Dân Trần
(VNTB) – Lãnh đạo Việt Nam đã từng mong xây dựng cả chục thung lũng silicon từ Nam chí Bắc
Vậy là sau 8 năm khởi công, dự án Sài Gòn Silicon City trong Khu Công nghệ cao TP.HCM bị chấm dứt mọi hoạt động. Dự án này được cấp giấy phép lần đầu vào tháng 4/2015 với tổng diện tích mặt bằng sử dụng khoảng 52 ha, tổng mức đầu tư được công bố tại thời điểm đó là khoảng 40 triệu USD (tương đương 860 tỷ đồng).
Tại lễ khởi công dự án hồi cuối tháng 8 năm 2016, ông Lê Hoài Quốc, trưởng ban quản lý Khu công nghệ cao TPHCM cho biết kỳ vọng dự án khu công viên công nghệ cao này có thể thu hút hơn 20 nhà đầu tư công nghệ cao với tổng vốn đầu tư khoảng 1,5 tỷ đô la Mỹ trong vòng 5 năm tới.
Các lãnh đạo Việt Nam thời điểm đó cũng tỏ ra rất tin tưởng rằng đây sẽ là “thung lũng Silicon” hàng đầu châu Á, sánh ngang với thung lũng Silicon ở California của Hoa Kỳ. Đặc biệt là ông Nguyễn Xuân Phúc, người nổi tiếng đi tới đâu cũng muốn nơi đó trở thành “đầu tàu” của Việt Nam.
Cuối tháng 10/2017, lúc còn là thủ tướng, ông Phúc dự Lễ kỷ niệm 15 năm thành lập Khu công nghệ cao TPHCM cùng với cựu Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, cựu chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An. Trong buổi lễ, ông Phúc chỉ đạo: “Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM cần phấn đấu trở thành một “thung lũng Silicon” của khu vực và vươn lên tầm cỡ thế giới. Đưa Khu Công nghệ cao Thành phố trở thành một trung tâm lớn về nghiên cứu và phát triển công nghệ cao, góp phần giúp TPHCM trở thành đô thị thông minh đầu tiên của nước ta”. (2)
Thế nhưng kể từ đó, thung lũng Silicon chỉ được xây dựng một số phần thô rồi bỏ hoang suốt nhiều năm. Trong thời gian này dự án cũng trải qua khá nhiều đời chủ với hy vọng vực dậy được cái gọi là “thung lũng Silicon” Việt Nam. Có giai đoạn dự án rơi vào tay một nhóm Việt Kiều với nhiều người Việt quốc tịch Hoa Kỳ đứng ra đại diện tư cách pháp nhân. Tuy nhiên, mọi cố gắng đều đi vào ngõ cụt và dự án bị thu hồi giấy chứng nhận đầu tư để giao mặt bằng lại cho nhà nước.
Ngoài TPHCM thì Việt Nam cũng nhiều lần ôm giấc mộng ảo về “thung lũng Silicon” Việt Nam. Dự án khu công nghệ cao Láng – Hòa Lạc (Hà Nội) thành lập năm 1998 từng được ca ngợi sẽ là “thung lũng Silicon” của Việt Nam, nhưng bị “đắp chiếu” suốt 25 năm từ ngày khởi công. Hoặc khu Công nghệ thông tin tập trung IT Park tại Đà Nẵng cũng được hô hào sẽ thành Silicon Valley Đông Nam Á với tổng mức đầu tư dự kiến lên tới 2.100 tỷ đồng. Để rồi sau khi phân lô bán nền, xây một loạt biệt thự thì cũng trở thành một khu đất hoang cỏ mọc um tùm nhiều năm nay.
Nhìn lại các dự án này thì có thể thấy hai vấn đề. Thứ nhất, các lãnh đạo cộng sản “không biết mình biết ta”. Họ cứ hô hào lập dự án rồi tới phát biểu ngông cuồng cho thỏa giấc mộng “sánh vai cùng các cường quốc năm châu” nhưng không biết thực lực trong tay có cái gì và phải làm sao để thúc đẩy các dự án “thung lũng silicon” phát triển bền vững, thành công. Thứ hai, các nhà đầu tư, chủ dự án có dấu hiệu lợi dụng việc lập dự án để tìm cách phân lô bán nền ở những mảnh đất đắc địa để trục lợi, hoặc bày ra dự án để vay vốn ngân hàng mà không có tiềm lực thực tế, không hề có kế hoạch đầu tư vào phát triển công nghệ cao đúng với mục đích ban đầu đặt ra.
Một bên thì ảo tưởng, ba hoa khoác lác; một bên thì vẽ dự án, báo cáo láo; họ ngồi với nhau mơ mộng thì rõ ràng thất bại ngay trước mắt. Muốn thu hút các nhà đầu tư, những tập đoàn quốc tế lừng danh về “làm tổ” thì phải có chiến lược bài bản, có đủ nhân lực lẫn nhân tài thật sự chứ không phải cứ nói nhăng nói cuội là người ta tin. Giấc mộng thung lũng Silicon có lẽ chỉ là giấc mộng viển vông khi không có bột để gột nên hồ.
_______________
Tham khảo:
(1) https://moc.gov.vn/tl/tin-tuc/13799/khoi-cong-du-an-saigon-silicon-city-center.aspx