Trần Thế Kỷ
(VNTB) – Hôm rồi lên mạng, vào Việt Nam Thư Quán để đọc lại vài truyện của O’Henry đã lâu không đọc thì tôi thấy có bổ sung thêm truyện “Tay Súng Tay Đàn” trong danh mục truyện của văn hào Mỹ này . Truyện ngắn này viết về một chàng cao bồi lãng tử miền Viễn Tây Hoa Kỳ ngày xưa.
Sau đó tôi phát hiện nhiều trang điện tử khác như KiloPad, Etruyen.com, eBook… cũng đăng truyện ngắn trên với tên tác giả là O’Henry. Khổ nỗi, dù bạn cố gắng thế nào thì vẫn sẽ không bao giờ tìm được nguyên tác tiếng Anh của truyện ngắn này. O’Henry Toàn tập ( Delphi Complete Works of O’Henry) cũng không có truyện này. Đơn giản là vì tác giả thực sự của “ Tay Súng Tay Đàn” không phải là O’Henry mà là … Trần Thế Kỷ!
Sao lại có chuyện như thế ? Đầu đuôi là như thế này:
Năm 1990 , tôi cho xuất bản tập truyện của mình, tựa là “Cánh Chim Phiêu Lãng” gồm 8 truyện ngắn trong có truyện “Tay Súng Tay Đàn”.Tên bút của tôi lúc đó là Trần Thiết Kỷ.
Nhà xuất bản cấp giấy phép cho tập truyện này là NXB Sông Bé. Lúc ấy tôi sống ở TpHCM, sao lại về Sông Bé để xin GPXB ? Đó là vì các NXB có chức năng ở TpHCM đều từ chối cấp phép với lý do là “sợ gây dư luận”. Có người bạn khuyên tôi nên về NXB Sông Bé vì ở đó “thoáng” hơn. Giám đốc NXB Sông Bé là ông Nguyễn Huỳnh . Sau nhiều tháng cân nhắc, ông Nguyễn Huỳnh quyết định cấp GPXB cho tôi.
Đến năm 1994, tôi bất ngờ khi tạp chí Kiếu Thức ngày này số 134 đăng truyện ngắn “Tay Súng Tay Đàn” . Có điều tên tác giả không phải là Trần Thiết Kỷ mà là O’Henry, với dịch giả là Trần Kim Sơn, dịch từ truyện “The Adventurous Cowboy”(?)
Tôi bèn tới tòa soạn KTNN ở đường Trần Hưng Đạo để yêu cầu đính chính. Tôi cho ban biên tập KTNN xem quyển “Cánh Chim Phiêu Lãng” in năm 1990 và họ đồng ý là truyện “Tay Súng Tay Đàn” in trên KTNN hoàn toàn giống truyện in trong tập truyện của tôi . Tuy vậy tôi vẫn cho KTNN một tháng để chờ “dịch giả” Trần Kim Sơn cung cấp bản gốc tiếng Anh “The Adventurous Cowboy” nếu quả thực có bản gốc này.
Dĩ nhiên KTNN sẽ chẳng bao giờ nhận được bản gốc tiêng Anh nào của O’Henry có tựa như thế . Sau đó, KTNN số 137 đã đăng đính chính như sau: “KTNN số 134 truyện Tay Súng Tay đàn là sáng tác của Trần Thiết Kỷ chứ không phải của Trần Kim Sơn như đã in . Chân thành cáo lỗi cùng tác giả Trần Thiết Kỷ”.
Rõ ràng đây là một lời xin lỗi không đàng hoàng , vì nhẽ ra phải viết: “Đây là sáng tác của Trần Thiết Kỷ chứ không phải của O’ Henry”.
Tôi lại tới tòa soạn KTNN để bày tỏ sự không hài lòng của mình về cách đính chính của họ. Một người trong ban biên tập bảo tôi là chính ông Nguyễn Quang Sáng (lúc đó, KTNN về danh nghĩa là phụ trương của Tạp chí Văn thuộc Hội Nhà văn TP.HCM mà Nguyễn Quang Sáng là người đứng đầu) chỉ đạo KTNN viết lời xin lỗi này. Người biên tập này đề nghị tôi thông cảm vì dù sao KTNN cũng đã công nhận “Tay Súng Tay Đàn” là “sáng tác của tác giả Trần Thiết Kỷ”.
Và tôi thông cảm cho KTNN, không kiện cáo gì nữa.
Tôi tin rằng việc nhiều trang điện tử hiện nay đăng truyện ‘ Tay Súng Tay Đàn” với tên tác giả là O’Henry là do lấy từ nguồn KTNN số 134.
Năm 2015, Việt Nam Thời Báo đã có hảo ý đăng 32 truyện ngắn của tôi, mỗi tuần một truyện , trong có truyện “Tay Súng Tay Đàn”.
Các nhân vật trong truyện của tôi di động trong một không gian rộng lớn và mới mẻ: Từ nước Mỹ với bối cảnh cuộc Nội chiến thời Lincoln hoặc những cuộc đọ súng quyết liệt giữa các tay cao bồi trên bước đường phiêu bạt giang hồ khắp miền Viễn Tây, đến Liên Xô ( cũ ) với cuộc chính biến năm 1991 dẫn tới sự sụp đổ của Liên Bang Xô Viết; từ nước Pháp thời Thế chiến 2 với sự lưu vong của Charles de Gaulle đến vùng Trung Đông nóng bỏng với sự tranh chấp dai dẳng giữa Israel và Palestine …
Một lần nữa, xin chân thành cảm ơn VNTB đã giúp tôi gởi đến bạn đọc các truyện ngắn của mình.