Phương Thảo dịch
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.
(VNTB) – Ebru Umar – 45 tuổi sinh ra ở Hà lan và có bố mẹ là người gốc Thổ Nhĩ Kỳ. Nữ ký giả của tờ Metro bị bắt và bị tạm giữ từ trưa thứ bảy ngày 23/06/2016 ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Bà đã bị cảnh sát Thổ bắt giữ khi đi nghỉ ở đây vì 2 phát biểu trên Twitter và bài viết có tính xúc phạm đến Tổng Thống Erdogan. Ngày chủ nhật 24/06/2016 bà đã được trả tự do tuy nhiên vẫn bị cấm xuất cảnh. Đích thân thủ tướng Rutte đã gọi điện hỏi thăm và theo dõi tình trạng của Umar, vụ việc này đã lôi kéo sự chú ý của truyền thông nhiều quốc gia trên thế giới vì những vi phạm nhân quyền của chính quyền Erdogan.
Cách đây vài tuần trước đây, trong chương trình truyền hinh Neo Magazine Royale, diễn viên hài Böhmermann đã đọc một bài thơ mà theo chính quyền Erdogan có tính xúc phạm vị tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ khi Böhmermann chế diễu Tổng thống Jan Erdogan là “kẻ làm tình với dê”. Việc này đã gây ra nhiều phản ứng thịnh nộ cho người Thổ và hãng truyền hình Đứ ZDF đã phải gỡ đoạn phim này xuống. Việc này vẫn chưa làm nguôi cơn giận của người Thổ, vì thế đích thân Angela Merkel phải gọi điện cho thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ để vuốt ve cơn thịnh nộ của họ. Bộ Ngoại Giao Đức cho hay việc lăng mạn một nguyên thủ nước ngoài có thể dẫn đến việc lãnh tối đa ba năm tù giam.
Sau khi có 20 người ở Đức tham gia khởi kiện Böhmermann và các cuộc biểu tình phản đối ông ta ở Istanbul trong vòng một tuần lễ. Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu Böhmermann phải ra hầu tòa. Trong khi chờ tòa án luận tội, Angela Merkel tuyên bố: “Tòa án độc lập sẽ quyết định Böhmermann có tội hay không chứ không phải là giới chính trị gia.”
Việc chính quyền Erdogan vươn tay từ Ankara đến tận Đức có lẽ là do Angela Merkel đang cần có sự hậu thuận của Erdogan trong cuộc khủng hoảng về người tỵ nạn hiện đang trong tình trạng trầm trọng ở Âu châu. Thế nhưng nhiều người lại cho rằng việc mang Böhmermann ra xử là việc làm vi phạm nhân quyền và quyền tự do dân chủ ở châu Âu.
Theo sau vụ việc này, chính phủ Hà lan đã quyết định xóa bỏ việc cấm lăng mạ nguyên thủ nước ngoài. Theo luật trước đây, nếu một người phạm tội lăng mạn người đứng đầu các quốc gia khác có thể phải chịu án tù giam giữ cho đến hai năm. Thế nhưng theo các chính trị gia của các đảng phái khác nhau ở Hà lan thì “Hài hước, châm biếm, chế giễu và lăng mạ phù hợp với xã hội cởi mở và tự do,” hay “chúng ta được phép xúc phạm thủ tướng của mình thì tại sao lại không được phép xúc phạm thủ tướng nước khác?”. Đảng D66 còn muốn không chỉ bỏ việc cấm xúc phạm nguyên thủ nước ngoài mà còn bãi bỏ luôn việc xử phạt người phạm tội xúc phạm hoàng gia.
Thế nhưng chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ vẫn muốn tạo ảnh hưởng ở tại Hà Lan khi Cơ quan Lãnh Sự của họ ra thông cáo yêu cầu người dân “trính báo lại” những ai xúc phạm đến Erdogan. Ebru Umar đã viết một bài báo chỉ trích gay gắt hành động này và lên tiếng thách thức những ai ủng hộ yêu cầu trên của lãnh sự Thổ Nhĩ Kỳ. Bà gọi Erdogan là một kẻ độc tài lớn nhất kể từ thời thành lập nhà nước cộng hòa năm 1923.
Nguồn: