VNTB- Hậu đi Đức của Thủ tướng Phúc: Số phận EVFTA vẫn ‘treo’

Thiền Lâm

(VNTB) – Nếu
không có được EVFTA, kinh tế Việt Nam sẽ phải chịu thiệt thòi lớn, còn giới chóp
bu Việt Nam sẽ mất đi một chỗ dựa đáng kể để “cứu vãn chính trị”.

Sau cuộc gặp ngày 6/7/2017 giữa Thủ tướng Angela
Merkel và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại TP cảng
Hamburg, báo đảng đưa nội dung: “Phía
Đức cam kết tiếp tục ủng hộ Việt Nam phát triển quan hệ với EU, cũng như thúc đẩy
sớm ký kết Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và EU”.

   Chẳng có lời hứa hẹn cụ thể nào của bà Merkel về EVFTA.

Nội
dung trên lại “sao y bản chính” từ chính báo đảng sau chuyến công du 3 nước châu Âu là Vương
quốc Thụy Điển, Hung-ga-ri và Séc của Chủ
tịch Quốc hội Việt Nam – bà Nguyễn Thị Kim Ngân – vào tháng 4/2017.

Điều đáng thất vọng đối với đoàn của bà Nguyễn Thị Kim Ngân
là sau các cuộc làm việc với quốc hội 3 nước Thụy
Điển, Hung-ga-ri và Séc, đã không có bất cứ một khoản viện trợ không hoàn lại
nào được phía chủ nhà thông báo dành cho Việt Nam. Thậm chí, đoàn “quốc tế vận” của bà Kim Ngân cũng không có được
văn bản cam kết nào của 3 quốc hội Thụy Điển, Hung-ga-ri và Séc về “sẽ thúc đẩy để Liên minh châu Âu sớm phê chuẩn
Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam​-EU”. Tất cả chỉ là nói miệng theo lối xã
giao mà chẳng có gì chắc chắn!

Đáng lý ra, trách nhiệm
vận động các nước thành viên thông qua EVFTA là của Nghị viện châu Âu. Nhưng hẳn
do tình thế đã biến diễn như thể “nước đã đến chân”, giới chóp bu Việt Nam
không thể ngồi rung đùi chờ đợi châu Âu thông qua EVFTA như cách người Mỹ đã
mang Hiệp định song phương Việt – Mỹ (BTA) đến tận miệng cho Việt Nam 16 năm
trước, hay Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đặc cách xét cho Việt Nam trở
thành thành viên thứ 150 của tổ chức này vào năm 2007. Giờ đây, mọi chuyện trở
nên khó khăn hơn rất nhiều, đặc biệt sau khi Hiệp định TPP hầu như tan vỡ…

Còn lần này, chuyến đi
Đức của Thủ tướng Phúc cũng không nhận được kết quả rõ ràng nào về EVFTA. Thậm
chí ông Phúc còn bị Tổng thống Đức “truy” về “thành tích nhân quyền”: ngay trước
chuyến công du Đức của thủ tướng Phúc, chính quyền Việt Nam đã giáng bản án 10
năm tù đối với nhà hoạt động nhân quyền có hai còn nhỏ là Nguyễn Ngọc Như Quỳnh
chưa kể nhiều “thành tích” về bắt bớ hàng loạt nhà hoạt động nhân quyền khác.   

Cũng
cần nhắc lại, muốn EVFTA được thông qua, phải có sự thống nhất của quốc hội
thuộc 27 nước thành viên. Sự đồng thuận giữa các nước EU lại tương đối cao về
vấn đề nhân quyền. Chỉ cần vài nước không thông qua thì EVFTA sẽ bị khựng lại.

Khác
hẳn với quan điểm nhẹ nhàng những năm trước về nhân quyền Việt Nam, từ sau khi
bị một số tổ chức nhân quyền quốc tế thẳng thắn phê phán, EU bắt đầu chuyển
sang thái độ mạnh mẽ hơn trong việc đòi hỏi chính quyền Việt Nam phải cải thiện
nhân quyền. EVFTA chính là một bằng chứng khi hiệp định này lần đầu tiên đã gắn
điều kiện Việt Nam phải cải thiện nhân quyền với lộ trình triển khai các điều ước
thương mại.

Có thể hiểu, số
phận Hiệp
định Thương mại tự do giữa Việt Nam – EU (EVFTA) vẫn còn bị “treo”. Thậm chí “treo” vô thời hạn.

Trong những năm
qua, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU đã đạt xuất siêu đến hơn 20 tỷ USD
mỗi năm. Đây là con số cực kỳ đáng giá so với mức nhập siêu hơn 30 tỷ USD hàng năm
của Việt Nam từ “đồng chí” Trung Quốc. Nếu không có được EVFTA, kinh tế Việt
Nam sẽ phải chịu thiệt thòi lớn, còn giới chóp bu Việt Nam sẽ mất đi một chỗ dựa
đáng kể để “cứu vãn chính trị”.

Cần nhắc lại,
chuyến đi Mỹ vào cuối tháng 5/2017 của Thủ tướng Phúc đã bị thất bại lớn khi Tổng
thống Trump hoàn toàn không để cập gì về Hiệp định thương mại song phương Việt –
Mỹ.