Việc thiếu tá Lê Mạnh Nam – nguyên Phó trưởng Công an, Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an TX Gia Nghĩa (tỉnh Đắk Nông) bị Cơ quan CSĐT Bộ Công an bắt khẩn cấp, và khởi tố về hành vi “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, cho thấy Bộ Công an đang quyết tâm loại trừ bức cung, nhục hình trong công tác điều tra.
“Tự tử” bằng cách “cho tay vào phích điện”?
Ngày 14/3/2013, Hạt Kiểm lâm TX Gia Nghĩa bắt quả tang 2 phụ nữ tên là My, Sông đang dọn rẫy tại khoảnh 7 tiểu khu 1691 thuộc lâm phần của Cty Lâm nghiệp Quảng Tín, bàn giao cho Công an TX Gia Nghĩa.
Hai ngày sau, thiếu tá Lê Mạnh Nam khi đó là Thủ trưởng CQĐT Công an TX Gia Nghĩa đã ra lệnh tạm giữ thêm chồng bà My là Pá, chồng bà Sông là Hoàng Văn Ngài (anh ruột Pá) và Sùng A Tú (cậu ruột Ngài) để điều tra ai là thủ phạm phá rừng.
Cuối buổi chiều 17/3/2013, ông Ngài bị phát hiện đã “tự tử” tại Công an TX Gia Nghĩa. Khi thi thể ông Ngài được đưa đến Bệnh viện đa khoa tỉnh, bác sĩ xác định ông Ngài đã tử vong.
Kết luận điều tra số 370 của Công an tỉnh Đắk Nông ngày 12/6/2013 xác nhận sau khi đã hết thời hạn tạm giữ người theo thủ tục hành chính, ông Ngài vẫn bị nhốt lại tại phòng làm việc của điều tra viên mà không có quyết định tạm giữ, và ông Ngài đã tự tử bằng cách “ tự chốt cửa bên trong, làm vỡ ổ phích cắm điện, cho tay vào dẫn đến bị điện giật chết”;
“Việc Hoàng Văn Ngài chết tại phòng làm việc của Công an TX Gia Nghĩa đã gây ra sự hoang mang, hiểu nhầm, làm ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của ngành Công an và an ninh trật tự địa phương”.
Sau đó, lãnh đạo Công an tỉnh Đắk Nông đã tạm đình chỉ công tác 3 cán bộ sai phạm để kiểm điểm, cam kết sẽ xử lý nghiêm minh.
Gia đình nạn nhân khẩn thiết tố cáo…
Gia đình ông Ngài, mà đại diện là ông Hoàng Văn Pá em trai ông Ngài cho rằng Kết luận điều tra của Công an tỉnh Đăk Nông không đúng sự thật. Ông Pá đã ôm đơn thư kèm nhiều ảnh chụp thi thể ông Ngài bầm dập mình mẩy, đầy thương tích đến báo Tiền Phong và nhiều nơi để tố cáo Công an TX Gia Nghĩa đã bức cung, nhục hình, dẫn đến cái chết của ông Ngài.
Tại trụ sở Ban Đại diện báo Tiền Phong khu vực Tây Nguyên, ông Pá nghẹn ngào: “Anh tôi đang sống hạnh phúc với vợ hiền con ngoan, được xóm giềng yêu quý, lại rất khỏe mạnh, chả có lý do gì phải tự tử”.
Theo hồ sơ của ông Pá, từ năm 2008, tại tiểu khu 1691, Sùng A Tú (SN 1964) đã cùng con trai là Sùng A Lý dùng cưa xăng, dao phát chặt rừng, lấn chiếm được 10,2 ha đất. Năm 2012, Tú bán lại cho anh em Pá, Ngài 2 ha với giá 43 triệu đồng đồng/1 ha. Một đôi vợ chồng khác cũng bán được cho anh em Pá mảnh rẫy gần 8 sào nữa, ngay trên tiểu khu này.
Những quả đồi đã bị phá sạch rừng này nằm ngay sau lưng một trạm bảo vệ rừng của Cty lâm nghiệp Quảng Tín, từ lâu đã đóng cửa im ỉm. Tiền mua rẫy là tiền anh em ông Pá nhận thầu xây cất nhà cho nhiều hộ dân trong xã.
Theo đơn tố cáo của ông Pá, khi bị tạm giữ tại Công an TX Gia Nghĩa, ông Pá bị giam cạnh phòng ông Ngài nên nghe rõ những tiếng kêu la, đấm đá uỳnh ụych từ phòng bên cạnh dội sang.
Khi ông Ngài chết, CQĐT tự cho mổ tử thi mà không hỏi ý kiến gia đình nạn nhân. Thi thể ông Ngài được trả về với nhát mổ rạch dài trên bụng, chỏm đầu dập lõm, toàn thân bầm tím và chi chít vết thương. Ông Pá kêu mãi mà nhà chức trách vẫn chưa cho biết các cán bộ làm sai đã bị “xử lý nghiêm minh” như thế nào.
…Bộ Công an vào cuộc!
Ngày 9/10/2014, trao đổi với báo Tiền Phong, đại tá Ngô Đình Sáu Phó Giám đốc Công an tỉnh Đắk Nông xác nhận lý do thiếu tá Lê Mạnh Nam bị bắt khẩn cấp kèm quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, có liên quan tới cái chết của ông Ngài. Lệnh đến từ Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C44), Công an tỉnh Đắk Nông chỉ là đơn vị chấp hành và phối hợp thực hiện.
Được biết, các bộ hồ sơ tố cáo dày như cuốn sách do ông Pá gửi đi, rốt cuộc đã thấu tới nghị trường. Khi Ủy ban Tư pháp của Quốc hội buộc các bên liên quan phải giải trình về cái chết của ông Ngài, lãnh đạo Bộ Công an công nhận “vẫn còn tình trạng giữ người ở trụ sở công an mà không có quyết định tạm giữ, gây ra hậu quả nghiêm trọng như vụ Hoàng Văn Ngài…”.
Sáng 11/9/2014, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội tổ chức phiên họp về “Việc chấp hành pháp luật trong thu thập, đánh giá chứng cứ, chống bức cung, nhục hình của CQĐT chuyên trách trong hoạt động điều tra vụ án hình sự”.
Tại phiên họp, Đại tướng Trần Đại Quang, Bộ trưởng Bộ Công an phát biểu, nhấn mạnh: “Cá biệt ở nơi này, nơi khác còn xảy ra một số trường hợp oan, sai, bức cung, nhục hình, ảnh hưởng đến uy tín của các cơ quan tiến hành tố tụng, gây bức xúc trong dư luận.
Đối với những trường hợp cán bộ, chiến sĩ công an có hành vi vi phạm trong hoạt động điều tra tội phạm, Đảng ủy Công an Trung ương và Bộ Công an đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương phối hợp với Viện kiểm sát, Tòa án và các cơ quan chức năng xem xét, làm rõ và xử lý nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật”.
Theo dõi tường thuật cuộc họp qua màn ảnh nhỏ, thân nhân ông Ngài ứa nước mắt .
THEO TIỀN PHONG