Thanh Trúc, phóng viên RFA
2016-05-11
Bà Vũ Minh Khánh, vợ luật sư Nguyễn Văn Đài tại buổi điều trần ở Hạ Viện Hoa Kỳ hôm 10/5/2016
Vào buổi chiều thứ Ba ngày 10 vừa qua, giờ địa phương của Washington DC, một buổi điều trần dưới sự chủ tọa của dân biểu Christopher Smith và nhân chứng trình bày là bà Vũ Minh Khánh, vợ luật sư nhân quyền kiêm tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Đài đang bị giam giữ, đã diễn ra tại Hạ viện Hoa Kỳ.
Với câu hỏi Tổng Thống Obama liệu có ưu tiên vấn đề trả tự do cho các tù nhân lương tâm Việt Nam trong chuyến công du sắp tới của ông đến Việt Nam hay không, hai vị dân biểu Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện Mỹ, ông Chris Smith và ông Ed Royce, đã lên tiếng trong phần khai mạc buổi điều trần chiều thứ Ba với sự hiện diện của nhân chứng sẽ ra điều trần là bà Vũ Minh Khánh, vợ luật sư tranh đấu nhân quyền Nguyễn Văn Đài, bị bắt giam lần thứ hai ngày 16 tháng Mười Hai năm 2015 vì tội vi phạm Điều 88 Bộ Luật Hình Sự:
Vợ ông ta hôm nay có mặt ở đây, bản thân bà ấy cũng thật can đảm lên tiếng kêu gọi Tổng Thống Obama lưu ý đến trường hợp tù tội của ông Nguyễn Văn Đài cũng như những tù nhân lương tâm khác.
– Ông Chris Smith
Buổi điều trần hôm nay với người trình bày là vợ luật sư Nguyễn Văn Đài mà tôi được gặp ở Hà Nội hồi 2005 trong một chuyến công tác về nhân quyền, dân biểu Chris Smith nói, tôi cho rằng luật sư Đài là một người bảo vệ quyền con người một cách can đảm và rất đáng nể phục.
Hiện giờ thì luật sư Đài đang bị giam cầm trở lại trong lúc ông ta không hề làm điều gì sai trái. Ông ta là một người yêu nước, yêu dân tộc Việt Nam, ông ta muốn nhân quyền được công nhận, được tôn trọng và được phát huy ở Việt Nam, có gì gọi là sai với ước vọng như vậy?
Vợ ông ta hôm nay có mặt ở đây, bản thân bà ấy cũng thật can đảm lên tiếng kêu gọi Tổng Thống Obama lưu ý đến trường hợp tù tội của ông Nguyễn Văn Đài cũng như những tù nhân lương tâm khác.
Việt Nam hiện đang giam cầm hơn 100 tù nhân lương tâm, nếu Việt Nam mong muốn có mối bang giao tốt đẹp với Hoa Kỳ thì chúng tôi sẽ đáp ứng với điếu kiện là không được lạm dụng quyền lực để giam giữ cầm tù, tra tấn, đánh đập người bất đồng chính kiến. Con đường tốt nhất cho Việt Nam lúc này là tăng cường mậu dịch thương mại với Hoa Kỳ, Hoa Kỳ sẽ dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam, và kể cả nhưng điều khác trong bang giao nữa, tất cả những điều ấy đều phải có điều kiện mà nhân quyền và tôn trong nhân quyền của người dân quí vị là điều kiện tiên quyết nhất trong lúc này.
Tiếp lời dân biểu Chris Smith, dân biểu Ed Royce cũng cho rằng vấn đề lấn cấn trong bang giao song phương Hoa Kỳ Việt Nam chính là vì nhà nước Việt Nam liên tục vi phạm quyền con người của chính người dân trong nước, bắt giữ nhưng tiếng nói đối lập, triệt hạ uy tín đồng thời chặn nguồn sống của những người dám có tư tưởng không theo đường lối của đảng cộng sản mà luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài là một thí dụ.
Trong suốt buổi điều trần, dân biểu Chris Smith đã lắng nghe phần trình bày của bà Vũ Minh Khánh, sau đó nêu nhiều câu hỏi về hiện trạng bị giam giữ trong tù của luật sư Nguyễn Văn Đài.
Người vợ của luật sư đang bị cầm tù Nguyễn Văn Đài đã nhân cơ hội này để khẳng định với dân biểu Chris Smith rằng các tù nhân lương tâm khác đang bị tù như chồng của bà cũng chỉ là nạn nhân của một chế độ chuyên chà đạp những giá trị truyền thống về quyền làm người cũng như quyền gìn giữ phẩm giá của một con người.
Nhân quyền là vấn đề ưu tiên?
Dân biểu Christopher Smith tại buổi điều trần. RFA photo
Từ San Jose, California và trả lời câu hỏi của đài ACTD, tiến sĩ Nguyễn Bá Tùng thuộc Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam, bày tỏ hy vọng một cách dè dặt:
Thật sự cũng khó nói vì rằng tổng thống Obama đi chuyến này lần đầu tiên tới Việt Nam, theo suy luận của tôi thôi, thì ông cũng phải chứng tỏ lời hứa về vấn đề nhân quyền là ưu tiên cho chính sách đối ngoại của ông. Tôi hy vọng rằng trước không hết nhiệm kỳ thì ông có thể làm được điều đó.
Đối với tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng của BPSOS Ủy Ban Cứu Người Vượt biển, có hai vấn đề cần nghĩ tới:
Cuộc điều trần như thế này rất quan trọng ở 2 điểm. Thứ nhất là bắn tiếng về Việt Nam, cho giới lãnh đạo Việt Nam biết rằng quốc hội Hoa Kỳ đang quan tâm và quốc hội Hoa Kỳ hiện đang nắm trong tay vận mạng của TPP Hiệp Ước Mậu Dịch Xuyên Thái Bình Dương.
Thứ hai là bắn tiếng cho tổng thống Obama rằng nếu muốn quốc hội ủng hộ cho chính sách của ông Obama đối với vùng Đông Nam Á, đối với Việt Nam, đối với TPP thì ông Obama phải đưa về sau chuyến đi những thành quả rất cụ thể về vấn đề nhân quyền. Nếu Việt Nam không nhượng bộ gì hết thì rất khó để tổng thống Obama thuyết phục quốc hội rằng cứ cho Việt Nam được hưởng tất cả quyền lợi, những lợi ích về mậu dịch kinh tế thì đương nhiên Việt Nam sẽ thay đổi về vấn đề nhân quyền. Chuyện đó sẽ không xảy ra.
Phát biểu với đài ACTD sau buổi điều trần, bà Vũ Minh Khánh cho biết bà cảm thấy hài lòng khi được lắng nghe, song bên cạnh đó cũng không giấu được nỗi lo âu về những khó khăn sẽ phải đối diện khi trở về nước:
Thật sự cũng khó nói vì rằng tổng thống Obama đi chuyến này lần đầu tiên tới Việt Nam thì ông cũng phải chứng tỏ lời hứa về vấn đề nhân quyền là ưu tiên cho chính sách đối ngoại của ông.
– Tiến sĩ Nguyễn Bá Tùng
Vâng khi mình đã xác định là mình đi thì đương nhiên là mình xác định mình sẽ phải đối diện với tất cả những điều đó. Tôi cảm thấy bao lâu nay những ấm ức của mình cũng được giải tỏa, những lời hứa của ông Chris Smith làm tôi cảm thấy yên lòng. Tôi tin rằng đây thực sự là một đất nước có nhân quyền và giống như đang giúp đỡ cho toàn thế giới. Tôi cũng mong mỏi rằng đất nước Việt Nam cũng sẽ có nhân quyền, chính quyền Việt Nam cũng sẽ hiểu để mà giúp đỡ cho chính người dân Việt Nam của mình. Đấy là điều tôi mong muốn.
Tại cuối buổi điều trần, dân biểu Chris Smith tuyên bố là trong tư cách một đại diện dân cử Mỹ hết sức quan tâm chú ý đến Việt Nam, ông sẽ nhắc nhở tổng thống Barack Obama nêu bật vấn đề nhân quyền với chính phủ Việt Nam khi gặp gỡ những nhà lãnh đạo cao nhất ở Hà Nội trong chuyến công du ngày 22 sắp tới.
Dân biểu Chris Smith đã đặt câu hỏi với người vợ luật sư Nguyễn Văn Đài là nếu giả sử bà đang đứng trước mặt tổng thống Obama thì bà sẽ nói điều gì. Bà Vũ Minh Khánh đáp lại bà sẽ đề nghị tổng thống Obama yêu cầu Hà Nội trả tự do ngay cho luật sư Đài cùng mọi tù nhân lương tâm khác vì đó chính là tổng thống đang bênh vực và bảo vệ quyền con người cho nhân dân Việt Nam” . Đây là câu nói kết thúc buổi điều trần chiều thứ Ba vừa qua.