Nguyễn Nam
(VNTB) – Ông Trọng đã bỏ quên lợi ích của quốc gia, dân tộc, nhứt là bỏ quên vấn đề lãnh thổ và hải phận Biển Đông đang bị đe dọa trước tham vọng của Trung Quốc.
Trong khuôn khổ Phiên thảo luận chung Cấp cao Khóa 75 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc diễn ra từ ngày 22 – 29/9/2020 tại New York (Mỹ), ngày 25/9 (giờ Việt Nam), Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã có “bài đọc” gửi tới Hội nghị. (xem clip *)
Ông Nguyễn Phú Trọng đã nói gì trên màn hình?
Bài đọc qua hình thức “video conference” của ông Nguyễn Phú Trọng có một số ý chính:
– Yêu cầu Liên Hợp Quốc cần được tiếp tục cải tổ để trở thành một tổ chức mạnh mẽ và hiệu quả hơn, phát huy vai trò điều hòa lợi ích, ứng xử của các nước trước những biến chuyển to lớn của thời đại.
– Kêu gọi dỡ bỏ các biện pháp cấm vận đơn phương ảnh hưởng đến phát triển kinh tế – xã hội đất nước và đời sống của người dân ở các quốc gia, trong đó có các biện pháp đang áp đặt đối với Cuba.
– LHQ tạo điều kiện và hỗ trợ về tài chính, công nghệ và thương mại cho các nước đang phát triển để thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững.
– Việt Nam sẽ thúc đẩy đối thoại, giảm căng thẳng, đối đầu, tìm giải pháp công bằng, hợp lý để giải quyết các vấn đề hòa bình, an ninh khu vực và quốc tế.
– Việt Nam sẽ nỗ lực thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc; tăng cường hợp tác giữa Liên Hợp Quốc với các tổ chức khu vực, đặc biệt là ASEAN.
– Cam kết cùng các nước trong và ngoài khu vực duy trì, thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; tuân thủ các nguyên tắc kiềm chế, tránh các hành động đơn phương làm phức tạp tình hình, giải quyết tranh chấp và khác biệt bằng các biện pháp hòa bình, bao gồm các tiến trình ngoại giao và pháp lý.
Trông người mà ngẫm đến ta
Không ít người đã mang so bài diễn văn “video conference” của người có quyền lực cao nhất Việt Nam, với diễn văn của ngài Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte – một nguyên thủ được cho là đã làm nên lịch sử ngày 23-9 (theo giờ Philippines), khi sử dụng một phiên họp của Liên Hiệp Quốc để nêu lên chiến thắng pháp lý trước Trung Quốc về vấn đề Biển Đông.
Cụ thể, tại kỳ họp thường niên của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (năm nay diễn ra trực tuyến do tác động của đại dịch Covid-19), Tổng thống Duterte đã tái khẳng định chiến thắng pháp lý trước Trung Quốc trong phán quyết Biển Đông.
Năm 2016, Tòa trọng tài được thành lập theo Phụ lục VII của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982 đã ra phán quyết trong vụ kiện Biển Đông do Philippines đệ trình. Phán quyết của tòa đã bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, gồm cả “đường 9 đoạn” (đường lưỡi bò) do nước này tự vẽ ra để đòi chủ quyền và rằng cái gọi là chủ quyền lịch sử là không có cơ sở pháp lý.
“Phán quyết này giờ đây là một phần của luật pháp quốc tế, vượt ra ngoài sự thỏa hiệp và vượt ra ngoài tầm của các chính phủ để có thể làm phai nhạt hay bỏ đi” – Tổng thống Duterte nói trong bài phát biểu đã được quay lại trước và phát vào đầu ngày 23-9 khi dự kỳ họp của Liên Hiệp Quốc. Nhà lãnh đạo Philippines nói thêm: “Chúng tôi kiên quyết phản đối những nỗ lực nhằm phá hoại phán quyết này”.
Ông Duterte nhấn mạnh các cam kết của Philippines ở Biển Đông phù hợp với UNCLOS năm 1982 và phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài thường trực ở Hà Lan. Ông nói rằng Philippines vẫn cam kết giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình. Thời gian qua, các hoạt động cải tạo phi pháp của Trung Quốc cùng với hoạt động quân sự hóa của nước này ở Biển Đông đã gây ra nhiều lo ngại cho các nước trong và ngoài khu vực.
Giữa tháng 9, Bộ Ngoại giao Anh, Pháp và Đức đã cùng gởi công hàm lên Liên Hiệp Quốc, phản bác lại 7 công hàm của Trung Quốc trước đó. Công hàm chung nhấn mạnh các yêu sách đường cơ sở thẳng, “quyền lịch sử” Trung Quốc đưa ra là vô lý chiếu theo UNCLOS năm 1982.
Ông Duterte cũng cảm ơn các nước đã ủng hộ phán quyết năm 2016. “Chúng tôi hoan nghênh việc ngày càng có nhiều nước ủng hộ phán quyết. Nó đại diện cho chiến thắng của lẽ phải trước sự thiếu suy nghĩ, của luật pháp trước sự hỗn loạn” – ông nói.
Theo trang The Inquirer, đây là lần đầu tiên ông Duterte có bài phát biểu trước Liên Hiệp Quốc kể từ lúc lên làm tổng thống Philippines.
Tương tự, theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng, “đây là lần đầu tiên Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tham gia gửi thông điệp đến Đại hội đồng Liên Hợp quốc, thể hiện thông điệp ở cấp cao nhất của Đảng và Nhà nước ta về chủ trương, đường lối đối ngoại của Việt Nam”.
Mọi người cứ tưởng “cờ đến tay” ông Trọng sẽ “phất đẹp”, vì nó rất cần thiết để đánh bóng lại hình ảnh “tổng bí thư kiêm chủ tịch nước” vốn đã bị “lu căm” do vụ Đồng Tâm.
Nhưng than ôi, ông Trọng vẫn “nô lệ” vào ý thức hệ qua việc đề cao “nghĩa vụ quốc tế”, và bỏ quên lợi ích của quốc gia, dân tộc, nhứt là bỏ quên vấn đề lãnh thổ và hải phận Biển Đông đang bị đe dọa trước tham vọng của đế quốc Trung Quốc.
Ngoài những lời “sáo rỗng” của mô típ diễn văn nặng tính tuyên giáo quen thuộc, ông Trọng còn phạm một sai lầm đáng tiếc, là “kêu gọi dỡ bỏ các biện pháp cấm vận đơn phương ảnh hưởng đến phát triển kinh tế – xã hội đất nước và đời sống của người dân ở các quốc gia, trong đó có các biện pháp đang áp đặt đối với Cuba”.
Hiển nhiên ông Trọng đứng về phía “các quốc gia đang bị cấm vận đơn phương”, đặc biệt là Cuba. Quốc gia nào đơn phương “cấm vận” quốc gia nào?
Không hẹn mà gặp, các quốc gia bị Mỹ cấm vận trừng phạt là những quốc gia thuộc về “trục ác” (Bắc Triều tiên, Iran), các quốc gia cộng sản cũ (Cuba, Nga…), quân phiệt (Miến Điện), đặc biệt là Trung Quốc, quốc gia đã và đang phạm “tội ác diệt chủng” qua các chính sách “Hán hóa” các dân tộc Tân Cương, Tây Tạng…
[ads_color_box color_background=”#faeded” color_text=”#444″]
*Toàn văn bài phát biểu của ông Nguyễn Phú Trọng:
“Thưa Ngài Volkan Bozkir, Chủ tịch khóa 75 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc,
Thưa quý vị,
Tôi xin chúc mừng Ngài Volkan Bozkir được bầu làm Chủ tịch khóa 75 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc và tin tưởng rằng, với kinh nghiệm và năng lực của mình, Ngài sẽ dẫn dắt khóa họp của chúng ta thành công tốt đẹp.
Tôi cũng xin bày tỏ đánh giá cao về những đóng góp quan trọng trong thời gian qua của Ngài Tijjani Muhammad-Bande, Chủ tịch Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khóa 74 và Ngài Antonio Guterres, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, trước những thách thức không nhỏ do đại dịch COVID-19 gây ra.
Thưa Ngài Chủ tịch,
Chúng ta kỷ niệm 75 năm thành lập Liên Hợp Quốc và kết thúc hai thập kỷ đầu tiên của thế kỷ XXI trong một bối cảnh vô cùng đặc biệt.
Lần đầu tiên trong lịch sử, lãnh đạo các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc đã không thể góp mặt tại Phiên thảo luận chung cấp cao của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
Tuy nhiên, điều đó cũng không làm giảm nỗ lực chung của chúng ta trong việc trao đổi, đánh giá và tìm kiếm giải pháp cho những quan tâm chung của cộng đồng quốc tế.
Tôi chia sẻ đánh giá của Ngài Tổng thư ký rằng, cộng đồng quốc tế đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng nhất kể từ khi Liên Hợp Quốc được thành lập, đặc biệt là tác động của đại dịch COVID-19 gây ra đối với kinh tế, xã hội, chính trị và trên hết là đối với cuộc sống của con người.
Thưa Ngài Chủ tịch,
Trong bối cảnh đó, tôi hoan nghênh chủ đề khóa họp lần này là “Tương lai chúng ta muốn, Liên Hợp Quốc chúng ta cần: Tái khẳng định cam kết chung đối với chủ nghĩa đa phương – ứng phó COVID-19 thông qua hành động đa phương hiệu quả”. Tôi cho rằng:
Thứ nhất, cơ chế đa phương toàn cầu và khu vực phải được tôn trọng và phát huy. Trên tinh thần đó, chúng ta cần một Liên Hợp Quốc cho tương lai phải thực sự là tổ chức gắn kết.
Trong đó, mỗi thành viên, không phân biệt lớn nhỏ, giàu nghèo, được đóng góp tiếng nói về những vấn đề cùng quan tâm, và cũng là “vườn ươm” cho những sáng kiến, ý tưởng hợp tác đa phương vì hòa bình, phát triển và thịnh vượng trên thế giới.
Liên Hợp Quốc cần được tiếp tục cải tổ để trở thành một tổ chức mạnh mẽ và hiệu quả hơn, phát huy vai trò điều hòa lợi ích, ứng xử của các nước trước những biến chuyển to lớn của thời đại.
Thứ hai, Hiến chương Liên Hợp Quốc và những nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế cần phải được đề cao và thúc đẩy như những chuẩn mực hành xử của cả các nước lớn và nhỏ trong quan hệ quốc tế đương đại.
Chúng ta cần quyết tâm và kiên trì thực hiện hợp tác, hữu nghị thay cho xung đột và thù địch, đối thoại thay cho đối đầu, giải quyết hòa bình các tranh chấp thay cho hành động đơn phương, áp đặt.
Trên tinh thần đó, Việt Nam kêu gọi dỡ bỏ các biện pháp cấm vận đơn phương ảnh hưởng đến phát triển kinh tế – xã hội đất nước và đời sống của người dân ở các quốc gia, trong đó có các biện pháp đang áp đặt đối với Cuba.
Thứ ba, đại dịch Covid-19 chính là lời cảnh tỉnh sâu sắc, thúc giục chúng ta cam kết và chung tay hành động mạnh mẽ hơn nữa để thúc đẩy phát triển bền vững, bao trùm và nhân văn.
Chương trình nghị sự 2030 cần tiếp tục đóng vai trò khuôn khổ để chúng ta vừa hợp tác vượt qua đại dịch, vừa phục hồi bền vững, lấy lợi ích của người dân làm trung tâm của mọi chính sách và hành động, để bảo đảm không một người dân, không một quốc gia nào bị bỏ lại phía sau.
Các nước đang phát triển cần được tạo điều kiện và hỗ trợ về tài chính, công nghệ và thương mại để thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững.
Thưa Ngài Chủ tịch,
Cách đây 75 năm, vào ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh của Việt Nam đã đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam).
Ngay từ những ngày đầu thành lập nước, Người đã nhiều lần gửi thư tới các nhà lãnh đạo sáng lập Liên Hợp Quốc bày tỏ ý nguyện được tham gia của Việt Nam.
Mặc dù phải tới năm 1977, nguyện vọng đó mới thành hiện thực, song chính cuộc đấu tranh bền bỉ của Việt Nam giành và bảo vệ độc lập dân tộc, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ đất nước là những đóng góp cụ thể cho sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới, cũng là những mục tiêu cao cả mà Liên Hợp Quốc hướng tới.
Nhân dịp này, thay mặt nhân dân Việt Nam, tôi xin chân thành bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với sự ủng hộ rộng rãi của các nước, bạn bè quốc tế dành cho sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa giành độc lập dân tộc và xây dựng đất nước của nhân dân Việt Nam từ trước đến nay.
Từ một đất nước nghèo nàn, lạc hậu, bị tàn phá bởi chiến tranh và chịu bao vây cấm vận, sau 35 năm đổi mới, Việt Nam đã vươn lên trở thành một nước đang phát triển có thu nhập trung bình và đang nỗ lực phấn đấu hướng tới mục tiêu trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.
Trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 hiện nay, dù còn nhiều khó khăn, Việt Nam đã đạt được một số kết quả tích cực, quan trọng, thực hiện có hiệu quả mục tiêu vừa kiểm soát dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế – xã hội.
Với tinh thần đoàn kết quốc tế và với nhận thức rằng chúng ta chỉ có thể chiến thắng đại dịch khi tất cả các quốc gia cùng chiến thắng, Việt Nam đã và sẽ tiếp tục hỗ trợ, hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm với nhiều nước, nhất là những nước bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch, tăng cường đóng góp cho các nỗ lực quốc tế liên quan.
Nhờ chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là đối tác tin cậy và thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn phát huy quan hệ hợp tác toàn diện với Liên Hợp Quốc, góp phần xây dựng một thể chế đa phương toàn cầu công bằng, minh bạch và hiệu quả.
Trong vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2020-2021, Việt Nam sẽ tiếp tục nỗ lực thúc đẩy đối thoại, giảm căng thẳng, đối đầu, tìm giải pháp công bằng, hợp lý để giải quyết các vấn đề hòa bình, an ninh khu vực và quốc tế.
Việt Nam sẽ nỗ lực thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc; tăng cường hợp tác giữa Liên Hợp Quốc với các tổ chức khu vực, đặc biệt là ASEAN.
Trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam cùng các nước thành viên đang hết sức nỗ lực để xây dựng một khu vực hòa bình, hữu nghị và hợp tác, từng bước trở thành một cộng đồng ngày một gắn kết về chính trị, liên kết về kinh tế, và sẻ chia trách nhiệm xã hội.
Chúng tôi khẳng định cam kết cùng các nước trong và ngoài khu vực duy trì, thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; tuân thủ các nguyên tắc kiềm chế, tránh các hành động đơn phương làm phức tạp tình hình, giải quyết tranh chấp và khác biệt bằng các biện pháp hòa bình, bao gồm các tiến trình ngoại giao và pháp lý.
Thưa Ngài Chủ tịch,
Suốt 75 năm qua, các quốc gia đã cùng nhau xây dựng một Liên Hợp Quốc vì hòa bình, hợp tác và phát triển. Chúng ta có trách nhiệm tiếp tục củng cố và tăng cường sức sống cho Tổ chức đa phương lớn nhất thế giới này trước các thách thức và cơ hội to lớn của thế kỷ XXI.
Xin trân trọng cảm ơn”.
[/ads_color_box]
______________
Chú thích: