để có thể lây nhiễm mô người dễ hơn, thì đó là hoạt động gia tăng chức năng.
Ngoài trách nhiệm nói sự thật, thế giới cần biết chúng ta đang đương đầu với cái gì vì nó ảnh hưởng đến việc chúng ta tiếp cận vấn đề như thế nào. Các bác sĩ ở tuyến đầu đã bị phục kích ngay từ đầu vì mầm bệnh mới đang lây lan trong cộng đồng mà không có triệu chứng và gây ra phản ứng viêm bất ngờ trong các mạch máu và các cơ quan chính. Giờ đây, các biến thể đang xuất hiện nhanh chóng tiếp tục thay đổi. Tất cả điều này là phù hợp với nhận định rằng đây một loại vi rút có nhiều khả năng đã nhảy từ dơi sang phòng thí nghiệm, mà không lây sang chuột hay thỏ.
Chúng ta cần một cuộc điều tra lưỡng đảng toàn diện về nguồn gốc của Covid-19. Cho đến lúc đó, chúng tôi kêu gọi một lệnh cấm trên toàn thế giới đối với nghiên cứu tăng chức năng trong khi các chính phủ đề ra một chính sách rõ ràng và cẩn thận để ngăn chặn một đại dịch kế tiếp.
Tiến sĩ Redfield, một nhà virus học, từng là giám đốc CDC trong khoảng thời gian 2018-21. Tiến sĩ Siegel là giáo sư y khoa lâm sàng và giám đốc y tế của Đài Doctor Radio tại của Trung tâm Nghiên NYU Langone Health của Đại học New York, phóng viên y tế của Đài Fox News, và là tác giả của “COVID: Chính trị của nỗi sợ hãi và sức mạnh của khoa học”.
Nguồn: WSJ