Thái Thịnh (VNTB) Quan chức cấp cao của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới – Trung Quốc và Hoa Kỳ – được dự kiến sẽ có các cuộc thảo luận gay go về kế hoạch xây dựng đảo nhân tạo của Trung Quốc tại cuộc đàm phán song phương trong tuần này, các nhà quan sát cho biết.
Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ-Trung sẽ bắt đầu vào thứ ba tuần sau (23/06) tại Washington. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Bộ trưởng Tài chính Jacob Lew sẽ hội đàm với Ủy viên Hội đồng Nhà nước Dương Khiết Trì và Phó Thủ tướng Vương Yang.
Các cuộc đối thoại sẽ tập trung vào vấn đề Biển Đông, an ninh mạng, nhân quyền, và các vấn đề về dân chủ ở Hồng Kông, Daniel Russel, trợ lý ngoại trưởng khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, cho biết.
 |
| Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ hội đàm với Ủy viên Hội đồng Nhà nước Trung Quốc Dương Khiết Trì trong cuộc Đối thoại sắp tới. |
Hai bên sẽ có “một thỏa thuận” về ý định của Trung Quốc trong xây dựng các đảo nhân tạo nó trong khu vực Biển Đông, Yun Sun, một chuyên gia nghiên cứu về Trung Quốc tại Trung tâm Stimson Henry L. ở Washington cho biết.
“Bây giờ các cuộc thảo luận sẽ tập trung ít hơn vào vấn đề cải tạo đất và tập trung nhiều hơn những gì Trung Quốc sẽ thiết đặt trên các đảo đó,” cô nói.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuần trước cho biết dự án cải tạo của mình ở quần đảo Trường Sa sẽ sớm được hoàn tất “theo kế hoạch”.
Tuy nhiên, Mỹ lo lắng nhiều về việc Trung Quốc triển khai quân sự trên các đảo nhân tạo, Bonnie Glaser, cố vấn cao cấp về vấn đề châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington cho biết.
Bắc Kinh vẫn chưa trả lời trực tiếp đề nghị Bộ trưởng Quốc phòng Ash Carter tại Đối thoại Shangri-la vừa rồi ở Singapore, về việc cho ngừng hoàn toàn quân sự hóa ở các đảo, và nhắc lại rằng các đảo ở khu vực Trường Sa nên được sử dụng chủ yếu cho mục đích dân sự.
Việt Nam, Philippines, Malaysia cũng có vũ khí phòng thủ trên các đảo tranh chấp mà họ kiểm soát, Glaser nói.
“Nhưng vũ khí của Trung Quốc thực sự gây ra nhiều bất ổn”, Glaser nhấn mạnh.
Glaser nói rằng sẽ có một “cuộc thảo luận về các vấn đề pháp lý liên quan đến Biển Đông” trong các cuộc đối thoại lần này.
Jia Qingguo, một chuyên gia về các vấn đề Trung-Mỹ tại Đại học Bắc Kinh, cho biết cuộc đối thoại sẽ cung cấp một cơ hội tốt cho cả hai bên tiếp tục thiết lập các cơ chế để tránh các cuộc đụng độ quân sự “tình cờ”. Điều này sẽ mở đường cho việc ký kết các thỏa thuận quân sự trong chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình trong thời gian sắp tới.
Một bản ghi nhớ về hoạt động giữa quân đội hai nước đã được ký kết khi Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đến thăm Trung Quốc vào năm ngoái.
An ninh mạng cũng là vấn đề trong chương trình nghị sự, tuy nhiên, “đây sẽ là một trong những vấn đề khó khăn nhất tại Đối thoại lần này”, Glaser nói.