Hồng Dân
(VNTB) – 25 hộ dân đã kiện chính quyền tỉnh Đắc Lắc liên quan vấn đề đất đai
Trung tuần tháng 7-2022, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hành chính giữa nguyên đơn là 25 hộ tại thôn 2A, xã Ea Kly, huyện Krông Pắk khởi kiện UBND tỉnh Đắk Lắk đối với một số quyết định về việc thuê đất và giao đất cho phía Công ty cà phê 719.
Củ khoai bị kiện…
Tại phiên tòa, phía bị đơn, những người có liên quan đều xin vắng mặt có lý do. Chỉ có duy nhất một người đại diện cho phía Công ty cà phê 719 là bên có quyền lợi liên quan đến dự, trực tiếp tranh luận với phía luật sư bào chữa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh.
Hồ sơ vụ việc cho biết, các hộ thôn 2A, xã Ea Kly, huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk đang quản lý, sử dụng diện tích đất khoảng 7ha trồng lúa tại lòng hồ C2 nhưng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp cho Công ty TNHH MTV Cà phê 719 do UBND tỉnh Đăk Lăk cho công ty này thuê đất theo Quyết định số 426/2013QĐ-UB ngày 22-02-2013.
Các hộ dân đã có đơn khiếu nại về việc cho thuê và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng diện tích đất này cho Công ty 719 tới chủ tịch UBND tỉnh Đăk Lăk.
Tại văn bản số 8189/UBND-NNMT ngày 14-9-2020 gửi các hộ dân, UBND tỉnh có ý kiến sau:
“Năm 1998, Công ty được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại QĐ số 2840/QĐ-UB ngày 28-11-1998, trong đó diện tích đất hồ C2 là 136.830 m2 thuộc tờ bản đồ số 16, xã Eakly, huyện Krông Pắc.
Đến năm 2013, sau khi ra soát đất đai theo quyết định số 64/QĐ-UBND ngày 15-12-2005 của UBND tỉnh, Công ty được UBND tỉnh cho thuê 1.555,8 ha đất tại Quyết định số 426/QĐ-UBND ngày 22-2-2013, trong đó diện tích đất hồ C2 là là 14, 07 ha, gồm đất thủy lợi 6,36 ha; đất lúa là 7,71ha.
Diện tích đất các hộ dân khiếu nại trong lòng hồ C2, theo đơn của các hộ dân khoảng 7 ha, đã được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty cà phê 719 vào năm 2013 để sử dụng mục đích đất thủy lợi, tổng diện tích đất trong giấy chứng nhận là 63,662 m2. Gồm 3 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BE925720; BE925723 và BE925769 cấp ngày 26-06-2013.
Việc UBND tỉnh cho Công ty cà phê 719 thuê đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là phù hợp với nguồn gốc, quá trình quản lý sử dụng đất của công ty đúng với quy định của pháp luật” (dừng trích).
Trong đơn khởi kiện, các hộ dân yêu cầu tòa hủy một phần Quyết định 426/QĐ-UBND ngày 22-2-2013 của UBND tỉnh Đắk Lắk về việc cho Công ty cà phê 719 thuê 15.558.377m2 đất tại xã Ea Kly và xã Krông Búk (huyện Krông Pắk) và giao 41.631m2 đất tại xã EaKly, huyện Krông Pắk cho Công ty; các Quyết định đã cấp năm 1998 liên quan đến diện tích chồng lấn lên khoảng 7ha đất đã khai hoang của các hộ dân.
Hủy giấy CNQSDĐ số BE 925723 do UBND tỉnh Đắk Lắk cấp ngày 26-6-2013 đối với thửa đất 183 tờ bản đồ số 25 diện tích 35.979m2; Giấy CNQSDĐ số BE 925769 do UBND tỉnh Đắk Lắk cấp ngày 26.6.2013 đối với thửa đất 266 tờ bản đồ số 18 diện tích 15.765m2.
… dã tràng xe cát
Trong phần hỏi đáp và tranh luận, phía luật sư bào chữa liên tục hỏi về nguồn gốc đất của phía Công ty cà phê 719 và nhiều nội dung khác. Tuy nhiên, đại diện doanh nghiệp không phản hồi và luôn giữ quan điểm, hồ sơ, tài liệu đã gửi cho Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh và một số đơn vị có liên quan.
Tại phiên tòa này, cũng không có sự tham dự của đại diện UBND xã, UBND huyện lẫn UBND tỉnh, nên rất khó để xác định chính xác vụ việc cũng như nội dung trong các hồ sơ liên quan. Chính sự vắng mặt đầy khó hiểu đó nên vấn đề tiếp tục bỏ ngõ khi phía luật sư của các hộ dân đưa ra luận điểm pháp lý rằng việc UBND tỉnh căn cứ vào Luận chứng kinh tế kỹ thuật của Nông trường quốc doanh 719 xét xuyệt vào tháng 7 năm 1982 để làm căn cứ xác định nguồn gốc chủ sử dụng đất là chưa phù hợp với quy định pháp luật về đất đai.
Kể từ năm 1997 cho đến tại thời điểm hiện nay, khi phát sinh tranh chấp với phía Công ty 719, những người dân đã có đơn thư gửi đến các cơ quan chức năng để yêu cầu giải quyết tranh chấp giữa các bên nhưng không được giải quyết triệt để. Chiếu theo quy định tại Điều 30, Điều 38 Luật đất đai năm 1993, Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13-08-2009 thì đất đang có tranh chấp phải giải quyết dứt điểm trước khi thực hiện các thủ tục khác.
Như vậy, đất đai đang tranh chấp chưa được giải quyết nhưng cơ quan chức năng đã tiến hành cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho phía Công ty là không phù hợp với quy định. Đồng thời cần phải xem xét quy trình UBND tỉnh phê duyệt, triển khai và ký quyết định cho Công ty 719 thuê diện tích đất này là đúng quy định pháp luật hay chưa?
Tuy vậy, bất chấp hàng loạt chứng cứ được viện dẫn cũng như sự vắng mặt của phía bị đơn, vị chủ tọa phiên xét xử đã bác đơn khởi kiện của các hộ dân. Phán quyết này không đưa đến bất ngờ, vì dù sao đi nữa thì toàn bộ hội đồng xét xử cũng là các đảng viên chịu sự quản lý chung của Bí thư tỉnh ủy Đắk Lắk.