Ngọc Sơn (VNTB) Phát biểu tại phiên thảo luận tại Hội trường Quốc hội sáng 5/6 về Báo cáo kết quả giám sát “Tình hình oan, sai trong việc áp dụng pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự và việc bồi thường thiệt hại cho người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự theo quy định của pháp luật”.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) cho rằng: “Phải chăng những vụ việc oan sai đã phát hiện chỉ là phần nổi của tảng băng”? Ông Nghĩa nêu câu hỏi và cho rằng, đó còn là chưa kể việc người bị bức cung, nhục hình khi được tha rất e sợ tiết lộ, thậm chí phải cam kết là không khiếu nại, báo Tiền Phong cho biết.
Báo này dẫn tin, cũng theo ông Nghĩa, hệ thống kiểm tra chéo giữa cơ quan điều tra, kiểm sát có hiệu lực không cao. Và có tình trạng 3 bộ cùng đồng tình với việc thống nhất án trước khi truy tố, xét xử khiến cho việc kiểm tra, tranh tụng đôi lúc vô hiệu.
ĐB Trương Trọng Nghĩa còn nhấn mạnh: “Cán bộ tư pháp có biểu hiện suy thoái đạo đức công vụ, vô cảm với dân, định kiến, ác cảm với tội phạm đến mức bất chấp các quyền hợp pháp của họ. Việc lạm dụng và thích sử dụng nhục hình và cho rằng nhục hình là cần thiết, từ đó làm ngơ, thậm chí là bao che khi xảy ra vi phạm.”
Trong khi đó, ĐB Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) cho rằng: “Oan sai chỉ bồi thường bằng tiền nhưng mất mát tinh thần, đau thương, tình cảm, gia đình ly tán thì không bao giờ bồi đắp được.”.
Ông Nguyễn Thanh Chấn là trường hợp bị tù oan sai gây chấn động dư luận, khi bị các điều tra viên tỉnh Bắc Giang sử dụng nhục hình, ép cung bắt buộc ông Chấn phải nhận tội giết người. Khi ra tòa phúc thẩm, dù chỉ căn cứ vào những chứng cứ chỉ để suy diễn, ông Chấn liên tục kêu oan cho rằng mình bị ép cung nhưng tòa vẫn bác bỏ xử y án Nguyễn Thanh Chấn tội giết người và kết án chung thân… Ông chỉ được trả tự do sau 10 năm ngồi tù vì hung thủ ra đầu thú.
Liên quan đến vấn đề bồi thường oan sai, nhiều báo trong nước đưa tin, hôm nay (5/6) trước Quốc Hội, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình đã xin lỗi và đồng ý bồi thường cho ông Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang) là 7,2 tỷ đồng.
“Dẫu còn một vụ oan nhưng tôi cũng đau như dân. Thay mặt ngành tôi xin lỗi người bị oan và gia đình người bị oan. Tới đây ngành sẽ đưa ra nhiều giải pháp để hạn chế thấp nhất tình trạng này”, Viện trưởng VKSNDTC Nguyễn Hòa Bình bày tỏ.
Giải pháp được VKSNDTC Nguyễn Hòa Bình đưa ra bao gồm sửa đổi Bộ Luật tố tụng hình sự để minh bạch hóa tăng cường giám sát của cơ quan dân cử và nhân dân trong tố tụng. Việc bắt thả là giao cho thủ trưởng cơ quan quyết định chứ không giao cho cán bộ cấp dưới. Đồng thời đề cao nguyên tắc suy đoán vô tội, khi chưa có bản án thì người đó vẫn được coi là vô tội.