TS Phạm Đình Bá
(VNTB) – Những hoạt động gần đây của Ukraine đe dọa các tuyến tiếp tế của quân đội Nga ở miền nam Ukraine, đồng thời khiến hải quân Nga ngày càng gặp khó khăn trong việc duy trì sự hiện diện ở phía tây bắc Biển Đen.
Hơn ba tháng kể từ khi bắt đầu cuộc phản công rầm rộ của Ukraine, các lực lượng Ukraine chỉ giải phóng được một phần nhỏ lãnh thổ hiện đang bị Nga chiếm đóng. Tuy nhiên, sự thành công hay thất bại của chiến dịch không thể chỉ tính bằng km vuông. Ngoài tiền tuyến, quân đội Ukraine đang dần giảm khả năng tiến hành chiến tranh của Nga và đang tạo điều kiện một cách có phương pháp cho những bước tiến trong tương lai. Sự tiến bộ này không nơi nào rõ ràng hơn ở Crimea.
Trong những tuần gần đây, quân đội Ukraine đã thực hiện một số cuộc tấn công có ý nghĩa chiến lược trên khắp bán đảo Crimea, nơi bị Nga chiếm đóng từ đầu năm 2014. Crimea là trung tâm hậu cần quan trọng cho cuộc xâm lược của Nga. Những hoạt động này đang tạo điều kiện cho Ukraine đe dọa các tuyến tiếp tế của quân đội Nga ở miền nam Ukraine, đồng thời khiến hải quân Nga ngày càng gặp khó khăn trong việc duy trì sự hiện diện ở phía tây bắc Biển Đen.
Sử dụng sự kết hợp giữa máy bay không người lái do Ukraine sản xuất, tên lửa hành trình do phương Tây cung cấp và các cuộc tấn công đặc công, Ukraine đã tấn công một loạt mục tiêu có giá trị cao ở Crimea, bao gồm các hệ thống phòng không, tiền đồn liên lạc, trung tâm vận tải, sân bay và kho đạn dược của Nga. Một số cuộc tấn công được cho là nhằm vào các sĩ quan cấp cao của Nga. Tần suất ngày càng tăng của các hoạt động tấn công của Ukraine ở Crimea đã chế nhạo những nỗ lực trước đó của Nga khi tuyên bố rằng bất kỳ cuộc tấn công nào vào bán đảo bị chiếm đóng đều là “ranh giới đỏ” đối với Điện Kremlin.
Một số cuộc tấn công gần đây của Ukraine vào mặt trận Crimea đã đủ ngoạn mục để thu hút sự chú ý quốc tế. Vào giữa tháng 9, Ukraine đã tấn công một tàu chiến và tàu ngầm khi chúng đang tiến hành sửa chữa tại cảng Sevastopol, trung tâm đóng quân của Hạm đội Biển Đen của Nga. Theo thông tin tình báo cập nhật của Bộ Quốc phòng Anh, tàu đổ bộ Minsk “gần như chắc chắn bị phá hủy về mặt chức năng” trong cuộc tấn công, trong khi tàu ngầm lớp Kilo Rostov-on-Don “có thể bị thiệt hại thảm khốc”. Hơn nữa, nhiệm vụ loại bỏ đống đổ nát khỏi ụ tàu ở Sevastopol có thể sẽ mất nhiều tháng, tạo ra những thách thức lớn cho việc bảo trì đội tàu.
Ukraine thậm chí còn đi xa hơn vào ngày 22 tháng 9, phát động một cuộc tấn công táo bạo giữa ban ngày vào trụ sở Hạm đội Biển Đen của Nga ở trung tâm Sevastopol. Điều này dẫn đến một cú đấm trực tiếp gây hư hại nghiêm trọng cho tòa nhà mang tính biểu tượng quan trọng. Thành công của Ukraine là một nỗi xấu hổ lớn đối với Putin, phơi bày sự kém hiệu quả của lực lượng phòng không Nga và làm rõ tính dễ bị tổn thương của Hạm đội Biển Đen. Trong một dấu hiệu chắc chắn cho thấy Moscow cực kỳ bất mãn, cơ quan truyền thông nhà nước Nga do Điện Kremlin kiểm soát ban đầu hoàn toàn phớt lờ cuộc tấn công và thất bại nhục nhã của Nga.
Sự suy giảm liên tục của hệ thống phòng không Nga trên bán đảo Crimea trong những tháng gần đây có thể là dấu hiệu cho thấy ý định tương lai của Ukraine. Với bầu trời trên vùng Crimea bị chiếm đóng ngày càng không được bảo vệ, Ukraine có thể sẽ tìm cách mở rộng các cuộc tấn công vào các trung tâm vận tải và đạn dược của Crimea vốn cực kỳ quan trọng đối với nỗ lực chiến tranh của Nga ở miền nam Ukraine. Điều này có thể tước đi nguồn tiếp tế của lực lượng Nga vào thời điểm quan trọng trong cuộc giao tranh dọc tiền tuyến ở khu vực Kherson và Zaporizhzhia của Ukraine.
Mặc dù tình hình của lực lượng chiếm đóng của Nga ở Crimea vẫn chưa nguy cấp nhưng triển vọng lại không mấy hứa hẹn. Các báo cáo sau cuộc gặp gần đây tại Nhà Trắng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy với Tổng thống Mỹ Joe Biden cho thấy rằng Hoa Kỳ hiện đang chuẩn bị cung cấp cho Ukraine tên lửa hành trình ATACMS lần đầu tiên, mặc dù tầm bắn chính xác vẫn chưa được công bố. Việc cung cấp tên lửa ATACMS sẽ cho phép quân đội Ukraine tấn công các mục tiêu trên khắp Crimea. Ukraine cũng đang phát triển các máy bay không người lái dưới nước mới mạnh mẽ, điều này sẽ làm tăng đáng kể mối đe dọa đối với Hạm đội Biển Đen của Nga.
Tại thời điểm này, có rất ít nghi ngờ rằng Ukraine cuối cùng đang nhắm đến việc khiến Crimea trở thành nơi quân đội Nga không thể đứng vững.
__________
Nguồn: Peter Dickinson. Ukraine’s counteroffensive is making real progress on the Crimean front. Atlantic Council 27/09/2023. Available at: https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/ukraines-counteroffensive-is-making-real-progress-on-the-crimean-front/