Lâm Viên
(VNTB) – Hiến pháp của Việt Nam khẳng định ở Việt Nam chỉ có một đảng phái chính trị. Như vậy, liệu có thể đặt vấn đề về sự cần thiết của cải cách thể chế trong chính bản thân của đảng phái chính trị này để phù hợp với thỏa thuận chung FTA?
Lâu nay bất kỳ bàn luận nào đề cập trực diện mang tính phản biện đến đảng phái chính trị là đảng cộng sản tại Việt Nam, rất dễ đối mặt với các cáo buộc hình sự. Nhà báo Phạm Chí Dũng gần đây vướng vòng lao lý, là một ví dụ dễ thấy nhất khi phản biện về vấn đề đảng phái chính trị ở Việt Nam.
Không đề cập đến đa nguyên, đa đảng, chỉ xét riêng về các hoạt động hiện tại trong chuyện chuẩn bị nhân sự nhiệm kỳ mới của đảng chính trị tại Việt Nam, cho thấy dường như lá phiếu cử tri đảng viên đang cần có sự thay đổi quyết liệt hơn.
Trước tiên, tại sao đảng phái chính trị tại Việt Nam không chấp nhận việc tự do ứng cử – tranh cử ngay trong bộ máy của đảng phái chính trị của mình? Các ứng viên vào bộ chính trị chẳng hạn, sẽ rộng đường cho người dân quan sát hơn, nếu như những đảng viên này được quyền tự do ứng cử – tranh cử. Bởi nếu phải được sự bình chọn, đồng ý từ cấp chi bộ cơ sở để đi dần lên trên, thì dễ rơi vào hoàn cảnh phải trông sắc mặt của ông, bà bí thư chi bộ. Cảm tính và bè phái dễ dàng cấu kết nhau trong thực cảnh đó.
Một ví dụ, nếu đảng viên Phạm Bình Minh ứng cử vị trí tổng bí thư đảng chẳng hạn, tin rằng trong lý lịch của ông sẽ có nhiều điểm mang đến sự tin cậy của số đông đảng viên và cả quần chúng nhân dân.
Ví dụ khác, nếu đảng phái chính trị chọn việc cạnh tranh công bằng, công khai mà không phải là ‘cơ cấu’, thì chắc hẳn trong quá khứ khó thể có những đảng viên Lê Thanh Hải, Nguyễn Thành Tài, Nguyễn Hữu Tín… như ở TP.HCM, chẳng hạn.
Có thể gọi ở đây trong bối cảnh Việt Nam ký kết khá nhiều các FTA, là nhân quyền cho đảng viên của đảng phái chính trị, cũng cần thiết không kém so với những vấn đề đang đặt ra như về nhân quyền trong quảng đại quần chúng.