Ủy Ban Cứu Trợ Người Vượt Biển (BPSOS) với đại diện là Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng mới đây đã thông tin về một dấu mốc rất quan trọng: tổ chức này đã đồng ý về một phương án hành động chung, với mốc điểm chính là ngày 10 tháng 12, 2017, tức Ngày Quốc Tế Nhân Quyền. Mục tiêu là vào ngày ấy, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ sẽ chế tài một số giới chức chính quyền thuộc các quốc gia trọng điểm được đề nghị, trong đó có Việt Nam.
Hiện nay, BPSOS đang tiến hành một số bước về lập hồ sơ vi phạm nhân quyền ở Việt Nam. Đầu tháng 1/2017, BPSOS đã nộp danh sách 75 tù nhân tôn giáo, và yêu cầu Bộ Ngoại Giao đưa vào bản phúc trình cho năm 2016, theo đòi hỏi của luật tăng cường tự do tôn giáo quốc tế mới được ban hành. Đầu tháng 2/2017, BPSOS gửi cho Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ khoảng 20 hồ sơ đàn áp tôn giáo và nhân quyền, kèm với danh tính thủ phạm. BPSOS cũng sẽ chọn khoảng 5 hồ sơ điển hình để Quốc Hội Hoa Kỳ chuyển cho Bộ Ngoại Giao. Hồ sơ đầu tiên được chọn là vụ đàn áp tôn giáo ở Giáo Xứ Đông Yên đã được chuyển cho Bộ Ngoại Giao.
Nếu dữ liệu của BPSOS là hợp lý, không khó để cho rằng ngay trong nửa đầu 2017, giới hoạt động nhân quyền Việt Nam sẽ gửi cho chính phủ Mỹ và các tổ chức nhân quyền quốc tế tên một số quan chức công an trong hồ sơ yêu cầu chế tài nhân quyền. Và một trong số họ sẽ bị công bố chế tài vào dịp 10 tháng 12 năm nay.
Cần nhắc lại, Luật Nhân quyền Magnitsky Toàn cầu đã được Quốc hội Mỹ chính thức thông qua vào tháng 12/2016, và được Tổng thống Mỹ ký ban hành trong cùng tháng. Những cái tên quốc gia đặc biệt nhất nằm trong bộ luật này chắc chắn sẽ là những địa chỉ có “thành tích nhân quyền” tai tiếng nhất: Bắc Triều Tiên, Trung Quốc, Việt Nam, Cuba…
Tại Việt Nam, công an vi phạm nhân quyền ngày càng công khai, trắng trợn và tàn bạo. Kể từ thời điểm có đến 6/15 khách mời của Tổng thống Obama bị công an Việt Nam thẳng tay ngăn chặn khi Obama đến Hà Nội vào tháng 5/2016, hàng loạt nhà hoạt động nhân quyền đã bị công an tống giam như Cấn Thị Thêu, Lưu Văn Vịnh, Nguyễn Văn Đức Độ, Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, Trần Thị Nga, Nguyễn Văn Hóa, Nguyễn Văn Oai…
Mới đây, công an Nghệ An đã đàn áp dã man một cuộc tuần hành khiếu kiện của giáo dân giáo xứ Song Ngọc. Rất nhiều giáo dân đã bị công an và “côn đồ công vụ” đánh đổ máu. Cả Linh mục Nguyễn Đình Thục – người dẫn đầu đoàn tuần hành khiếu kiện – cũng bị đánh đến rách môi.
Một số bài viết từ giới đấu tranh dân chủ nhân quyền trong nước trong thời gian gần đây đã khẳng định Luật Nhân quyền Magnitsky Toàn cầu là một sự khích lệ và niềm vui lớn đối với giới đấu tranh. Nhà báo Nguyễn Tường Thụy – Phó chủ tịch Hội Nhà báo độc lập Việt Nam – cho biết một số tổ chức xã hội dân sự độc lập đang gấp rút nghiên cứu cách thức lập hồ sơ, và gửi hồ sơ vi phạm nhân quyền của các quan chức CSVN cho các cơ quan và tổ chức quốc tế.
Trong thời gian tới, có khả năng một vài tổ chức xã hội dân sự độc lập sẽ đứng ra làm đầu mối nhận hồ sơ của người dân, liên quan đến các trường hợp dân oan đất đai, nạn nhân bị công an bạo hành, những trường hợp “tự chết” trong đồn công an…
Cũng đang có tín hiệu tích cực từ phía Quốc hội Hoa Kỳ cùng nhóm Vietnam Caucus (Nhóm quan tâm những vấn đề Việt Nam) về nhân quyền. Nhóm này sẽ tạo áp lực đối với Chính phủ Hoa Kỳ, để gắn chặt các điều kiện nhân quyền với lộ trình thực hiện các thỏa thuận thương mại và cả quân sự giữa Mỹ với chính quyền CSVN.
Lê Dung / SBTN