VNTB- Việt Nam tiếp tục đàn áp giới bất đồng chính kiến

(Bản dịch của Vũ Quốc Ngữ)

(VNTB) – Việc Việt Nam gia tăng đàn áp giới bất đồng chính kiến cho thấy phương Tây đã mất ảnh hưởng lên chế độ cộng sản.

Khi hàng tấn cá chết bắt đầu xuất hiện vào năm ngoái trên bờ
biển miền Trung của Việt Nam, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, còn được gọi là Mẹ Nấm, là
một trong những blogger bất đồng chính kiến ​​đầu tiên kêu gọi giải trình trách
nhiệm của công ty Formosa và của chính phủ về một trong những sự cố môi trường
tồi tệ nhất của quốc gia.

Sau khi bị giam giữ trong 8 tháng, Quỳnh bị kết án 10 năm tù
vì “tuyên truyền” chống lại nhà nước, một tội danh hình sự trong hệ
thống chính trị một đảng của Việt Nam.

Một bản án mà bị dư luận quốc tế lên án, đã đặt hồ sơ nhân
quyền của Việt Nam dưới sự giám sát mới khi Việt Nam đang muốn có thỏa thuận
thương mại mới với Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu nhằm giảm bớt sự phụ thuộc vào
kinh tế của Trung Quốc. Cho dù Việt Nam gia tăng đàn áp giới bất đồng chính
kiến, những hiệp định này dường như sẽ được phê chuẩn.

Trong những tuần gần đây, chính quyền Việt Nam đã tước quốc
tịch của một nhà bất đồng chính kiến và trục xuất ông ta sang Pháp, đồng thời
thông qua luật mới đòi hỏi các luật sư phải tố cáo về các vấn đề của các thân
chủ mà các quan chức coi là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW), trong khi đó, đã công bố
một báo cáo hồi tháng trước về bạo lực lan rộng và có tính hệ thống nhằm vào
các nhà hoạt động được thực hiện bởi lực lượng an ninh dưới vỏ bọc dân sự.

HRW ghi nhận rằng số lượng tù nhân chính trị trong những năm
gần đây đã giảm đáng kể, một thước đo quan trọng cho Hoa Kỳ và EU khi đo lường
tiến bộ về nhân quyền. Tuy nhiên, báo cáo nói rằng số lượng các vụ tấn công
nhằm vào các nhà hoạt động, thường được thực hiện bởi những kẻ tấn công nặc
danh, được gia tăng mạnh vào thời điểm một thế hệ mới của các nhà bất đồng
chính kiến ​​coi phương tiện truyền thông xã hội để chỉ trích chính quyền.

Hoa Kỳ và EU trước đây đã tưởng thưởng Việt Nam do quốc gia
này có những tiến bộ trong lĩnh vực nhân quyền. Chẳng hạn, chính quyền George
W. Bush đã đồng ý cho Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới trong năm
2007 để đổi lấy việc Việt Nam cải thiện tự do tôn giáo hơn, bao gồm cho cả cộng
đồng thiểu số Công giáo từng bị bức hại lâu dài.

Nhưng những cải thiện này chỉ được trong thời gian ngắn và
cuối cùng bị xóa bỏ. Nhiều người hy vọng rằng Hiệp định Thương mại Đối tác
Xuyên Thái Bình Dương (TPP) trước đây do Mỹ dẫn đầu sẽ thúc đẩy Việt Nam tiến
tới sự cởi mở chính trị hơn, bao gồm cả quyền của người lao động và sự minh
bạch của chính phủ.

Tuy nhiên, quyết định rút khỏi hiệp định thương mại đa
phương vào tháng Giêng của Tổng thống Donald Trump đã làm cho việc cải thiện
nhân quyền và sự minh bạch mà cộng đồng quốc tế hy vọng sẽ không xảy ra.

Do đó, Hoa Kỳ và EU có thể có ít đòn bẩy để thúc ép Việt Nam
cải thiện nhân quyền. Điều đó đã được thể hiện rõ với bản án nặng nề dành cho
Mẹ Nấm, người đầu năm nay đã được trao Giải thưởng Phụ nữ Can đảm Quốc tế của
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã kêu gọi trả tự
do cho Quỳnh cũng như yêu cầu Việt Nam cho phép tự do ngôn luận trong ngày cô
bị kết án, và nói Hoa Kỳ “rất quan tâm.”

Cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, một người theo chủ nghĩa hội
nhập quốc tế quan tâm đến việc cải thiện vị trí của Việt Nam trong cộng đồng
quốc tế, đã đồng ý với những nhượng bộ một số điểm nhất định về nhân quyền nếu
cần.

Những lời kêu gọi này đã không được hồi âm bởi ban lãnh đạo
của Việt Nam, bao gồm cả Chủ tịch nước Trần Đại Quang, người từng là bộ trưởng
Bộ Công an, cơ quan lãnh đạo đàn áp những người chống đối.

Tổng thống theo truyền thống ít có quyền lực nhất và chỉ
mang nghi thức ngoại giao so với thủ tướng và tổng bí thư của đảng. Nhưng Quang
chính là người đã ký tên vào quyết định tước quốc tịch của giáo sư toán Phạm
Minh Hoàng, cho dù ông này muốn được ở lại trong nước để chăm sóc cho mẹ vợ.

Ông Hoàng, người đã bị cầm tù trước vì những phê phán chính
phủ và bị theo dõi bởi mật vụ trước khi trục xuất, đã bị buộc phải lên máy bay
sang Pháp, nơi ông cũng có quốc tịch.

Ông đã bị xử lý thông qua các kênh pháp luật chính thức
nhưng theo HRW và các nguồn tin khác thì việc hành hung nhằm vào các nhà hoạt
động được thực hiện bởi những kẻ đeo mặt nạ đang gia tăng, gây nhiều thương
tích nghiêm trọng cho nạn nhân.

Luật sư Nguyễn Văn Đài, người đã bị bắt giam nhiều lần trong
thập niên vừa qua vì hoạt động chính trị của ông, và một số cộng sự đã bị đánh
đập dã man bằng gậy, theo ghi nhận của HRW.

HRW và một số tổ chức nhân quyền khác đã ghi lại chi tiết
bạo lực của cảnh sát, được minh hoạ bằng rất nhiều hình ảnh khuôn mặt sưng tấy
với những vết bầm màu đỏ và tím và vết rách. Tuy nhiên, báo cáo không nói rằng
đây là những hình thức tấn công mới.

Tuy nhiên, nó có thể cung cấp thông tin cho các chính phủ
phương Tây: “Bằng cách sử dụng những cuộc tấn công không chính thức hơn là
các phiên tòa chính thức để trấn áp những người bất đồng quan điểm, Việt Nam
giảm số lượng các tù nhân chính trị, và đây cũng là một thước đo quan trọng để
đánh giá sự thay đổi trong hồ sơ nhân quyền của một quốc gia “.

Những thay đổi pháp luật trong thời gian gần đây sẽ làm cho
các cơ quan có thẩm quyền dễ dàng trấn áp các nhà bất đồng chính kiến bằng các
điều khoản chống nhà nước, bao gồm các điều khoản mới và các hình thức xử phạt
nặng nề hơn trong Bộ luật Hình sự.

Một điều luật mới khác sẽ yêu cầu các luật sư tố cáo khách
hàng của họ cho các cơ quan chức năng, một động thái mà Hiệp hội Luật sư thành
phố Hồ Chí Minh đã lên án là “bước lùi” của Bộ luật Hình sự.

Mỹ thường có phản ứng gì đó về những thay đổi luật pháp theo
chiều hướng xấu, nhưng điều này dường như ít có khả năng hơn dưới thời Tổng
thống Donald Trump, người không nêu vấn đề nhân quyền trong cuộc gặp của mình
với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Nhà Trắng trong tháng 5.

Các vấn đề thương mại và an ninh là chủ đề chính trong cuộc
viếng thăm của Phúc, nhà lãnh đạo đầu tiên ở Đông Nam Á đã được tiếp đón tại
Nhà Trắng dưới thời Trump cho dù không có thỏa thuận song phương mới nào.

  

Quốc hội Hoa Kỳ, cơ quan phê chuẩn từng thương vụ bán vũ khí
cho Việt Nam cho dù việc cấm vận vũ khí đối với quốc gia này đã được dỡ bỏ từ
năm ngoái, có thể đưa vấn đề nhân quyền khi Việt Nam muốn mua vũ khí trong
tương lai. Nhiều nghị sỹ có cử tri là người gốc Việt đã làm tốt những điều này
trong quá khứ.

Trong khi đó, Ủy ban châu Âu đã gây ép lên Hà Nội về vấn đề
nhân quyền trong một cuộc thăm viếng của một phái đoàn thuộc Quốc hội châu Âu
vào tháng Hai, cho thấy một thỏa thuận thương mại với EU có thể sẽ không được
phê chuẩn nếu không có những cải thiện đáng kể.

Bản án của Mẹ Nấm, việc trục xuất giáo sư Hoàng và báo cáo
của HRW sẽ là những công cụ mới cho các nhóm nhân quyền ủng hộ các biện pháp
trừng phạt và giảm bớt quan hệ ngoại giao với Hà Nội. Việc Mỹ và EU thực hiện
các biện pháp trừng phạt mới dường như khó xảy ra trong bối cảnh cạnh tranh
ngày càng gia tăng về ảnh hưởng trong khu vực.

—————————-

No halt to abuses
in Vietnam