VNTB – Bộ Chính trị đã quyết, chắc chắn sẽ mau thoát lỗ

Nguyễn Huỳnh

(VNTB) – Ba nhà máy đạm Hà Bắc, đạm Ninh Bình và DAP số 2 Lào Cai vừa được Bộ Chính trị thông qua đề án tái cơ cấu.

Lúc còn là phó thủ tướng thường trực, ông Trương Hòa Bình từng nhiều lần nhấn mạnh, “12 dự án thua lỗ yếu kém, không thể phục hồi thì cho phá sản”. Tuy vậy, ghi nhận đến đầu tháng 1-2023, nằm trong nhóm 12 dự án thua lỗ ngàn tỷ từng được phó thủ tướng đề cập, ba nhà máy đạm Hà Bắc, đạm Ninh Bình và DAP số 2 Lào Cai vừa được Bộ Chính trị thông qua đề án tái cơ cấu. Tức là trong tương lai, cả ba nhà máy này sẽ không còn là “thua lỗ yếu kém” nữa.

Tại hội nghị tổng kết năm 2022 vừa diễn ra hôm 6-1-2023, theo ông Phùng Quang Hiệp – tổng giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), đến nay tập đoàn đã xây dựng xong đề án tái cơ cấu để tháo gỡ khó khăn cho ba dự án thua lỗ kể tên cụ thể ở trên, báo cáo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp báo cáo Chính phủ trình Bộ Chính trị thông qua phương án tái cơ cấu ba nhà máy. Qua đó, từng bước khôi phục phát triển doanh nghiệp để đưa ra khỏi danh sách các dự án yếu kém, thua lỗ ngàn tỷ của ngành công thương.

Ông Nguyễn Hoàng Anh – chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, nhìn nhận, “Với dự án hoạt động tốt như đạm Ninh Bình, đạm Hà Bắc thì cần phải có điều kiện gì, cần đáp ứng yêu cầu thế nào, không đáp ứng được thì phải thoái vốn ngay. Thoái vốn phải trên tinh thần xác định giá trị thực tại thời điểm thoái vốn. Rồi đàm phán nhà đầu tư thế nào, không được thì bán đi hoặc cho phá sản”.

Một báo cáo được đưa ra tại Hội nghị đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp, chủ trì hồi trung tuần tháng 10-2019, thì “trường hợp của đạm Ninh Bình nằm chết hơn 2 năm, hiện đã hoạt động với 90% công suất, sản phẩm bán ra cũng chỉ đủ bù được chi phí hoạt động chứ chưa thể khấu hao. Trong khi đó ngân hàng siết vốn, doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn”.

Giờ thì ông Nguyễn Xuân Phúc là Chủ tịch nước, ông Vương Đình Huệ là Chủ tịch Quốc hội, và đạm Ninh Bình vẫn trong tình trạng “nằm cấp cứu hồi sức” chứ chưa “xuất viện”…

Trong số 12 dự án yếu kém của ngành công thương, đã có 5 dự án có phương án xử lý, còn 7 dự án cần tiếp tục xử lý, trong đó có dự án Đạm Ninh Bình. Dự án này do Vinachem làm chủ đầu tư, có tổng mức đầu tư 667 triệu USD từ nhiều nguồn vốn (vốn tự có, vốn vay, vốn hỗ trợ của địa phương…); sử dụng nhiều loại công nghệ. Khởi công tháng 5-2008, từ khi đi vào hoạt động năm 2012, Nhà máy Đạm Ninh Bình liên tục thua lỗ, với hơn 7.000 tỷ đồng, trong khi vốn điều lệ chỉ khoảng 2.500 tỷ đồng. Đến ngày 31-12-2021, nhà máy còn nợ 12.000 tỷ đồng, trong đó nợ gốc khoảng 9.600 tỷ đồng, nợ lãi khoảng 2.400 tỷ đồng.

Tuy nhiên, từ năm 2021, hoạt động của nhà máy đã có chuyển biến tích cực hơn. Trong 6 tháng đầu năm 2022, doanh nghiệp đã hoạt động có lãi. Kết luận từ phía Thủ tướng Phạm Minh Chính, “hai dự án Đạm Hà Bắc, Đạm Ninh Bình có nhiều điểm giống nhau: đầu tư lâu, kéo dài nhiều năm, thua lỗ kéo dài; phê duyệt vốn cho dự án ban đầu ít, sau tăng nhiều; tranh chấp hợp đồng EPC, sản xuất, kinh doanh thua lỗ kéo dài, lãi mẹ đẻ lãi con…”.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cùng Vinachem khẩn trương xây dựng, hoàn thành đề án tái cơ cấu các dự án thua lỗ trong Tập đoàn Hóa chất Việt Nam. Và ở đây phía chính phủ đã khôn ngoan khi đẩy vụ việc lên cấp lãnh đạo cao nhất cho chuyện “phê chuẩn”. Tức nếu mai này có “không như ý”, thì đó là trách nhiệm của Bộ Chính trị, không phải lỗi của chính phủ (!?).