Anh Vũ, thông tín viên RFA
2016-10-10
Người Việt biểu tình chống tập đoàn Đài Loan Formosa trong một cuộc biểu tình ở Hà Nội vào ngày 01 tháng 5 năm 2016.
Bộ Công an lại khẳng định Việt Tân là một tổ chức “đồng phạm tội khủng bố”, đồng thời đe dọa sẽ bị xử lý theo luật pháp Việt Nam đối với những người có liên quan. Điều đó có ảnh hưởng về mặt tâm lý thế nào với dân đang khiếu kiện Formosa?
Đe dọa ai?
Ngày 7/10/2016, các cơ quan truyền thông trong nước đã đưa bản Thông báo về tổ chức khủng bố Việt tân (VT) của Bộ Công an VN, theo đó khẳng định, căn cứ pháp luật VN và quốc tế, tổ chức VT đã và đang tiến hành các hoạt động khủng bố.
Đồng thời thông báo nói trên cũng khuyến cáo người dân rằng,“…người nào có hành vi tham gia, tuyên truyền, lôi kéo, nhận tài trợ của “Việt tân”; hoạt động theo sự chỉ đạo của “Việt tân”… sẽ là đồng phạm tội khủng bố, tài trợ khủng bố và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật”.
Linh mục An tôn Đặng Hữu Nam, chánh xứ Phú Yên, hạt Thuận Nghĩa, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An thấy rằng, từ lâu nay Nhà nước VN vẫn cáo buộc tổ chức Việt Tân đứng đằng sau các vụ biểu tình, kích động người dân biểu tình chống phá. Theo ông, sự xuất hiện của thông báo này của Bộ CA có lẽ có liên quan đến các vấn đề khởi kiện cũng như biểu tình phản đối Formosa của giáo dân khu vực Nghệ An – Hà Tĩnh trong thời gian qua. Ông nói với chúng tôi:
Bộ CA là việc đó quả là một điều sai trái. Vì theo pháp luật của VN người ta chỉ có tội khi đưa ra Tòa Án xét xử và tuyên án, khi đó mới có thể khẳng định rằng, người ta có tội.
– Linh mục An tôn Đặng Hữu Nam
“Tôi nghĩ việc kết tội cho ai thì phải dựa vào các căn cứ như thế nào? Bộ CA là việc đó quả là một điều sai trái. Vì theo pháp luật của VN người ta chỉ có tội khi đưa ra Tòa Án xét xử và tuyên án, khi đó mới có thể khẳng định rằng, người ta có tội. Chứ khi người ta chưa có tội mà chỉ thấy người ta có hiện tượng rồi vội vã kết tội thì đó là chuyện chỉ có ở Việt Nam. Một khi không minh bạch, Bộ CA chỉ thấy hiện tượng mà không dựa trên cơ sở pháp lý, thì tôi không hiểu Bộ CA họ muốn điều gì?”
Một giáo dân ở Kỳ Anh, Hà Tĩnh đã tham gia biểu tình chống Formosa ngày 2/10/2016 bày tỏ sự ngạc nhiên trước bản thông báo của Bộ CA. Bà khẳng định:
“Theo cái thông cáo của Bộ CA nói thì Việt Tân là một tổ chức phản động và khủng bố. Việt Tân là cái gì, là đảng gì chúng tôi không hề biết, thứ 2 là các cuộc biểu tình cũng không có ai xúi giục chúng tôi, vì chúng tôi là những người chịu ảnh hưởng trực tiếp độc hại do Formosa thải ra. Bây giờ nhà nước không đứng ra giải quyết thì chúng tôi phải đứng lên đề đòi hỏi. Xin khẳng định không có ai xúi dục chúng tôi, mà chỉ có chúng tôi tự xúi dục chúng tôi.”
Đánh giá về việc ra thông báo của Bộ CA, từ Hà nội, nhà báo Nguyễn Hữu Vinh nhận xét:
“Việc Bộ CA ra một thông báo để đe dọa người nọ, người kia tham gia hoạt động cho tổ chức khủng bố. Tôi nghĩ rằng Bộ CA đang làm thay chức năng cuả Quốc hội chứ không phải chức năng của Bộ CA, mà Bộ CA chỉ có trách nhiệm căn cứ dựa vào các quy định của pháp luật để thực hiện. Nói ra để thấy sự hài hước. Sự việc như thế là nói hài hước như vậy thì không thể chấp nhận được. Bản thân tôi thì nghĩ Nhà nước này khủng bố là chính.”
Dân nghĩ gì?
Nói về nguyên nhân của bản thông báo “bất thường” này từ Bộ CA, Linh mục An tôn Đặng Hữu Nam cho biết:
“Những ai là người Việt Nam trên toàn thế giới, kể cả bà con ở trong quốc nội, những người đang đấu tranh vì Công lý và Sự thật, hay những người đang làm giúp cho người khác thấy sự thật thì đều là kẻ thù của chế độ này. Còn cái chuyện nhà nước họ bảo rằng, VT kích động để chúng tôi làm những việc như thế. Quả thật, tôi là một con người có hiểu biết, tôn trọng sự thật cho nên VT hay Việt Cộng thì cũng không thể kích động được tôi. Vì tôi thấy điều đúng thì chúng tôi sẽ làm và nếu là điều sai thì không bao giờ chúng tôi làm.”
Trả lời câu hỏi, bản thông báo nói trên của Bộ CA có gây ra sự lo ngại hay sợ hãi đối với bà con giáo dân hay không?
Linh Mục Đặng Hữu Nam nhận định:
“Chắc chắn một số giáo dân họ cũng dao động, song với những người có hiểu biết thì các thông tin sai trái, hay ngược chiều này sẽ trở thành một thông tin phản tác dụng và người dân họ sẽ phẫn nộ nhiều hơn. Chính vì lẽ đó mà tôi nghĩ tằng thông tin của Bộ CA đưa ra hôm nay thì sẽ có những người run sợ, dao động không dám bước tiếp con đường của mình. Song cũng có những người sẽ trở thành mạnh mẽ hơn.”
Nữ giáo dân ở Kỳ Anh, Hà Tĩnh cho biết:
“Nghe các thông tin của Bộ CA đưa ra thì người dân chúng tôi ở đây thấy hết sức bình thường, ý chí của họ (dân) vẫn như cũ. Vì chẳng có ai xúi giục chúng tôi cả, xuất phát từ quyền lợi của mình cũng như con cái thì chúng tôi chẳng sợ cái gì? Đảng Việt Tân là cái gì, có từ khi nào thì chúng tôi cũng không biết, vậy tại sao các ông ở trên cứ đổ cho VT? Tới đây các Cha bề trên, trong ngành có phát động thì chúng tôi vẫn sẽ đi theo cùng. Riêng tôi sẽ không bỏ bất kỳ cuộc biểu tình nào, vì tôi đòi quyền lợi cho tôi, các con tôi, cho cháu của tôi.”
Ngày xưa thì điều đó có thể gây ra sự sợ hãi, nhưng bây giờ thì khác trước lắm rồi.
– Nhà báo Nguyễn Hữu Vinh
Trong bài “Nước cờ sai lầm của Bộ CA ở Hà Tĩnh”, nhà báo Nguyễn Anh Tuấn đã đánh giá rằng, “Ngay sau cuộc biểu tình khiến Formosa thất thủ hôm Chủ nhật vừa rồi, Bộ Công an đã có những động thái ứng phó đầu tiên. Một mặt, họ tung các lực lượng cảnh sát cơ động tinh nhuệ nhất và những toán an ninh dày dặn kinh nghiệm đến Vũng Áng, quyết không để tái diễn tình trạng bị động như hôm vừa rồi… Mặt trận thứ hai được mở là truyền thông… và lên cao trào bằng bản tin đặc biệt “Thông báo chính thức của Bộ Công an về tổ chức khủng bố Việt Tân”.”
Nhà báo Nguyễn Hữu Vinh thấy rằng, cái thời chính quyền dùng biện pháp dọa dẫm để đè bẹp sự phản kháng của người dân đã qua rồi, vì người dân hôm nay đã tỉnh ngộ. Ông chỉ rõ:
“Ngày xưa thì điều đó có thể gây ra sự sợ hãi, nhưng bây giờ thì khác trước lắm rồi. Anh chỉ có thể dọa những ai còn có khả năng sợ hãi thôi, còn những người dân ở khu vực Formosa bây giờ thì họ đã đói sắp chết rồi, không thể sống được. Cái chết sẽ còn lớn hơn sự sợ hãi rất nhiều, vậy thì làm như thế chỉ khiến cho người ta ngày càng căm ghét hơn. Nhất là trong lúc nhà nước đứng về phía kẻ tử thù của họ, phía của thủ phạm rồi thi tôi bảo cái kiểu hù dọa như thế chỉ là một cái cách thôi.”
Trên trang facebook cá nhân, LS. Lê Công Định đã có bình luận rằng “Động thái này của Bộ Công an cho thấy thể chế nhà nước pháp quyền của Việt Nam đang suy thoái nghiêm trọng theo hướng độc đoán tuyệt đối, bất chấp mọi chuẩn mực pháp lý tối thiểu mà các quốc gia thành viên Liên hiệp quốc công nhận. Do đuợc ban hành sai thẩm quyền, nên tuyên bố và quy định dưới đây của Bộ Công an là vô giá trị và vô hiệu, người dân không cần tuân thủ.”.