Bộ Tài chính bác kiến nghị giảm thuế, tăng xuất khẩu quặng sắt

Trung tuần tháng 4, tám doanh nghiệp tư nhân phía Bắc hoạt động trong lĩnh vực khai khoáng ở Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai, Lạng Sơn đã gửi văn bản tới bộ, kêu rằng 90% số doanh nghiệp này đã phá sản, 10% còn lại hoạt động cầm chừng, không có tiền trả nợ vay ngân hàng để đầu tư và trả lương công nhân.

Các doanh nghiệp này cho rằng, nguyên nhân của sự phá sản là giá quặng sắt thế giới xuống thấp; từ mức giá 140 đô la Mỹ/tấn hồi tháng 2/2014 đến nay chỉ còn 48 đô/tấn (hàm lượng sắt 63% Fe). Các đơn vị sản xuất thép trong nước thậm chí còn mua với giá thấp hơn là 42 đô/tấn.

Mặt khác, vẫn các doanh nghiệp khai khoáng cho rằng họ phải chịu mức thuế cao và thuế chồng lên thuế, khi một tấn quặng sắt khai thác ra phải chịu 6-7 loại thuế và phí: phí môi trường, thuế tài nguyên, thuế quyền khai thác mỏ, quỹ phục hồi môi trường, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế xuất khẩu (nếu được xuất khẩu). Doanh nghiệp cho rằng các loại thuế này cộng lại đã chiếm trên 50% giá thành sản xuất.

Do giá rớt, bán ra lỗ và chịu thuế phí nhiều nên hội các doanh nghiệp khai khoáng đã đề nghị Bộ Tài chính giảm thuế xuất khẩu xuống mức 5%, mở rộng hạn ngạch xuất khẩu quặng sắt và điều chỉnh các loại thuế phí liên quan đến khai thác, chế biến quặng sắt và sản xuất thép cho phù hợp với tình hình hiện nay.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính đã bác tất cả những đề nghị trên. Trong công văn trả lời kiến nghị của doanh nghiệp, bộ này khẳng định chỉ thị của Thủ tướng những năm gần đây đều nhấn mạnh việc tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và xuất khẩu khoáng sản; trong đó có việc cấm xuất khẩu quặng sắt.

Nghị quyết của Quốc hội về ban hành Biểu thuế xuất nhập khẩu cũng quy định khung thuế suất thuế xuất khẩu mặt hàng quặng sắt từ 15% đến 40%; do vậy không thể cho phép xuất khẩu và thuế xuất khẩu giảm xuống còn 5% như đề nghị của doanh nghiệp.

Các kiến nghị khác về điều chỉnh mức thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường hay thuế giá trị gia tăng cũng không được chấp thuận. Bộ Tài chính cho rằng các quy định về thuế, phí nói trên đều đã cân nhắc hài hòa lợi ích doanh nghiệp – nhà nước và phù hợp với quy đinh hiện hành.

Trong những năm 2007-2008, giá nguyên liệu quặng sắt trên thế giới tăng cao, nhà sản xuất trong nước phải nhập khẩu quặng với giá đắt, số doanh nghiệp xin cấp phép khai mỏ lấy quặng sắt tăng rất nhanh, đặc biệt ở các tỉnh phía Bắc. Từ khi Nhà nước cấm xuất khẩu mặt hàng này năm 2012, tình trạng xuất lậu vẫn diễn ra.

Theo Lan Nhi (Thesaigontimes)