22-6-2016
Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Điều 292 Bộ Luật Hình Sự (BLHS) 2015 sẽ mở đường để mạng Facebook bị chặn ở Việt Nam sau 1/7/2016? Hay Mark sẽ bị bắt và bị tịch thu toàn bộ tài sản (khoảng 40 tỷ USD) theo điều này nếu quay lại Việt Nam ? Rất mong các bạn FB cùng chia sẻ để cảnh báo đông đảo cộng đồng FB Việt Nam và vận động ký kiến nghị huỷ bỏ điều 292.
Điều 292 BLHS 2015 quy định tại điểm e khoản 1 hình sự hoá “các dịch vụ khác trên mạng máy tính, mạng viễn thông theo quy định pháp luật”, nếu người cung cấp dịch vụ không có giấy phép hoặc không theo đúng nội dung giấy phép.
FB là mạng xã hội lớn nhất thế giới, và cũng lớn nhất ở Việt Nam do Công ty mà Mark là ông chủ, kiêm CEO cung cấp dịch vụ. Hiện FB chỉ có văn phòng đại diện tại Việt Nam và tất nhiên chưa có giấy phép cung cấp dịch vụ mạng xã hội theo nghị định 72/CP năm 2013 và thông tư 09/2014của Bộ Thông tin và Truyền thông. Doanh thu của FB (từ quảng cáo trực tuyến) tại Việt Nam năm 2015 đạt 211,5 triệu USD tức khoảng 4800 tỷ đồng.
Vậy điều gì sẽ xảy ra sau ngày 1/7/2016 đối với FB và Mark tại Việt Nam ?
1/ Nếu FB tiếp tục cung cấp dịch vụ mạng xã hội và thu quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam mà không có giấy phép tại Việt Nam, Mark sẽ bị khởi tố theo điều 292, khoản 3 và khoản 4 điều 292 BLHS 2015, có thể bị phạt đến 5 tỷ đồng, bị tịch thu toàn bộ tài sản (gần 40 tỷ USD). Tất nhiên nếu khởi tố Mark và truy nã, bắt Mark, sẽ gây đại khủng hoảng giữa Việt Nam và giới đầu tư, kinh doanh nước ngoài nên nhà nước Việt Nam và Mark sẽ không chọn cách đó.
2/ Mark sẽ xin giấy phép cho FB tại Việt Nam? Mark sẽ không bao giờ làm việc đó, vì tạo tiền lệ cho các nước khác bắt nạt FB, cũng là một cường quốc hiện có 1,5 tỷ người dùng, đông dân hơn bất cứ nước nào, dù Trung quốc hay Ấn độ. Mark sẽ tự nguyện tắt dịch vụ, tức đóng FB tại Việt Nam? Mark cũng không ngu như vậy. Tóm lại Mark vẫn cung cấp dịch vụ mạng xã hội tại Việt Nam và thu tiền quảng cáo trực tuyến, không cần xin phép tại Việt Nam. Cùng lắm Mark sẽ không quay lại Việt Nam như vào năm 2011 để tránh nhà chức trách Việt nào đó làm liều, khởi tố Mark theo điều 292 này và bắt Mark.
3/ Nếu Mark không bị khởi tố theo điều 292, sẽ là bất công cho những người Việt vì cung cấp dịch vụ mạng xã hội ở Việt Nam mà không xin được giấy phép hoặc làm không đúng giấy phép mà bị khởi tố theo điều 292 này, tráinguyên tắc bình đẳng, điều 16 Hiến pháp 2013 của Việt Nam , “mọi người đều bình đẳng trước pháp luật”. Như vậy để đảm bảo nguyên tắc bình đẳng này, nhà nước Việt Nam cũng không được khởi tố những người cung cấp dịch vụ mạng xã hội mà không có giấy phép hoặc không đúng giấy phép theo điều 292, tức bản thân điều 292 này vô hiệu một phần? Tất nhiên Nhà nước Việt Nam không bao giờ công nhận điều này.
4/ Vậy Việt Nam chỉ còn sự lựa chọn chặn FB tại Việt Nam, như đã và đang chặn các trang mạng “phản động” hoặc “không hoan nghênh” tại Việt Nam.
Dĩ nhiên Việt Nam còn cách khác nữa (mà cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo đang mơ ước và cá nhân tôi kêu gào nhiều lần trong các diễn đàn về đầu tư, kinh doanh, khởi nghiệp) là bỏ giấy phép đối với dịch vụ mạng xã hội hoặc huỷ bỏ điều 292 này. Nếu thế, giới startup Việt xin cám ơn Đảng và Nhà nước Việt Nam quá “sáng suốt” và đặc biệt cám ơn Mark và đại cường quốc FB.
Tôi xin lưu ý, hầu hết các dịch vụ do các startup thực hiện đều có tương tác giữa người cung cấp và người dùng, giữa người dùng với nhau tức là cung cấp dịch vụ mạng xã hội. Luật pháp Việt Nam theo nghị định 72/2013 và thông tư 09/2014 của bộ 4T nêu trên đều đưa ra những điều kiện rất khó đáp ứng, các startup Việt không bao giờ xin được giấy phép hoặc phải chờ đợi quá lâu mới xin được trên thực tế. Ngay cả xin phép nếu vượt quá nôi dung giấy phép (do phát triển đột phá chẳng hạn) vẫn có thể bị khởi tố theo điều 292.
Vậy nhà nước Việt Nam chọn cách nào sau ngày 1/7/2016? Chặn FB ở Việt Nam, hay khởi tố và truy nã Mark, hay bỏ giấy phép cung cấp dịch vụ mạng xã hội hay bỏ chính điều 292 BLHS 2015?
Cá nhân tôi kêu gọi huỷ bỏ điều 292 lẫn huỷ bỏ giấy phép cung cấp dịch vụ mạng xã hội, vì sự phát triển của startup Việt và vì tương lai kinh tế Việt!
Nếu các bạn nào ủng hộ kiến nghị huỷ bỏ điều 292 BLHS 2015, xin các bạn ký vào kiến nghị này ở trang web. Rất mong các bạn chia sẻ để cho các thành viên cộng đồng FB ủng hộ và ký kiến nghị này. Đến thời điểm này đã có 3704 bạn ký từ ngày 20/6/2016.
(Ba Sàm)