Lynn Huỳnh
(VNTB) – Reuters và BBC đều loan tin Việt Nam sẽ có tân chủ tịch nước là Võ Văn Thưởng
Ngày 1-3, Văn phòng Trung ương Đảng cho biết, tại trụ sở Trung ương Đảng, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã họp để xem xét và cho ý kiến về công tác cán bộ cùng ngày.
Reuters và BBC đều loan tin Việt Nam sẽ có tân chủ tịch nước là Võ Văn Thưởng, một trong tứ trụ của Việt Nam, bên cạnh vị trí tổng bí thư đảng cộng sản, thủ tướng và chủ tịch quốc hội.
Từ trước khi có bản tin phát ra từ Văn phòng Trung ương Đảng, phía truyền thông nước ngoài đã loan tin về một hội nghị đặc biệt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam diễn ra hôm 1-3-2023 tại Trụ sở Trung ương Đảng, số 1 Hùng Vương, Ba Đình, Hà Nội. 172 thành viên quyền lực nhất trong Đảng, là thành viên Trung ương Đảng, họp để chọn tân Chủ tịch nước, sau khi ông Nguyễn Xuân Phúc đã từ nhiệm.
Sau đó sẽ là kỳ họp bất thường của Quốc hội. Đây sẽ là lúc để các đại biểu quốc hội làm thủ tục bỏ phiếu bầu Chủ tịch nước, nếu ứng viên đã được Trung ương Đảng thông qua.
Ngày 24-02-2023, hãng tin Mỹ Bloomberg dẫn lời từ một nguồn tin giấu tên rằng Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ có ‘phiên họp bất thường’ để bầu tân Chủ tịch nước.
Vài hôm sau, vào ngày 27-2-2023, một bài viết trên Reuters đưa ra nhận định việc bổ nhiệm ông diễn ra trong bối cảnh chiến dịch chống tham nhũng được mệnh danh là “đốt lò”, theo đó hàng trăm quan chức bị điều tra và nhiều nhân vật chính trị hàng đầu bị cách chức, trong đó có hai phó thủ tướng. Ông Thường được coi là thân cận với nhân vật quyền lực nhất của Việt Nam, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, kiến trúc sư chính của chiến dịch chống tham nhũng.
Khi ông Thưởng lên nắm chức Chủ tịch nước, ông Phan Đình Trạc, trưởng Ban Nội chính Trung ương, đồng thời cũng là phó trưởng Ban phòng chống tham nhũng trung ương, được cho rằng sẽ thay ông Thưởng giữ chức Thường trực Ban bí thư.
Quốc hội và Bộ Ngoại giao Việt Nam, cơ quan chịu trách nhiệm truyền thông thay mặt chính phủ, vẫn chưa thấy lên tiếng sau bản tin trên của Reuters.
Lưu ý, chức vụ chủ tịch nước này chỉ đảm nhiệm cương vị cho tới hết nhiệm kỳ, tức là tới tháng 5-2026. Khi đó thì ông Thưởng sẽ chỉ mới 56 tuổi vào thời điểm mà Đại hội Đảng 14 diễn ra vào đầu năm 2026, và ông là ứng viên sáng giá để là người kế nhiệm Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hồi hưu.
Các diễn đàn mạng xã hội Việt Nam hoàn toàn không thấy xuất hiện các nội dung tương tự về nhân sự liên quan. Nhiều ý kiến bên lề cho rằng việc im lặng này xuất phát từ lo ngại điều luật hình sự 331 vừa qua đã bất ngờ đe dọa quá nhiều giới luật sư. Luật sư am tường pháp luật mà còn bị hình sự hóa về các bày tỏ ý kiến cá nhân, nên các “phó thường dân” lo ngại tù tội là chuyện bình thường.
Phải đến gần cuối giờ chiều ngày 1-3 thì báo chí Việt Nam mới đồng loạt đưa tin về Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định giới thiệu nhân sự để bầu giữ chức Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhiệm kỳ 2021 – 2026, diễn ra tại Hà Nội vào sáng ngày 1-3-2023.
Cũng tại cuộc họp này, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã bầu bổ sung 3 Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa XIII, gồm các ông: Nguyễn Mạnh Hùng, Vụ trưởng Vụ Địa bàn I, Cơ quan Ủy ban Kiểm tra Trung ương; Đinh Hữu Thành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Bình; Lê Văn Thành, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Cần Thơ.
Hội nghị Trung ương Đảng khóa XIII diễn ra sáng 1-3 là hội nghị bất thường, không phải hội nghị thường kỳ (mỗi năm 2 lần). Do đó, việc kiện toàn nhân sự Chủ tịch nước thay ông Nguyễn Xuân Phúc có thể được tiến hành sau khi trung ương Đảng có quyết định giới thiệu nhân sự.
Theo quy định, Chủ tịch nước là chức danh do Quốc hội bầu, miễn nhiệm. Do đó, việc bầu Chủ tịch nước mới phải được Quốc hội họp và tiến hành các quy trình bỏ phiếu theo trình tự mang tính thủ tục hành chánh.
Bên lề chuyện đồn đoán chốn hậu trường, một ghi nhận ở cà phê vỉa hè Sài Gòn vầy:
– Ông A với ông B hoặc ông C làm chủ tịch nước có gì khác nhau?
– Như nhau thôi, ông nào cũng rứa. Chức vụ này chả quan trọng. Vua mới quan trọng.
– Vậy thì mấy cha đoán già đoán non ông này ông kia làm chủ tịch nước để làm gì?
– Chả để làm gì, do cái tật nhiều chuyện thôi…