Hoài Nguyễn
(VNTB) – Điều luật hình sự 331 được gọi là “Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ…”, và thường được hiểu có yếu tố chính trị.
Cơ quan tuyên giáo Đảng thường đưa ra diễn giải theo mô-típ như sau: “Ðiều 331 Bộ luật hình sự “Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” hiện đang là mục tiêu hướng đến của các đối tượng chống phá.
Lợi dụng những sự việc gây chú ý dư luận về phát ngôn, ứng xử, hoạt động xã hội của một số cá nhân, nghệ sĩ, người có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội, những sự việc liên quan đến một số cá nhân bị khởi tố và xử lý theo Ðiều 331 Bộ luật Hình sự Việt Nam như trường hợp (dẫn tên vụ án nào đó cần đề cập, tùy vào đối tượng bài viết), một số trang mạng phản động lập tức lớn tiếng rêu rao, xuyên tạc, đòi xóa bỏ Ðiều 331 Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi năm 2017).
(…) Có thể nhận thấy mục đích mà các đối tượng kêu gọi xóa bỏ Ðiều 331 Bộ luật hình sự là nhằm đưa các đối tượng chống phá ra ngoài vòng pháp luật; xuyên tạc hoạt động của cơ quan tiến hành tố tụng để hạ bệ, bôi nhọ hệ thống pháp luật Việt Nam, chính quyền các cấp, hòng làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với cơ quan công quyền, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Ðảng, vai trò quản lý của Nhà nước”.
Từ góc nhìn thuần pháp luật hình sự, người viết cho rằng lập luận của cơ quan tuyên giáo chỉ nên hiểu trong phạm vi của tuyên truyền cổ động chính trị, bởi khi luận bàn tường tận về tội danh này như cụ thể trường hợp nhà báo – luật sư Đặng Thị Hàn Ni đang bị cáo buộc theo Điều 331, Bộ luật hình sự, cho thấy dường như ngay cả Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM cũng thấy… ‘gờn gợn’ gì đó.
Theo nội dung vụ án, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an TP.HCM phát hiện trên kênh YouTube “Nhà Báo Hàn Ni” và fanpage “Nhà Báo Hàn Ni” của bà Đặng Thị Hàn Ni có 45 video có nội dung liên quan. Trong đó, đoạn ghi hình có những nội dung vi phạm ở bài đăng có tựa đề “Bà Hằng có quyền ngồi xổm trên pháp luật không?” do bà Hàn Ni phát ngôn và đăng ngày 3-9-2021 trên kênh YouTube “Nhà Báo Hàn Ni”, với 69.232 lượt xem, 3.900 lượt thích và 1.314 lượt bình luận.
Theo cơ quan công an, bà Ni đã đưa lên không gian mạng những thông tin thuộc bí mật cá nhân, bí mật gia đình và đời sống riêng tư trái quy định của pháp luật, vi phạm Luật An ninh mạng. Quá trình điều tra, bà Đặng Thị Hàn Ni thừa nhận và cho rằng trong buổi ghi hình vào ngày 3-9-2021, bà đã có những phát ngôn nói đến thông tin cá nhân liên quan đời tư của bà Nguyễn Phương Hằng.
Các thông tin này căn cứ vào một phần thông tin và nội dung chính trong các bài báo chính thống đã được đăng về bà Hằng.
Cơ quan điều tra cho rằng cái sai ở đây là các thông tin này bà Hàn Ni không tự kiểm chứng lại để xác định đúng hay sai, không cần hỏi ý kiến và không cần sự đồng ý của bà Hằng, không cần thiết kiểm tra, không cần sự chấp thuận của cơ quan báo chí cho phép.
Thế nhưng trên thực tế thì theo giới báo chí và cả luật sư từng tham gia bào chữa vụ án Năm Cam, phần lý lịch của bà Nguyễn Thị Thanh Tuyền (tên trước đây của bà Nguyễn Phương Hằng) nằm trong số nạn nhân của vụ án này; và ở thời điểm mà bà Hàn Ni đưa tin, giới giang hồ cũng vừa đón người từng là ‘kẻ thủ ác’ trực tiếp được cho là gây thiệt hại cho bà Nguyễn Thị Thanh Tuyền, bất ngờ từ Úc về thăm quê hương…
Còn về cá nhân ông Huỳnh Uy Dũng, thì không riêng gì bà Hàn Ni, mà những nhà báo cùng thời với bà ở mảng nội chính đều rành rẽ lý lịch hồi ông còn là Huỳnh Phi Dũng, đại biểu Quốc hội tỉnh Sông Bé, lúc mà ông còn là con rể của ông Ba Thu, giám đốc Sở Nông nghiệp tỉnh Sông Bé…
Thậm chí những đấu đá hậu trường khi ấy giữa các đầu lĩnh Trương Tấn Sang – Nguyễn Minh Triết liên quan đến ghế Bí thư Thành ủy TP.HCM, đã dắt dây ra sao đến những phi vụ làm ăn của Huỳnh Phi Dũng cũng được báo chí ‘chăm sóc’ khá tận tình, với hồ sơ từ nội bộ các bên liên quan thay nhau tung ra kiểu ‘cơm bưng – nước rót’ với giới truyền thông…
Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM đã trả hồ sơ, yêu cầu Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP.HCM điều tra bổ sung vụ lợi dụng các quyền tự do dân chủ liên quan vụ cựu nhà báo Hàn Ni xâm phạm bí mật đời tư bà Nguyễn Phương Hằng.