Ls Trần Vũ Hải
(FB Trần Vũ Hải )
Nguyên Thứ trưởng Bộ TNMT Nguyễn Thái Lai |
Mặc dù chúng tôi biết, ông Nguyễn Thái Lai, cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ bị kỷ luật theo thông báo mới đây của Uỷ ban kiểm tra TƯ Đảng cộng sản Việt nam do liên quan trách nhiệm trong vụ Formosa, nhưng hôm qua chúng tôi vẫn gửi đơn tố cáo ông Nguyễn Thái Lai lên Thủ Tướng Chính Phủ có hành vi cấp giấy phép trái pháp luật cho Fomosa được xả nước thải 45000m3 hàng ngày tại khu vực biển gần đảo Sơn Dương, Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Đơn tố cáo này đã được đăng trên FB của tôi tuần trước, và nhiều công dân đã ký cùng với tôi,
Ông Lai ký giấy phép xả nước thải này vào ngày 11/12/2015, vài tuần trước khi về hưu. Chúng tôi khẳng định việc cấp phép này sai ở hai điểm chính:
1/ cấp phép khi không có hồ sơ tham vấn cộng đồng theo Luật Tài nguyên nước và văn bản hướng dẫn luật này khi xin phép xả nước thải trên 10.000m3/ ngày
2/ Cấp phép khi không có hồ sơ thiết kế hệ thống xả nước thải theo chính yêu cầu trong thông tư của Bộ TN và MT hướng dẫn về cấp phép hoặc cấp phép khi thiết kế hệ thống nước xả thải trái luật bảo vệ môi trường.
Trong cuộc làm việc với Bộ trưởng Bộ TN và MT Trần Hồng Hà với chúng tôi đầu tháng 12/2016, chính các quan chức Bộ TN và MT thừa nhận hồ sơ cấp phép không có những tài liệu về tham vấn cộng đồng, họ biện bạch Formosa xin cấp phép đầu tư từ năm 2008 nên không thể áp dụng luật mới để tham vấn cộng đồng. Tôi bác bỏ, vì Formosa xin cấp phép nước xả thải trong năm 2015, vậy phải áp dụng luật tại thời điểm xin phép.
Một quan chức của Bộ TN và MT cho tôi biết, khi xét duyệt cấp phép xả nước thải cho Formosa, đã có ý kiến chưa cấp phép vì thiếu bộ hồ sơ thiết kế hệ thống xả nước thải. Nhưng ông Lai vẫn ký cấp phép trước khi về hưu. Đây là một sai phạm nghiêm cố ý nghiêm trọng, nhất là khi Formosa đã gây thảm hoạ môi trường biển cho 4 tỉnh miền Trung do cẩu thả khi xả nước thải. Giấy phép xả nước thải thực chất là một loại giấy phép cho xây dựng công trình xả nước thải với điều kiện nghiêm ngặt hơn để bảo vệ môi trường, giống như khi xin giấy phép xây dựng công trình, các tài liệu về thiết kế công trình (hệ thống xả nước thải) là thành tố quan trọng nhất của hồ sơ xin phép.
Giả thiết hồ sơ xin phép của Formosa có những tài liệu về thiết kế hệ thống xả nước thải, theo đó Formosa dự kiến xây hệ thống xả nước thải ngầm dưới biển như tại thời điểm gây ra thảm hoạ, trong trường hợp đó Bộ TN và MT cũng cấp phép trái luật Bảo vệ môi trường. Vì theo luật BVMT, cửa xả thải phải đảm bảo ở vị trí dế quan sát, để giám sát. Chính Bộ Trưởng Bộ TN va MT Trần Hồng Hà đã khẳng định hệ thống xả nước thải của Formosa là trái luật, khi ông thị sát ở hệ thống nước xả thải của Formosa vào cuối tháng 4/2016. http://tuoitre.vn/…/bo-truong-tran-hong-ha-buo…/1093249.html.
Như vậy cả hai trường hợp Formosa không có hoặc có hồ sơ thiết kế hệ thống xả nước thải (đi ngầm dưới biển, trong đó cả cửa xả thải) khi đệ trình xin cấp phép xả nước thải, Bộ TN và MT, cụ thể ông Nguyễn Thái Lai người ký và bộ sậu thẩm định đều có hành vi cấp phép trái luật xả nước thải 45000m3 cho Formosa.
Đương nhiên với việc cấp phép trái luật này, ông Lai và bộ sậu phải bị truy cứu trách nhiệm, mà theo tôi là trách nhiệm hình sự mới xứng đáng do hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Tất nhiên, giấy phép xả nước thải cho Formosa được cấp trái luật cũng phải bị huỷ bỏ.
Chúng tôi tin rằng Thủ tướng Chính Phủ sau khi nhận đơn tố cáo của tôi sẽ yêu cầu Thanh tra Chính phủ thanh tra toàn diện vụ cấp phép xả nước thải cho Formosa, để làm rõ ông Lai và bộ sậu của ông đã sai trái thế nào, có xứng đáng bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không.