VNTB – Thời hiệu đã “cứu” ông Phó Tổng biên tập
LS Đặng Đình Mạnh
(VNTB) – khi công lý được trông chờ ban phát từ pháp đình đã không còn cơ hội, thì sự trừng phạt của xã hội về phương diện đạo đức cho kẻ thủ ác cũng có thể xem là dạng thức công lý cho nữ nhà văn vừa bước qua được sự ngại ngùng để tố cáo tội ác trước công luận.
Nhiều bạn đang chia sẻ trên trang cá nhân của mình bức “Thư ngỏ” của một nhà văn nữ tố cáo ông phó tổng biên tập báo đã có hành vi hiếp dâm mình vào ngày 14/04/2000, tức gần 22 năm trước.
Hiếp dâm là một tội danh hình sự thuộc nhóm xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người, hình phạt cao nhất có thể lên đến mức tù chung thân. Tuy là một tội nghiêm trọng đến như thế, có hình phạt rất nặng, nhưng theo sự việc được trình bày trong bức “Thư ngỏ” của cô nhà văn, nhiều khả năng kẻ thủ ác sẽ được miễn trừ trách nhiệm vì đã quá thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự ông ấy !?
Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được hiểu là thời hạn do luật định mà khi hết thời hạn đó, thì người phạm tội được miễn trừ trách nhiệm.
Tham chiếu bộ luật hình sự hiện hành, có 4 mức thời hiệu truy cứu tương ứng với 4 loại tội phạm :
– Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 5 năm đối với loại tội phạm ít nghiêm trọng (có mức hình phạt tù cao nhất là 3 năm);
– Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 10 năm đối với loại tội phạm nghiêm trọng (có mức hình phạt tù cao nhất là 7 năm);
– Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 15 năm đối với loại tội phạm rất nghiêm trọng (có mức hình phạt tù cao nhất là 15 năm); và
– Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 20 năm đối với loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng (có mức hình phạt cao nhất là 20 năm tù, chung thân hoặc tử hình);
Theo đó, nếu xét vào tội danh hiếp dâm, giả thiết ở khung hình phạt cao nhất là 20 năm tù tức là thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, thì thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự là 20 năm.
Thế nhưng, thể theo “Thư ngỏ” của nữ nhà văn, thì hành vi hiếp dâm (nếu có), cũng đã xảy ra từ 22 năm trước (năm 2000). Quá thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.
Chưa kể, đó là áp với khung hình phạt cao nhất tù chung thân trong trường hợp có 1 trong các tình tiết định khung gồm : Gây tổn hại cho cơ thể nạn nhân có tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên; Biết mình nhiễm HIV; Làm nạn nhân chết hoặc tự sát;
Ông phó tổng biên tập không có các tình tiết định khung vừa kể, cho nên, ở khung liền kề mức hình phạt chỉ ở mức cao nhất là 15 năm tù mà thôi. Được xếp vào loại tội phạm rất nghiêm trọng, có thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 15 năm.
Cho thấy, ít nhất thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với ông phó tổng biên tập về tội danh hiếp dâm đã kết thúc sau 15 năm, được tính kể từ ngày 14/04/2000 – 14/04/2015. Tức từ 7 năm trước !
Trong vụ việc này, khi công lý được trông chờ ban phát từ pháp đình đã không còn cơ hội, thì sự trừng phạt của xã hội về phương diện đạo đức cho kẻ thủ ác cũng có thể xem là dạng thức công lý cho nữ nhà văn vừa bước qua được sự ngại ngùng để tố cáo tội ác trước công luận.
Saigon, ngày 07/04/2022