Nguyễn Phúc Sông Hương
(VNTB) – Ta chẳng muốn làm người bại trận/ Thành người tình phụ đó em ơi.
Ngày 20/4/1975 trận chiến Xuân Lộc, cửa ngỏ phía Đông vào thành phố Sài Gòn kết thúc, với hơn 4 ngàn chiến binh người Việt ở cả hai bên thương vong.
Chiến tranh tàn lụi gần nửa thế kỷ rồi nhưng đọc lại bài thơ này vẫn không khỏi thấy lòng ngậm ngùi. Trang sử đã lật qua, nhưng bụi thời gian vẫn không khuất lấp được hết cảnh ly tán đau thương qua các bài thơ tình thời chiến của những người trong cuộc:
Thơ
Nguyễn Phúc Sông Hương
NỬA HỒN XUÂN LỘC
Nếu được như bố già thượng sĩ
Nghe tin lui quân chỉ nhìn trời
Vỗ về nón sắt, cười khinh bạc
Chắc hẳn lòng ta cũng thảnh thơi.
Còn ta nhận lệnh rời Xuân Lộc
Lại muốn tìm em nói ít lời
Nhưng sợ áo mình đầy khói súng
Cay nồng mắt người gục trên vai.
Vì chắc ôm nhau em sẽ khóc,
Khóc theo vợ lính cả trăm người!
Em biết dù tim ta sắt đá
Cũng vỡ theo ngàn giọt lệ rơi.
Mây xa dù quen đời chia biệt
Ngoảnh mặt ra đi cũng ngậm ngùi
Rút quân, bỏ lại hồn ta đó
Bảo Chánh, Gia Rai lửa ngút trời!
Bí mật lui quân mà đành phụ
Mối tình Long Khánh tội người ơi.
Mất thêm Xuân Lộc tay càng ngắn
Núm ruột miền Trung hun hút rồi.
Sáng mai thức dậy, em buồn lắm
Sẽ khóc trách ta nỡ phụ người.
Lòng ta như trái sầu riêng rụng
Trong vườn em đó vỡ làm đôi!
Đêm nay Xuân Lộc vầng trăng khuyết
Như một vành tang bịt đất trời!
Chân theo quân rút, hồn ta ở
Sông nước La Ngà pha máu sôi.
Thương chiếc cầu tre chờ thác lũ
Cuốn qua Xuân Lộc khóc cùng người
Ta đi, áo nhuộm màu đất đỏ
Cao su vướng tóc mãi thơm mùi.
Tiếc quá nắng vàng phơi áo trận,
Vườn nhà em chuối chín vàng tươi
Ta nhớ người bên đàn thỏ trắng
Cho bầy gà nắm lúa đang phơi.
Chôm chôm hai gốc đong đưa võng
Ru nắng mùa xuân đẹp nụ cười…
Nếu được đưa quân lên Định Quán
Cuối cùng một trận cũng là vui.
Núi Chứa Chan kia sừng sững đứng
Sư đoàn 18 sao quân lui?
Thân ta là ngựa sao không hí
Cho nỗi đau lan rộng đất trời.
Hồn ta là kiếm sao không chém
Rạp ngã rừng xanh, bạt núi đồi
Hỡi ơi! chân bước qua Bình Giã
Cẩm Mỹ nhà ai khói, ngậm ngùi!
Lửa cháy, cả lòng ta lửa cháy
Xóm làng Gia Kiệm nhớ khôn nguôi
Đêm nay Xuân Lộc, đoàn quân rút
Đành biệt nhau, xin tạ lỗi người.
Chao ơi tiếng tắc kè thê thiết
Kêu giữa đêm dài sợ lẻ loi
Chân bước, nửa hồn chinh chiến giục
Nửa hồn Xuân Lộc gọi quay lui.
Ta biết dưới hầm em đang khóc
Thét gầm pháo địch dập không thôi
Em ơi Xuân Lộc, em Xuân Lộc
Xích sắt nghiến qua những xác người.
Buổi chiều nhận lệnh rời Xuân Lộc
Ta muốn tìm em nói ít lời
Nhưng sợ em buồn, không nói được
Nên đành lặng lẽ mà đi thôi!
Ngại phút rời xa em sẽ khóc,
Bao người vợ lính sẽ buồn theo
Yếu đuối tim ta người chiến sĩ
Loạn rừng, tội nghiệp tiếng chim kêu.
Rút quân bỏ lại đời ta đó
Bảo Chánh, Gia Rai lửa ngút trời
Lửa ngút, trái tim ta lửa ngút
Trái tim người lính mới yêu người.
Cao nguyên bài học đầy cay đắng
Lớp lớp người rơi, lớp lớp rơi …
Ta chẳng muốn làm người bại trận
Thành người tình phụ đó em ơi.
Ta đi áo nhuộm màu đất đỏ
Cao su vướng tóc mãi thơm mùi,
Tội nghiệp nắng vàng chờ áo trận
Khi tàn chinh chiến sẽ đem phơi.
Em hỡi, em thương đàn thỏ trắng
Bầy gà mất mẹ sống mồ côi
Em hỡi em thương người lính trận
Người lính đêm nay phụ bạc rồi.
Bao năm ta trọn tình đất đỏ,
Một phút này thôi thẹn với đời
Sốt rét đêm run, ngày không ngã
Bao lần máu đổ dửng dưng cười.
Một phút này thôi, hừ lại ngã
Bỏ thành, bỏ đất nhục nào vơi.
Sáng mai chân bước qua Bình Giã
Cẩm Mỹ nhìn lui luống ngậm ngùi!
Lửa cháy, cả lòng ta lửa cháy,
Một trời Gia Kiệm nhớ khôn nguôi
Muôn năm em hỡi trời Xuân Lộc
Giữ nửa hồn ta mãi với người.
Giữ nửa hồn ta bên chiếc võng
Dưới giàn thiên lý bóng trăng soi .
Ðêm nay quân rút sầu riêng rụng
Trong vườn em và trong tim tôi!
Tôi sợ một ngày mai bại trận
Ðể em côi cút lại trên đời
Xuân Lộc, trời ơi Xuân Lộc cháy
Ai gọi tôi về trời Gia Rai!
N.P.S.H