Nguyễn Huỳnh
(VNTB) – Lại lộ diện nhiều dấu hiệu vi phạm tham nhũng tại Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN).
Cục phòng chống tham nhũng Trung ương thuộc Thanh tra Chính phủ, thực hiện chức năng phòng, chống tham nhũng, mới đây đã có văn bản yêu cầu Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN) và Nhà máy lọc dầu Bình Sơn báo cáo và cung cấp những hồ sơ liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh từ năm 2010 đến nay.
Nhà báo V.H.L. chuyên trách về mảng kinh tế (ông cũng là người cộng tác trang Việt Nam Thời Báo với những bài viết kinh tế vĩ mô) cho rằng dường như trong tập đoàn nhà nước nào ở thời gian qua, đều xảy ra tham nhũng với những mức độ khác nhau do cơ chế quản lý tạo nên như vậy.
Hệ thống thể chế đã tạo ra tham nhũng, nhà báo V.H.L. diễn giải: Năm 2003, Đảng đưa ra Luật doanh nghiệp Nhà nước, trong đó giao quyền lập tập đoàn và doanh nghiệp mới cho Thủ tướng, Bộ trưởng, Chủ tịch tỉnh thuộc trung ương.
Luật cũng giao quyền bổ nhiệm lãnh đạo doanh nghiệp vào tay họ. Quyền lớn thế nhưng lại không có hệ thống cân bằng và hạn chế quyền lực.
Khi mới nắm quyền Thủ tướng (27 tháng 6 năm 2006), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhanh chóng ký quyết định cho lập hàng loạt các tập đoàn và các công ty con như Tập đoàn Tàu thủy (Vinashin), Tập đoàn Điện lực (EVN), Tập đoàn dầu khí Petrovietnam (PVN)…
Những tập đoàn sau này có quyền sở hữu ngân hàng và có ngân hàng liên kết, hầu thu vốn để đầu tư mở rộng hoặc thành lập công ty con mới đặc biệt thuộc lãnh vực như xây dựng, kinh doanh khách sạn, ngân hàng, tài chính và địa ốc, những lãnh vực mà tập đoàn chưa từng làm, huy động vốn một cách rất phiêu lưu khiến vốn đi vay lớn hơn vốn tự có vài chục lần.
Thủ tướng, ngoài ra còn ra lệnh cho các ngân hàng cấp vốn cho tập đoàn và công ty con cháu. Vậy là một khi thiếu vắng phân quyền và sự độc lập về quyền hành để kiểm soát lẫn nhau, thì khó mà đạt được một xã hội có công lý. Quyền quản lý doanh nghiệp nhà nước và tài nguyên đất nước đang tập trung vào tay một số cán bộ chính quyền chỉ tạo cơ hội làm giàu cho một số ít người có quyền. Và bằng mọi cách, họ sẽ bảo vệ quyền lợi này của chính họ…
Từ giữa năm 2015 đến cuối năm 2017 đã có hàng chục cán bộ cấp cao của PVN cũng như lãnh đạo các công ty con, lần lượt vướng vòng lao lý. Nó trầm trọng đến nỗi cả bốn người từng là Chủ tịch Hội đồng thành viên PVN nối tiếp nhau, Đinh La Thăng, Phùng Đình Thực, Nguyễn Xuân Sơn, Nguyễn Quốc Khánh đã bị khởi tố, một người bị tòa sơ thẩm tuyên án Tử hình và 2 người bị đình chỉ quyền hạn của đại biểu Quốc hội, mất quyền miễn trừ.
Ngoài ra một cựu lãnh đạo của công ty con, Tổng công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), ông Trịnh Xuân Thanh Chủ tịch hội đồng quản trị PVC, Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới năm 2011, bị hủy tư cách đại biểu quốc hội, trốn sang nước ngoài. Việt Nam sau đó bị nước Đức cáo buộc đã bắt cóc ông ta mang về nước, đưa đến việc đuổi 2 nhân viên ngoại giao Việt Nam về nước và tạm đình chỉ quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam, buộc các viên chức ngoại giao Việt Nam phải xin thị thực mới được vào nước này…
Mặc dù cả danh sách khá dài về nhiều như vậy chóp bu của PVN đang ‘thi hành án’, thế nhưng không vì thế mà PVN ‘sạch sẽ’ hơn.
Theo đó công luận đặc biệt quan tâm và đặt dấu hỏi về việc liệu cơ quan chức năng có bỏ lọt tội phạm khi không xem xét và truy cứu trách nhiệm đối với ông Lê Mạnh Hùng hiện là lãnh đạo của PVN, người trước đó từ tháng 12/2009 – 3/2011 là Bí thư Đảng ủy, Trưởng Ban Quản lý dự án (QLDA) Cụm Khí-Điện-Đạm Cà Mau, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam;
Từ ngày 22/3/2011 – 9/2013 là Bí thư Đảng ủy, Trưởng Ban QLDA án Cụm Khí – Điện – Đạm Cà Mau, Thành viên Hội đồng Thành viên, Giám đốc Công ty TNHH MTV Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC thuộc PVN); từ ngày 26/9/2013 được bổ nhiệm làm Phó Tổng Giám đốc PVN trong đại án liên quan đến những vi phạm xảy ra tại Ngân hàng Đại Dương (OceanBank). Theo đó, thời điểm ông Lê Mạnh Hùng làm Giám đốc Công ty TNHH MTV Phân bón Dầu khí Cà Mau, và Ban quản lý Khí điện đạm Cà Mau, những đơn vị này đã nhận lãi suất ngoài của Oceanbank 16,7 tỷ…