Long Đức
(VNTB) – Áp phe về các bộ xét nghiệm nhanh kháng nguyên Covid là béo bở nhất ở đại dịch Covid-19 tại Việt Nam.
Tổng hợp từ báo chí, tính từ ngày 27-4 đến 16-9, TP.HCM đã thực hiện xét nghiệm với tổng số lượng mẫu có được là 11.526.299 mẫu (chiếm 71,24% tổng số mẫu của toàn quốc). Trong đó, mẫu xét nghiệm bằng RT-PCR là 1.980.495 mẫu, xét nghiệm nhanh kháng nguyên là 9.545.804 mẫu.
Từ 18g ngày 21-9 đến 18g ngày 22-9, TP.HCM đã lấy được số mẫu kỷ lục trong ngày kể từ đầu dịch đến nay: 821.999 mẫu xét nghiệm, gồm 4.861 mẫu đơn và 4.982 mẫu gộp. Số mẫu xét nghiệm nhanh là 794.397 mẫu.
Ngày 21-9, chính quyền TP.HCM đã có văn bản kiến nghị Bộ Y tế cấp thêm 10 triệu bộ kit test nhanh kháng nguyên, để thực hiện tầm soát trên diện rộng từ nay đến 30-9, theo đúng chỉ đạo của Chính phủ và Công điện của Bộ Y tế.
Vậy là đã gần 5 tháng trôi qua, nhiều lần TP.HCM kiên trì xét nghiệm diện rộng trên toàn địa bàn thành phố, với hy vọng mau chóng tìm ra các ca nhiễm đang ‘lang thang’ ngoài cộng đồng. Đó cũng chính là yêu cầu của Bộ Y tế khi đề ra chiến lược xét nghiệm “thần tốc”, các địa phương phải tìm hết F0 để bóc tách ra khỏi khu vực.
Nguồn nhân lực từ ngành y tế đến các sinh viên ‘ngoài y khoa’ phải ròng rã suốt một thời gian dài mới lấy được hơn 11 triệu mẫu xét nghiệm người dân TP.HCM. Có những người đã xét nghiệm hơn cả chục lần. Ví như shipper đã “quen” với việc cách vài ba hôm lại phải thực hiện xét nghiệm, khi có giấy âm tính thì mới được hành nghề.
Với 10 triệu bộ kit test nhanh kháng nguyên mới được chính quyền TP.HCM yêu cầu cung cấp thêm, người dân thành phố không biết phải “ngoáy mũi” đến bao nhiêu lần mới dùng hết số lượng test này.
Thêm nữa là ngày 22-9 vừa qua, Mặt trận tổ quốc Việt Nam TP.HCM đã tiếp nhận đến 4 triệu bộ kit xét nghiệm do doanh nghiệp hỗ trợ trong công tác phòng, chống dịch. Nếu tính từ nguồn do doanh nghiệp hỗ trợ và nguồn từ yêu cầu Bộ Y tế cung cấp thêm, TP.HCM sẽ có ít nhất là 14 triệu bộ kit xét nghiệm nhanh kháng nguyên trong thời gian tới.
Thực chất, việc xét nghiệm chỉ nhằm tìm ra người bị nhiễm với virus. Vả lại, nếu tìm ra người bị nhiễm thì đa phần hiện nay họ tự điều trị bệnh tại nhà, không cần nhiều đến sự can thiệp của ngành y tế. Vì vậy, đến thời điểm này, việc xét nghiệm diện rộng ở thành phố được nhiều người đánh giá phí phạm tiền bạc, nhân lực và tạo thêm nguồn chất thải nhựa y tế phải xử lý.
Trong khi đó, việc chích vắc xin đang được xem là “chìa khóa” để chung sống với virus trong tương lai. Tỷ lệ chích vắc xin ở TP.HCM đã đạt rất cao, hơn 90% người đã tiêm mũi 1. Tuy nhiên, “chìa khóa” này lại không được đẩy mạnh khi hơn 2 triệu người đang cần đến mũi thứ 2, thành phố không đủ vắc xin để đáp ứng nhu cầu đó. Tính đến sáng ngày 23-9, TP.HCM còn hơn 700.000 liều vắc xin, trong đó 500.000 liều vaccine Vero Cell vẫn chưa được mang ra sử dụng do đang thẩm định.
Bộ Y tế lại “lắt nhắt” phân bổ vắc xin với số lượng chỉ vài trăm ngàn liều, như tối ngày 23-9, Sở Y tế TP.HCM thông báo tiếp nhận hơn 660.000 liều vắc xin Pfizer và AstraZeneca. Vui mừng vì đã có thêm vắc xin để chích ngừa mũi thứ 2 cho những người đã đến thời hạn, nhưng chỉ với số lượng trên thì không ít người phải chờ thêm đợt phân bổ lần tới từ Bộ Y tế.
Giữa đẩy nhanh tiến độ bao phủ liều vắc xin thứ 2 và “xét nghiệm thần tốc”, thì vắc xin vẫn là “át chủ bài” hiệu quả đã được nhiều nước trên thế giới ưu tiên sử dụng. Khi đã đến thời điểm số lượng người dân TP.HCM đạt một tỷ lệ chích vắc xin nhất định, có lẽ nên ngưng việc tập trung vào xét nghiệm đại trà diện rộng với mật độ dày đặc như lâu nay.
Nói thêm, chi phí xét nghiệm từ 29-4-2021 đến 15-9-2021 của TP.HCM là 3.729.000.000.000 VNĐ. Viết cho dễ đọc là “Ba ngàn bảy trăm hai mươi chín tỉ đồng” – mà cứ khoảng 1.000 tỉ, là xấp xỉ có thể mua 7,5 triệu liều vắc xin Pfizer.