VNTB – Trọng ơi, Biden đang âm mưu gì?

TS Phạm Đình Bá

 

(VNTB) – Trọng nghĩ “đất nước ta chưa bao giờ có được tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Biden lại cần Trọng bởi vì Việt Nam là con chốt trên bàn cờ giữa Mỹ và Trung Quốc. 

 

Biden sẽ tới Hà Nội vào ngày 10/09/2023. Khi ở Hà Nội, Biden sẽ gặp Trọng để thảo luận các biện pháp tăng cường hợp tác sâu sắc hơn nữa giữa Mỹ và Việt Nam.

Trọng nghĩ “đất nước ta chưa bao giờ có được tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Biden lại cần Trọng bởi vì Việt Nam là con chốt trên bàn cờ giữa Mỹ và Trung Quốc. 

 

Trên mặt nổi, Biden làm gì?

Nhìn bề ngoài, TQ quan ngại sâu sắc về các chính sách mà Mỹ áp đặt lên TQ, bao gồm các chính sách bán dẫn, hạn chế đầu tư hai chiều, trợ cấp các hãng Mỹ để cạnh tranh với hàng hóa TQ và các biện pháp trừng phạt đối với các công ty TQ.

Nhìn bề ngoài, Mỹ nhấn mạnh với TQ về tầm quan trọng của việc tạo sân chơi bình đẳng cho người lao động và doanh nghiệp Mỹ cũng như đảm bảo đối xử công bằng và minh bạch với các công ty Mỹ ở TQ.

Tháng 8/2023, Biden tiết lộ bước mới nhất trong cuộc chiến kinh tế giữa Mỹ với TQ. Các quy định mới sẽ kiểm soát các khoản đầu tư ra nước ngoài của khu vực tư nhân và những khoản đầu tư vào các công nghệ nhạy cảm nhất ở TQ sẽ bị cấm.

Tháng 8/2023, Biden đã đồng ý mở rộng quan hệ an ninh và kinh tế với Nhật Bản và Hàn Quốc tại hội nghị thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo tại trại David. Biden muốn tăng cường mối quan hệ của Mỹ với cả hai nước như một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Mỹ nhằm chống lại ảnh hưởng của TQ trong khu vực.

Tháng 5/2023, Biden đã cam kết với Philippines và sẵn sàng giúp bảo vệ chủ quyền quốc gia của Phillipines ở Biển Đông.

Tháng 8/2023, các lực lượng từ Úc, Philippines và Mỹ đã tiến hành một loạt tập trận, thực hiện các cuộc diễn tập đổ bộ trên bãi biển và tấn công trên không ở các khu vực gần Biển Đông. Đây là cuộc tập trận quân sự lớn nhất có sự tham gia của Canberra và Manila, cả hai đều chỉ trích thái độ ngày càng hung hăng của Bắc Kinh ở vùng biển tranh chấp.

Biden bận rộn trong năm 2023 nhưng âm mưu để đối phó với Tập đã bắt đầu từ lúc Biden lên nhậm chức.

Tháng 9/2021, Biden đã công bố một liên minh phòng thủ chiến lược ba bên giữa Úc, Anh và Mỹ, ban đầu là để chế tạo một lớp tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, nhưng cũng để hợp tác cùng nhau ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, nơi sự trỗi dậy của TQ được coi là mối đe dọa ngày càng tăng.

Tháng 9/2021, lãnh đạo của Bộ Tứ họp ở Hoa Thịnh Đốn. Bộ Tứ bao gồm Hoa Kỳ, Úc, Ấn Độ và Nhật Bản. Bộ Tứ không phải là một liên minh chính thức. Tuy nhiên, nhóm này vẫn tăng cường quan hệ an ninh và kinh tế khi căng thẳng với TQ gia tăng.

Âm mưu của Biden là gì?

Biden đã thấy rằng từ khi lên cầm quyền hơn 12 năm trước, Tập chỉ lãnh đạo theo kiểu một chiều, đó là gia tăng kiểm soát mọi thứ. Tập chỉ đi một chiều, kiểm soát nhiều hơn chứ không kém đi. 

Ít kiểm soát hơn đồng nghĩa với nguy cơ đảng cộng sản TQ bị phản đối bởi dân TQ. 

Nếu Tập đã học được điều gì đó từ sự sụp đổ của Liên Xô, đó là để tồn tại, đảng phải kiểm soát mọi thứ, ngay cả khi điều đó không thực tế. Tập gần như không còn lựa chọn nào khác.

Âm mưu của Biden là khuyến khích sự kiểm soát của đảng cộng sản TQ nhiều hơn bằng cách tạo dựng áp lực thực (và ảo) về thế lực thù địch bên ngoài, thông qua việc tăng cường hợp tác với các nước, hỗ trợ cho Đài Loan và leo thang mức phát triển quân sự để quân đội Mỹ có thế áp đảo so với bất cứ thứ gì mà quân đội TQ có thể thực hiện. 

Vào một thời điểm nào đó, trong tương lai, đảng cộng sản TQ sẽ không thể tiếp tục kiềm chế người dân TQ nữa, bởi vì nền kinh tế TQ không đủ mạnh để duy trì kiểm soát mọi thứ và để tiếp tục cuộc chạy đua tranh giành ảnh hưởng khu vực hay toàn cầu, dẫn đến sự sụp đổ của đảng CSTQ theo kiểu Liên Xô.

Cho dù Tập thấy âm mưu nầy, Tập vẫn tự tin vào kiểm soát toàn diện và quyền lực tuyệt đối. Bàn cờ nầy không chắc ngã ngũ lúc nào và kết quả ra sao.

Trọng sẽ làm gì?

Cũng như Tập, Trọng chỉ đi một chiều, kiểm soát xã hội nhiều hơn chứ không kém đi. Nhưng mức kiểm soát mong muốn của Trọng thì yếu hơn nhiều bởi vì guồng máy kiểm soát của Trọng không chạy với mức hữu hiệu như guồng máy của Tập.

Chính sách “Ba không” của Trọng  – không liên minh quân sự, không liên kết với nước này để chống nước khác và không có căn cứ quân sự nước ngoài trên đất VN – có thể chấp nhận được trong âm mưu của Biden. 

Biden muốn tăng cường hợp tác với Trọng trong một âm mưu rộng để tạo áp lực thực (hay ảo) về thế lực thù địch bên ngoài lên TQ. Điều nầy cũng cố lý do khiến Tập muốn chạy đua hơn nữa với Mỹ.

Trên bàn cờ Mỹ-TQ, tương lai của đảng của Trọng sẽ đi về đâu? 

Nhưng có một điều chắc chắn là VN không có vị thế và uy tín quốc tế như Trọng mơ tưởng!

---