Việt Nam Thời Báo

VNTB – Làm thế nào để giúp Ukraine

Anh Khoa dịch

 

(VNTB) – Vùng cấm bay không chỉ nguy hiểm mà còn vô ích. Lệnh cấm vận dầu mỏ thì tốt hơn

 

Ngày 6 tháng 3 năm 2022

 

Tng thng Ukraine, Volodymyr Zelensky, kêu gi lp vùng cm bay. K thù ca Zelensky, Vladimir Putin lên án ý tưởng này. Vùng cm bay đang tr thành thước đo mc đ ng h ca bn bè dành cho Zelensky và nhng người dân Ukraine dũng cm. Ai li chng vic bo v thường dân Ukraine khi các cuc ném bom ca Nga vn b coi là ti ác chiến tranh? Bên cnh đó, mt khu vc cm bay s to điu kin cho quân đi Ukraine tn công vào các đoàn xe ca Nga mà không phi đi din vi nguy cơ b tn công t trên không. Đây là mt đ xut hp dn. Nhưng cũng là ý tưởng sai.

Nhng li kêu gi NATO áp đt vùng cm bay ngày càng nhiều hơn bi vì trong tun th hai ca cuc chiến, Nga đã đi chiến thut. Sau tht bi trong cuc tn công chp nhoáng ban đu, nh lòng dũng cm và s tháo vát ca người Ukraine và s kém ci ca người Nga, Putin đang phi gia tăng vic tàn phá và bn giết. Thiết giáp ca Nga đã chiếm phn ln vùng phía nam Ukraine, xâm nhp t Crimea và t Donbas phía đông. Quân Nga tiến chm phía bc, nhưng mc đích rõ ràng là cho quân đi t Belarus và phía đông đến bao vây Kyiv, bao vây th đô và nếu cn s ném bom và pháo kích đ chiếm được Kyiv.

Chiến tranh càng tr nên ti tệ, Putin s càng khng b thường dân Ukraine nhiu hơn – và tìm cách buc lãnh đo Ukraine phi đau đớn la chn hoặc đu hàng hoc b tàn sát hàng lot. Người dân đã phi chu đng đau thương các thành ph như Kharkiv và Chernihiv đang b ném bom ba bãi, có c bom chùm gây ra thương vong nng n khi cht n bao phủ mt khu vc rng ln. Các cuc không kích diễn ra Zhytomyr, Bucha và Irpin và các th trn khác xung quanh Kyiv. Mt lnh ngng bn Mariupol, trên Bin Azov, đ cung cp cho người dân li thoát an toàn đã b phá v khi quân Nga tiếp tc tn công ch 45 phút sau khi lnh ngng bn được ký.

Nhng người ng h vùng cm bay kể c chính ph Ukraine, lp lun rng vic ngăn chn Nga s dng máy bay hoc máy bay không người lái s bo v dân thường khi nhng chiến thut tàn nhn này. Mt s thành viên NATO đã áp đặt vùng cm bay đi vi Iraq trong nhng năm 1990 và sau đó vài năm đi vi Bosnia và vào năm 2011 đi vi Libya trong cuc lt đ nhà đc tài Muammar Qaddafi. H nói rng bây gi NATO cũng nên làm như vy.

H cho rng khu vc cm bay không ch đáp ng mnh lnh nhân đo mà còn có ý nghĩa đi vi NATO. V mt chiến thut, h nói, vũ khí quan trng ca Putin sẽ bị tước đi, khiến quân Ukraine có thi gian tiếp tế và d tn công các quân đội Nga. H lp lun rng khu vc cm bay cũng có giá tr v mt chiến lược. Putin đã nói rõ rng mt trong nhng mc tiêu ca ông ta là phá hy NATO, bng cách đy Hoa Kỳ ra khi châu Âu. Điu đó sẽ khó xy ra nếu cuc xâm lược Ukraine tht bi.

S ng h cho nhng lp lun này có th s tăng lên khi xy ra nhng v giết người các thành ph ca Ukraine. Và người có tư duy đúng đn sẽ muốn chng kiến ​​Zelensky và quân ca ông đánh bi quân của Putin. Tuy nhiên, càng xem xét k hơn, thì càng thy rõ rng khu vc cm bay không ch không mang li được điu này mà còn gây ra thm ha.

Có điu, lnh cm bay s chng giúp đt được mc tiêu chính là bo v thường dân Ukraine. Nga ch yếu da vào pháo và tên la đ tn công các thành ph của Ukraine.Với việc s dng không lực, tướng Nga s ch cn tp trung nhiu hơn vào vũ khí trên mt đt. Chp nhn giết hi dân thường là điều không th chp nhn được v mt đo đc, liu NATO có th dng li khi cuc tàn sát tiếp tc?

Trong quá kh, các khu vc cm bay đã không được thc thi cht ch, vì vic tun tra các khu vc rng ln trên bu tri rt tn kém và khó khăn. Làm như vy cũng s dn đến xung đt trc tiếp gia Nga và M. Máy bay NATO – đây có nghĩa là Lc lượng Không quân ca chúng ta – trước tiên cn phi tiêu dit các h thng phòng không ca Nga. Nếu có kh năng máy bay Nga vn tiếp tc bay, thì NATO s phi bn h chúng.

Putin dường như tin rng ông ta đang đánh nhau vi NATO. Nếu không dng li Ukraine, Putin phi b đánh bi v mt quân s. Ti sao không gii quyết ngay bây gi cho xong, trong khi Putin đang gp khó khăn?

Câu tr li là h tr ngoi giao và hu cn cho Ukraine khác với chiến đu trc din vi Nga một trời một vực. Putin đã cho thy rng, đi mt vi din tiến không được như ý trên chiến trường, bn năng ca ông ta là leo thang. Nếu NATO bt đu bn h không lực Nga, thì h đã mi Putin tiếp tc leo thang chiến tranh như bn phá các quốc gia tuyến đu ca liên minh này. NATO có th thy mình v trí cũng phi leo thang đáp tr nhằm đảm bảo cam kết rng mt thành viên bị tấn công có nghĩa là cả liên minh bị tấn công.

Đng o tưởng rằng chiến tranh leo thang như vy có th dn đến chiến tranh ht nhân, đc bit nếu có thì Putin cn phi bù đp cho tht bi ca Nga. Tng thng Nga đã đe da s dng vũ khí ht nhân. Cũng có nhiu suy đoán rng Putin có th đang chun b mt v tn công hóa hc. Logic ca s leo thang chiến tranh đòi hi mi bên phi đi mt vi mt cuc tn công tr đũa. Nó có th d dàng tr thành phép th xem bên nào sn sàng đi đến cc đim.

Khi nêu ra s khác bit gia vic tham chiến trc tiếp chng li Nga và h tr Ukraine, NATO hn chế nguy cơ leo thang như vy, ngay c khi NATO không loi b hoàn toàn nguy cơ đó. Đó là bi vì NATO báo hiu rng việc tham gia của họ có nhng gii hn và bi vì Nga không th d dàng chuyn t xâm lược Ukraine sang xâm lược khối NATO.

Ngược li, mt vùng cm bay khiến cuc chiến Ukraine mở rộng thành chiến tranh các quc gia tin tuyến ca NATO. Vùng cấm bay gây ra thm ha cho dù không ha giúp đ vt cht cho Zelensky và quân đội Ukraine.

NATO đã cung cp cho Ukraine vũ khí sát thương và áp đt các bin pháp trng pht khc nghit đi vi Nga. H có th và nên làm nhiu hơn thế. Mt ý tưởng là Ba Lan cung cp cho Ukraine mt s máy bay chiến đu cũ do Liên Xô sn xut. H cũng có th h tr h thng phòng không ca Ukraine vi các h thng có tm xa hơn tên la Stinger di đng mà h nhn được cho đến nay. C hai điều này s có ích nhiu hơn là yêu cu phi công NATO làm vic đó cho h.

Mt ý tưởng hay khác là làm suy thoái nn kinh tế Nga hơn na bng cách áp đt lnh cm vn du và khí đt ca Nga. Các bin pháp trng pht hin ti không bao gm năng lượng, nhưng Nga rt cn ngoi t cng t xut khu du và khí đt đ thanh toán cho hàng nhp khu, bi vì các lnh trng pht hin ti đã đóng băng ngun d tr ca nước này.

C ngun cung cp vũ khí và lnh cm vn cũng có nguy cơ gây leo thang chiến tranh. Và các bin pháp trng pht đi vi năng lượng ca Nga s khiến nn kinh tế thế gii phi tr mt giá đt. Nhưng trừng phạt kinh tế có ít ri ro và cái giá phải trả thp hơn so vi gii pháp khu vc cm bay. Hơn na, chúng thc s có th có hiu qu.

Nguồn: The Economist


 

Tin bài liên quan:

VNTB – Biếm Họa Chủ Nhật: Những Con Kền Kền

Baraju T. Ogelefecejo

VNTB – Đảng cộng sản Việt Nam sẽ có lãnh đạo mới

Phan Thanh Hung

VNTB – Tại sao sẽ không thể cứu chữa được kinh tế Trung Quốc

Do Van Tien

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.