Thi Mai Anh Nguyen
(VNTB) – Hai bên đã ký 14 văn bản hợp tác, tập trung vào các dự án đường sắt Lào Cai – Hải Phòng, và các dự án đường sắt Việt Nam – Trung Quốc.
Nói về quan điểm chiến lược khác biệt giữa những hai quốc gia láng giềng sẽ bị cho là hiểu sai về lịch sử.
Một thế kỷ trước, năm 1924, Hồ Chí Minh đã đến và hoạt động ở Quảng Châu, Trung Quốc, khi còn là một nhà cách mạng trẻ tuổi. Ở đó ông “gắn bó với một nhóm bạn tâm giao và đồng chí cốt cán” và dành thời gian để “tuyên truyền trong giới thanh niên Việt Nam”.
Người sau này sẽ lãnh đạo phong trào cộng sản Việt Nam giành chiến thắng trước thực dân châu Âu và quân đội Hoa Kỳ hùng mạnh đã xây dựng mối quan hệ cá nhân chặt chẽ với những người đồng cấp Trung Quốc và được người dân địa phương tôn kính- ngay cả khi Việt Nam không phải lúc nào cũng có cùng quan điểm với người hàng xóm phương bắc.
Vì vậy, thật đáng kinh ngạc khi vào ngày 18 tháng 8, Tân Chủ tịch nước và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, Tô Lâm, đã đến thăm Trung Quốc theo lời mời của Chủ tịch Tập Cận Bình, chỉ hai tuần sau khi nhậm chức.
Có những thông báo thường thấy từ một chuyến thăm như vậy. Mục tiêu lãnh đạo của ông Lâm là thúc đẩy Quan hệ Đối tác Hợp tác Chiến lược Toàn diện, củng cố cộng đồng Việt Nam – Trung Quốc cùng chung tương lai, dựa trên di sản của người tiền nhiệm Nguyễn Phú Trọng.
Nhưng đó cũng là biểu tượng của mối quan hệ bền chặt giữa Việt Nam và Trung Quốc, bao quanh lịch sử của Hồ Chí Minh – và là điểm đối lập để nói về quan điểm chiến lược khác biệt giữa Việt Nam và Trung Quốc, đặc biệt là liên quan đến Biển Đông.
Truyền thông Trung Quốc đưa tin ông Tô Lâm đã dừng chân tại các địa điểm cách mạng quan trọng của Hồ Chí Minh tại Quảng Châu, như trụ sở của Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội và Bảo tàng Lịch sử Cách mạng Quảng Đông, nơi tổ chức các Lớp đào tạo Chính trị Thanh niên Việt Nam. Những địa điểm này, rất quan trọng đối với công cuộc cách mạng của Hồ Chí Minh, nhấn mạnh mối quan hệ sâu sắc giữa các đảng Cộng sản Việt Nam và Trung Quốc. Chuyến thăm được cho là đã nêu bật mối quan hệ song phương Việt Nam – Trung Quốc là mối quan hệ “láng giềng tốt”, “vừa là đồng chí vừa là anh em”, và “núi liền núi và sông liền sông”, phản ánh lịch sử chung và sự hỗ trợ lẫn nhau của hai bên trong suốt cuộc đấu tranh cách mạng và trong quá trình phát triển đất nước.
Ngoài ra, chuyến thăm diễn ra đúng vào thời điểm Việt Nam thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, trong đó duy trì chính sách đối ngoại “độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác, phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa”, tập trung vào các nước láng giềng. Đại hội đảng tiếp theo sẽ tạo cơ hội cho Tô Lâm đánh bóng danh tiếng và các ưu tiên của mình đối với cả các nhà quan sát trong và ngoài nước thông qua chuyến công du Trung Quốc.
Về mặt kinh tế, chuyến thăm cũng thúc đẩy các cuộc thảo luận về việc mở rộng thương mại, đầu tư, cơ sở hạ tầng và công nghệ. Đáng chú ý, hai bên đã ký 14 văn bản hợp tác, tập trung vào các dự án đường sắt trong nước nối Lào Cai với thành phố Hải Phòng, cũng như các dự án đường sắt xuyên biên giới nối Việt Nam và Trung Quốc. Các cuộc đàm phán đã đảm bảo tiếp cận thị trường cho các sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam như dưa hấu, sầu riêng và dừa. Các vấn đề xã hội cũng nằm trong chương trình nghị sự.
Mối quan hệ giữa hai nước mở rộng sang hợp tác văn hóa và giáo dục. Hiện có hơn 23.000 sinh viên Việt Nam đang ở Trung Quốc, tăng gấp đôi tổng số trước đại dịch Covid-19. Số lượng du khách Trung Quốc đến thăm Việt Nam tiếp tục tăng, đạt 2,1 triệu lượt trong nửa đầu năm 2024, vượt qua tổng số của năm 2023.
Tất cả những điều này minh họa rằng quan hệ Việt Nam-Trung Quốc đã sâu sắc hơn đáng kể. Chuyến đi đầu tiên của ông Tô Lâm đến Trung Quốc, trong khi tượng trưng cho cam kết của Tô Lâm trong việc tiếp tục di sản của những người tiền nhiệm, vượt qua hình thức đơn thuần. Chuyến công du nhấn mạnh việc hai bên cùng củng cố và thúc đẩy sự hợp tác bền vững và thiết thực trên mọi cấp độ, lĩnh vực và cộng đồng của hai quốc gia.
___________________
Nguồn: The Interpreter – A pilgrimage to China for Vietnam’s new leader