Hàn Giang
(VNTB)– “Mọi người hãy vào cuộc, phải hành động để bảo vệ môi trường chứ không phải ngồi há miệng chờ sung, không bị động mà phải chủ động và hành động để đòi quyền lợi chính đáng của mình, yêu cầu sự minh bạch, công bằng và sự chung tay của toàn thể để làm lại chứ không thể để yên như vậy. Cứ họp, cứ thông báo, cứ quyết định, cứ lừa dân, cứ làm khổ dân mãi tôi chấp nhận không được”, chia sẻ của Lm. Lai về chương trình “Một ngày vì môi trường” ở Giáo phận Vinh…
Giáo xứ Đông Yên biểu tình. Ảnh: Facebook Hung Tran
Đáp lời kêu gọi của Đức Giám Mục Giáo phận cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp và ban Công Lý& Hòa Bình của Giáo phận Vinh, sáng ngày 7/8/2016, toàn Giáo phận Vinh thực hiện chương trình “Một ngày vì môi trường”.
Theo ghi nhận của Việt Nam Thời Báo (VNTB), có hơn chục ngàn giáo dân của nhiều giáo xứ trực thuộc giáo phận Vinh hưởng ứng chương trình trong tinh thần sôi nổi, nhiệt tình và ôn hòa.
Đây là một chương trình có ý nghĩa thiết thực lại diễn ra đúng thời điểm 4 tỉnh miền Trung bị ảnh hưởng nặng nề từ việc xả thải độc hại của công ty Formosa Hà Tĩnh đến nay vẫn còn “nóng bỏng” nên các giáo dân không chỉ tham gia tuần hành mà còn thực hiện nhiều tiết mục khác một cách nghiêm túc.
Chính quyền Nghệ An có huy động đông đảo lực lượng công an, cảnh sát cơ động đến giám sát nhưng không có đàn áp xảy ra. Nhìn chung chương trình “Một ngày vì môi trường” diễn ra và kết thúc thành công tốt đẹp.
Tuy vậy, vẫn có không ít lời ra tiếng vào, đánh giá trái chiều – hầu hết từ phía chính quyền, công an và giới dư luận viên – về chương trình mà các giáo dân ở Giáo phận Vinh đã thực hiện.
VNTB có cuộc trao đổi với Linh mục (Lm.) Lai ở giáo xứ Đông Yên (Vũng Áng, Hà Tĩnh), một giáo xứ trực thuộc giáo phận Vinh và cũng là nơi chịu ảnh hưởng trước tiên từ thảm họa Formosa Hà Tĩnh để biết thêm về chương trình và những hướng đi sắp tới.
PV.VNTB: Thưa ông, như mọi năm trước, Giáo phận Vinh không hề tổ chức chương trình “Một ngày vì môi trường”, nhưng vì lý do gì mà năm nay (2016) lại tổ chức?
Lm.Lai: Do thảm họa môi trường vừa mới xảy ra (thảm họa Formosa) nên tổ chức ngày môi trường để dâng lễ, cầu nguyện cho những người đấu tranh vì môi trường, cho nhà chức trách có ý thức để bảo vệ môi trường, cho những người gây thảm họa biết ý thức đền bù và cải thiện môi trường.
PV.VNTB: Thảm họa môi trường biển vào đầu tháng 4/2016 vừa qua có ảnh hưởng gì nhiều đến Giáo xứ Đông Yên hay không?
Lm.Lai: Giáo xứ Đông Yên có 100% làm nghề biển thì ảnh hưởng rất nhiều. Từ ngày 7/4 cho đến bây giờ, đã bốn tháng rồi mà người dân không đánh bắt, không mua bán hay có bất cứ thu nhập gì cả. Trong khi đó, Chính phủ chỉ hỗ trợ cho mỗi khẩu 15kg gạo và một tháng rưỡi thì được 22kg, một chiếc thuyền được 5 triệu đồng may thì sống được vài tuần chứ thời gian còn lại có thấy gì đâu.
PV.VNTB: Thưa ông! Qua những gì báo đài Nhà nước loan tải cho thấy các cấp chính quyền hỗ trợ cho ngư dân bị ảnh hưởng thảm họa là rất nhiều. Bên cạnh đó, Formosa Hà Tĩnh họ cũng đã thừa nhận mình thủ phạm gây ra thảm họa và xin đền bù với số tiền 500 triệu USD…
Lm.Lai: Cái anh Cộng sản nói phét, có đời nào nói đúng đâu, làm một nói mười vậy chứ, nói chừng chừng ra mỗi người được 22kg gạo và 5 triệu đồng cho người nào có tàu, thuyền nhưng những thuyền nhỏ thì mới có chứ những thuyền lớn đánh bắt xa bờ nằm chờ mấy tháng có thấy gì đâu, mà đánh bắt xa bờ nếu được cũng đâu đủ tiền dầu vì cá bây giờ nó rẻ mà cũng không biết bán cho ai cả, ở đây có ai ăn cá đâu. Ngay khu vực Vũng Áng biển bây giờ dấu hiệu sự sống không? Nghe nói láo, nói bậy có mà chết.
PV.VNTB: Thưa ông! Cuộc tuần hành hưởng ứng chương trình “Một ngày vì môi trường” tại giáo xứ Đông Yên có bao nhiêu giáo dân tham dự và những khẩu hiệu đưa ra có nội dung gì?
Lm.Lai: Cuộc tuần hành sáng nay ở giáo xứ Đông Yên có khoảng hơn hai ngàn người. Những khẩu hiệu rất nhiều đặc biệt là kêu gọi “Hãy bảo vệ môi trường”, “Formosa đền bù công bằng thỏa đáng”, “ Bao giờ chúng tôi có cá ăn”… có em thì hỏi “Mẹ ơi tại sao cơm không có cá”, “Tại sao ba không đi biển”… rồi những chiếc áo có in chữ Formosa gạch chéo có ý nghĩa là tẩy chay Formosa. Formosa rời khỏi Việt Nam! Formosa đóng cửa vĩnh viễn!
PV.VNTB: Chính quyền có gây khó khăn gì trong lúc bà con giáo dân đi tuần hành hay không thưa ông?
Lm.Lai: Không. Cuộc tuần hành của giáo dân giáo xứ Đông Yên đi rất đàng hoàng, trật tự, chủ yếu hát cầu nguyện, hát thánh ca và đưa những khẩu hiệu nêu trên, cũng có rất nhiều cảnh sát cơ động, nhiều xe cứ lảng vảng chứ không đụng chạm gì cả, để cho người dân đi một cách bình thường.
PV.VNTB: Theo ông thì chương trình “Một ngày vì môi trường”này có ý nghĩa gì?
Lm.Lai: Thứ nhất, gây ý thức cho tất cả giáo dân trong vấn đề cầu nguyện cho môi trường mà chính Thánh cha Phanxico đã yêu cầu mọi tín hữu hãy chung tay chung sức để bảo vệ môi trường. Thứ hai, bức Thư chung ngày 13/5/2016 của Đức cha (Giám mục Nguyễn Thái Hợp) về vấn đề bảo vệ môi trường trước thảm họa trực tiếp tại vùng biển miền Trung có kêu gọi giáo dân hãy ý thức mà làm những việc cụ thể, cuộc tuần mang những ý nghĩa đó. Ngoài ra, chúng tôi còn tổ chức nhặt rác, thánh lễ cầu nguyện cho quê hương đất nước và môi trường, nhiều hoạt động trong ngày này chứ không riêng gì tuần hành không.
PV.VNTB: Những lần người dân tự tụ tập đông người để tuần hành thì chính quyền thường hay nói đến vấn đề Đảng Việt Tân xúi giục, lợi dụng gây kích động bạo loạn, gây rối trật tự. Ông nói sao về vấn đề này?
Lm.Lai: Nhiều lần tôi cũng nghe giáo dân kể sau mỗi lần bị công an mời làm việc, phía công an cũng có bảo là Việt Tân tổ chức này khác, Việt Tân xúi giục… Tôi nói nếu các ông (công an) nói chúng tôi mà không có bằng chứng thì chúng tôi tố cáo các ông là vu khống. Riêng cuộc tuần hành “Một ngày vì môi trường” là chương trình của riêng giáo phận Vinh chứ không phải của tổ chức nào khác sai khiến.
PV.VNTB: Ông nói sao về câu nói rất quen thuộc “Việc này giáo dân lo làm gì khi đã có Đảng và Nhà nước lo”?
Lm.Lai: Nếu Chính phủ lo được thì mình ngồi không chơi chứ việc gì phải lo cho khổ sở nhưng họ nói vậy chứ thấy làm gì được đâu, toàn tham nhũng, chia chác nhau lợi tức từ những dự án béo bở chứ làm gì được cho dân, nghe cái truyền hình lu loa mà theo một nhà thơ từng nói “bán trôn nuôi miệng”. Chúng tôi có nói với giáo dân cứ xem truyền hình và hiểu ngược lại là đúng.
PV.VNTB: Có một lập luận là Tôn giáo tại sao không lo vấn đề tôn giáo mà quan tâm đến vấn đề chính trị làm gì. Thưa ông, người công giáo có được quan tâm đến chính trị hay không?
Lm.Lai: Luật Giáo hội Công giáo theo bộ luật chung của Roma 1983, chúng tôi là những linh mục và giám mục tức hàng giáo sĩ thì không được làm chính trị, nghĩa là không được làm Chủ tịch Đảng, không được làm giám đốc, không được làm kế toán, không được làm thư ký chứ không cấm bất cứ ai tham gia Đảng phái chính trị cả. Nhưng Luật khuyên là hướng dẫn tín đồ hoạt động Chính trị cho đúng.
PV.VNTB: Quay lại chương trình “Một ngày vì môi trường” như ông nói trên là rất có ý nghĩa, vậy theo ông chương trình này có nên tiếp tục ở thời gian tới hay không?
Lm.Lai: Tôi nghĩ việc này cần phải được nhân lên và nhân rộng ở nhiều nơi, nhiều lần cho cả dân tộc mình với cách thức bây giờ mình phải đấu tranh cho các tệ nạn xã hội, các việc làm sai trái của nhà chức trách, cho những sự coi thường về môi sinh một cách ôn hòa, bất bạo động, phải luôn luôn làm chứ không thể dừng được nữa bởi người ta đã làm cho đất nước tan nát, người dân bị đè đầu cưỡi cổ, gánh quá nhiều hậu quả rồi.
PV.VNTB: Ông có muốn gửi thông điệp gì đến người dân nói chung qua chương trình “Một ngày vì môi trường” này?
Lm.Lai: Mọi người hãy vào cuộc, phải hành động để bảo vệ môi trường chứ không phải ngồi há miệng chờ sung, không bị động mà phải chủ động và hành động để đòi quyền lợi chính đáng của mình, yêu cầu sự minh bạch, công bằng và sự chung tay của toàn thể để làm lại chứ không thể để yên như vậy. Cứ họp, cứ thông báo, cứ quyết định, cứ lừa dân, cứ làm khổ dân mãi tôi chấp nhận không được.
VNTB cám ơn những chia sẻ của Linh mục Lai.