Thiền Lâm
(VNTB) – Không khác gì những hoạt động “vận động để Việt Nam sớm được vào TPP” do giới quan chức ngoại giao và công thương Việt thực hiện vào những năm 2013 – 2016, giờ đây giới chức này lại đang “thúc đẩy quan hệ Việt Nam-EU thông qua vận động EU sớm ký kết, phê chuẩn EVFTA”.
Hòa thượng Thích Quảng Độ vẫn bị quản thúc tại chùa Thanh Minh Thiền Viện ở Sài Gòn.
Ảnh www.rfa.org
Chuyến đi “thúc đẩy” mới nhất được dẫn đầu bởi Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng. Đoàn này làm việc tại EU và Đức, thông qua Tổ chức Friedrich Naumann (FNF, Đức), vào tháng 3/2017.
Thế nhưng người châu Âu hẳn không quên một vụ việc chỉ mới xảy ra gần đây: vào tháng 2/2017, một phái đoàn của Tiểu ban nhân quyền thuộc Nghị viện châu Âu đến Việt Nam để giám sát về nhân quyền, nhằm tham mưu cho Nghị viện châu Âu trước khi quyết định có thông qua hay không EVFTA (hiêp định thương mại tự do EU – Việt Nam). Song toàn bộ những yêu cầu của phái đoàn này về được gặp gỡ Hòa thượng Thích Quảng Độ (đang bị quản thúc tại chùa Thanh Minh Thiền Viện ở Sài Gòn), một số tù nhân lương tâm đang bị giam cầm… đã không được nhà cầm quyền Việt Nam thỏa mãn. Thay vào đó, phái đoàn này chỉ được gặp những cơ quan mà chính quyền Việt Nam muốn cho gặp như Bộ Ngoại giao, Bộ Công an…
Khác hẳn với quan điểm nhẹ nhàng những năm trước về nhân quyền Việt Nam, từ sau khi bị một số tổ chức nhân quyền quốc tế thẳng thắn phê phán, EU bắt đầu chuyển sang thái độ mạnh mẽ hơn trong việc đòi hỏi chính quyền Việt Nam phải cải thiện nhân quyền. EVFTA chính là một bằng chứng khi hiệp định này lần đầu tiên đã gắn điều kiện Việt Nam phải cải thiện nhân quyền với lộ trình triển khai các điều ước thương mại.
Nhưng sau chuyến đi Việt Nam của phái đoàn Tiểu ban nhân quyền của EU, nhiều quan chức của phái đoàn này đã thể hiện tâm trạng giận dữ trước việc chính quyền Việt Nam vẫn tiếp tục làm càn và vi phạm nhân quyền. Chắc chắn báo cáo của phái đoàn này cho EU sẽ không nương nhẹ, để cùng với một văn bản lên án vi phạm nhân quyền ở Việt Nam được EU tung ra vào giữa năm 2016 với lời lẽ nặng nề chưa từng thấy, nhiều khả năng Nghị viện EU sẽ “làm khó” chính quyền Việt Nam trong việc thông qua và ngay cả việc triển khai EVFTA nếu hiệp định này có được thông qua.
Ngay vào những ngày này, chính quyền Việt Nam vẫn gia tăng đàn áp các cuộc biểu tình phản đối Formosa của ngư dân miền Trung, tưởng niệm ngày 17 tháng Hai và Gạc Ma…
Cần nhắc lại, trong suốt khoảng thời gian gần 3 năm (từ giữa năm 2013 đến cuối năm 2016), giới tuyên giáo và báo chí đảng đã ra sức hy vọng vào TPP với kỳ vọng “GDP Việt Nam sẽ tăng 25% khi Việt Nam tham gia vào TPP”. Thế nhưng gần cuối năm 2016, tình hình đột ngột chuyển xấu cho giới lãnh đạo Việt Nam. Tuyên bố rút khỏi TPP của người Mỹ khiến lâu đài cát mang tên “TTP Vietnam” sụp đổ hoàn toàn. Nền kinh tế bước vào năm suy thoái thứ 9 liên tiếp của Việt Nam gần như không còn biết dựa vào đâu.
Chỉ còn lại EVFTA. EU lại được đánh giá là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam sau Hoa Kỳ và luôn giúp Việt Nam xuất siêu đến 20 tỷ USD hàng năm chứ không phải luôn nhập siêu đến 30 tỷ USD mỗi năm như thương mại song phương giữa Việt Nam với Trung Quốc.
Vị thế của thị trường EU sẽ càng quan trọng đối với Việt Nam trong bối cảnh hàng Việt xuất đi thị trường Mỹ đang gặp phải rào cản đáng kể về giám định chất lượng (cá, tôm, gạo). Thậm chí, nếu dự luật về thuế biên giới đánh vào hàng nhập khẩu của chính quyền Tổng thống Trump được thông qua, Việt Nam có thể bị giảm thêm 0,9% GDP.