Hà Nguyên
(VNTB) – Báo cáo án sau xét xử là một thủ tục bắt buộc từ phía Viện kiểm sát.
Ông Trần Quốc Cường, Chánh văn phòng Tòa án nhân dân tỉnh nghệ An cho biết cơ quan này đã có văn bản yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Hưng Nguyên báo cáo cụ thể, chi tiết về vụ án bà Lê Thị Dung, nguyên giám đốc Trung tâm Giáo dục thường xuyên Hưng Nguyên, người vừa nhận bản án phiên sơ thẩm với mức tuyên 5 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ”. Ngay sau đó, bị cáo đã có đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.
Báo cáo án là thủ tục bắt buộc của cơ quan kiểm sát
Việc tòa cấp trên yêu cầu tòa cấp dưới báo cáo án là dấu hiệu của hành vi không tôn trọng tính độc lập trong xét xử của thẩm phán. Trong khi đó thì việc báo cáo án sau xét xử, đó là một thủ tục bắt buộc thuộc thẩm quyền của cơ quan kiểm sát.
Cụ thể, căn cứ theo khoản 1 Điều 11 Quy chế Công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử vụ án hình sự (sau đây gọi chung là Quy chế) ban hành kèm theo Quyết định 505/QĐ-VKSTC năm 2017 quy định như sau:
Báo cáo, thông báo kết quả phiên tòa và rút kinh nghiệm
1. Sau phiên tòa, Kiểm sát viên phải báo cáo ngay kết quả xét xử vụ án với lãnh đạo Viện kiểm sát. Báo cáo kết quả xét xử được gửi đến Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp.
Viện kiểm sát nhân dân cấp cao, Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu gửi thông báo kết quả xét xử phúc thẩm cho Viện kiểm sát cùng cấp với Tòa án có bản án, quyết định bị kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm.
Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện kiểm sát quân sự trung ương, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao gửi thông báo kết quả xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm cho Viện kiểm sát cùng cấp với Tòa án có bản án, quyết định bị kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm.
2. Đối với bản án, quyết định sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị thì Viện kiểm sát đã thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm phải làm báo cáo kèm theo các tài liệu có liên quan đến việc giải quyết vụ án gửi Viện kiểm sát cùng cấp với Tòa án có thẩm quyền xét xử phúc thẩm.
…
Như vậy, Kiểm sát viên phải báo cáo ngay kết quả xét xử vụ án hình sự với lãnh đạo Viện kiểm sát. Báo cáo kết quả xét xử được gửi đến Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp. Báo cáo này được thực hiện sau phiên tòa xét xử vụ án hình sự.
Theo khoản 5 Điều 11 Quy chế ban hành kèm theo Quyết định 505/QĐ-VKSTC năm 2017 quy định như sau:
Báo cáo, thông báo kết quả phiên tòa và rút kinh nghiệm
…
3. Báo cáo kết quả phiên tòa được lập theo Mẫu của Viện kiểm sát nhân dân tối cao và lưu hồ sơ kiểm sát.
4. Trường hợp Viện kiểm sát cấp trên phát hiện có vi phạm, thiếu sót trong hoạt động tố tụng, thì thông báo bằng văn bản cho Viện kiểm sát cấp dưới để rút kinh nghiệm và có biện pháp khắc phục.
Thông báo rút kinh nghiệm của Viện kiểm sát nhân dân tối cao gửi Viện kiểm sát nhân dân cấp cao, Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự trung ương; thông báo rút kinh nghiệm của Viện kiểm sát nhân dân cấp cao gửi Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh trong toàn quốc; thông báo rút kinh nghiệm của Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh gửi Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện.
Thông báo rút kinh nghiệm của Viện kiểm sát quân sự trung ương gửi Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu; thông báo rút kinh nghiệm của Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu gửi Viện kiểm sát quân sự khu vực.
5. Việc gửi báo cáo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này được thực hiện trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tuyên án. Việc gửi thông báo quy định tại khoản 4 Điều này được thực hiện trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày ra văn bản thông báo.
Theo đó, kiểm sát viên báo cáo kết quả xét xử vụ án hình sự được gửi trong thời hạ 10 ngày, kể từ ngày tuyên án.
Không có quy định phải báo cáo bản án tuyên với tòa cấp trên
Về thời hạn gửi bản án hình sự sơ thẩm, theo quy định tại khoản 1, Điều 262 Bộ luật tố tụng hình sự quy định: “Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày tuyên án, Tòa án cấp sơ thẩm phải giao bản án cho bị cáo, bị hại, Viện kiểm sát cùng cấp, người bào chữa; gửi bản án cho bị cáo bị xét xử vắng mặt quy định tại điểm c khoản 2 Điều 290 của Bộ luật này, Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp, Cơ quan điều tra cùng cấp, cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền, Trại tạm giam, Trại giam nơi đang giam giữ bị cáo; thông báo bằng văn bản cho chính quyền xã, phường, thị trấn nơi bị cáo cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi bị cáo làm việc, học tập; cấp bản sao bản án hoặc trích lục bản án về những phần có liên quan cho đương sự hoặc người đại diện của họ”.
Như vậy, Bộ luật Tố tụng hình sự chỉ quy định việc Tòa án xét xử sơ thẩm gửi bản án cho Cơ quan điều tra cùng cấp, không quy định Tòa án xét xử sơ thẩm gửi bản án cho Cơ quan điều tra đã tiến hành điều tra vụ án, cũng như với tòa án cấp trên.