VOA
Tôi có dịp gặp khá nhiều trí thức Việt Nam sang Úc. Tất cả đều thấy rõ những thử thách mà Việt Nam đang đối diện. Thứ nhất là nguy cơ xâm lấn của Trung Quốc không những bằng quân sự trên biển đảo mà còn bằng con đường kinh tế nhằm lũng đoạn thị trường và làm tha hoá con người Việt Nam. Thứ hai là quốc nạn tham nhũng càng lúc càng phổ biến và trầm trọng ở mọi nơi và mọi cấp. Thứ ba là kinh tế càng ngày càng kiệt quệ, ngân sách bị bội chi, nợ công thì chồng chất. Thứ tư là, về phương diện xã hội, nạn kẹt xe và tai nạn giao thông rất cao, thực phẩm bị nhiễm độc, gây ra những chứng bệnh hiểm nghèo, đặc biệt là ung thư thuộc loại nhiều nhất thế giới. Thứ năm là sự băng hoại của đạo lý, sự xuống cấp của giáo dục, quan hệ giữa người với người càng lúc càng trở nên lạt lẽo, ai cũng chỉ biết lo cho chính bản thân mình và vô cảm trước những thử thách và nguy hiểm lớn lao của đất nước.
Tất cả những vấn đề tôi tóm tắt ở trên, hầu như ai cũng biết. Người sống ở hải ngoại biết. Người sống trong nước cũng biết, thậm chí, biết còn rõ và sâu hơn cả những người hiện đang sống ở hải ngoại. Tất cả các bài viết phê phán Việt Nam từ trước đến nay, dưới nhiều hình thức khác nhau, không thể vượt qua được những nhận xét có tính bao quát ấy. Thế nhưng, ở đây lại nảy ra một vấn đề: tại sao những chuyện ai cũng biết ấy lại không dẫn đến bất cứ một hành động nào nhằm làm thay đổi hiện trạng tại Việt Nam? Tại sao mọi ước muốn dân chủ hoá Việt Nam vẫn lâm vào bế tắc?
Theo tôi, có hai lý do chính: