Blogger Lê Anh Hùng, người bị kết án năm năm tù về tội danh “lợi dụng quyền tự do dân chủ” trong phiên toà không luật sư vào cuối tháng 8 năm ngoái, đã bị chuyển đi thi hành án tại Trại giam Nam Hà (hay còn gọi là trại giam Ba Sao) nằm ở thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.
Bà Trần Thị Niêm, mẹ của ông Lê Anh Hùng, cho Đài Á Châu Tự Do (RFA) biết tin ông bị chuyển từ Trại tạm giam số 1 của Công an thành phố Hà Nội sau cuộc thăm gặp hồi giữa tháng này.
Trong cuộc điện thoại ngày 20/1, bà nói con trai bà khoẻ mạnh cả về thể chất và tinh thần:
“Lê Anh Hùng vẫn khoẻ nhưng gầy đi. Tinh thần sảng khoái và cái gì cũng biết cả. Hỏi gì cũng nhớ cả.”
Bà cho biết có mua quà trị giá khoảng một triệu đồng để gửi vào cho con trai nhưng bị trại giam từ chối. Trại giam chỉ cho phép bà gửi tiền lưu ký để con trai bà có thể mua thức ăn và đồ dùng từ canteen của trại, với giá cao hơn nhiều lần so với giá ngoài thị trường, bà nói.
Lê Anh Hùng là blogger của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) và thành viên của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, một tổ chức bị đàn áp trong nhiều năm gần đây, với Chủ tịch Phạm Chí Dũng, Phó Chủ tịch Nguyễn Tường Thuỵ và biên tập viên Lê Hữu Minh Tuấn bị kết án từ 11 năm đến 15 năm tù về tội danh “tuyên truyền chống nhà nước.”
Là tác giả của nhiều bài viết về chính trị Việt Nam, ông Lê Anh Hùng bị bắt vào đầu tháng 7 năm 2018 với cáo buộc “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, tổ chức, cá nhân” theo Điều 331 của Bộ luật Hình sự.
Sau hơn bốn năm bị tạm giam và buộc chữa trị trong bệnh viện tâm thần, ông bị đưa ra xét xử vào ngày 30/8/2022 trong một phiên toà không có luật sư và người thân.
Sau phiên sơ thẩm, ông Lê Anh Hùng đã kháng cáo bản án này. Tuy nhiên, gia đình ông không có thông tin gì về phiên toà phúc thẩm.
Bà Niêm cho biết trong buổi gặp vừa qua, con trai có nói với bà rằng ông sắp mãn hạn tù.
“Nó (Lê Anh Hùng- PV) còn nói với tôi là ngày 05/7 con sẽ ra. Nếu được đặc xá thì con sẽ ra trước.”
Không rõ thời gian hơn ba năm bị buộc chữa trị trong bệnh viện tâm thần có được tính vào thời gian thi hành án tù hay không, và ông Lê Anh Hùng có được mãn hạn tù vào đầu tháng 7 tới đây như ông nói với mẹ mình hay không.
Luật sư Hà Huy Sơn của Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, cho biết “Nếu không tạm đình chỉ điều tra, vẫn là bị can thì thời gian chữa bệnh được tính là thời gian thi hành án.”
Tuy nhiên theo luật sư Nguyễn Văn Miếng của Đoàn Luật sư thành phố Hồ Chí Minh, trong trường hợp của Lê Anh Hùng, thời gian bị buộc chữa bệnh trong bệnh viện tâm thần không được tính vào thời gian chấp hành án nhưng tòa có thể xem xét “giảm nhẹ” hoặc trại giam xét “giảm án.”
Khoản 3 Điều 49 của Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi năm 2017 quy định: “Thời gian bắt buộc chữa bệnh được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù.” Tuy vậy, tạp chí điện tử Luật sư Việt Nam trong một bài viết hồi năm ngoái cho rằng “Thực tiễn áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh có những quan điểm, cách hiểu khác nhau về thời gian bắt buộc chữa bệnh có được trừ vào thời gian chấp hành án” hay không.
Nhiều tổ chức quốc tế về tự do báo chí quan tâm đến trường hợp của ông Lê Anh Hùng. Ngay sau khi ông bị kết án, Ủy ban Bảo vệ Ký giả (CPJ) ra thông cáo kêu gọi “chính quyền Việt Nam nên trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho blogger Lê Anh Hùng, đồng thời chấm dứt việc sách nhiễu các nhà báo với những cáo buộc ngụy tạo chống nhà nước.”
Khi ông bị bắt, tổ chức Ân xá Quốc tế ra thông cáo lên án việc bắt giữ ông và cho rằng chính quyền Việt Nam dùng các điều luật hà khắc để bịt miệng những tiếng nói chỉ trích ôn hòa.
Ông nằm trong số 21 nhà báo đang bị giam giữ vì các hoạt động báo chí ở Việt Nam, theo báo cáo gần đây của CPJ.