VNTB – Bộ trưởng Tài chính xài “tiền xu”?

Phương Nguyên

(VNTB) – Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng “thuế, phí trong vé máy bay được mấy xu”…

Trao đổi với giới truyền thông bên hành lang Quốc hội sáng ngày 23-5-2024, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, tỷ lệ thuế, phí trong vé máy bay được thu theo quy định và chiếm rất ít. Trong đó, Bộ Tài chính chỉ thu thuế VAT 8-10%, thuế thu nhập doanh nghiệp với các hãng hàng không.

“Thuế, phí trong giá vé máy bay được mấy xu, nhiều là bao nhiêu. Chúng ta cần hiểu các loại phí mọi người nói chiếm tỷ trọng cao trong giá vé là phí dịch vụ như phí đỗ máy bay, sân bay… do ngành giao thông quản lý”, ông nói.

Bộ trưởng Tài chính nói rằng thực tế, trong cơ cấu vé máy bay, các hãng thu hộ ngân sách Nhà nước thuế VAT. Còn các loại phí như phí sân bay, soi chiếu an ninh là hai khoản các hãng thu hộ Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), đơn vị đang quản lý, vận hành hơn 20 sân bay trên cả nước.

Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, thuế, phí là ngân sách nên nhiều nước đang muốn tăng nguồn lực công thông qua nâng thuế suất. Chẳng hạn, tại hội nghị tài chính APEC vừa qua, chủ trương của Bộ trưởng Tài chính các nước là tăng sức mạnh tài chính công bằng thuế, để đối phó với già hóa dân số, dịch bệnh. Tại Việt Nam, 4 năm qua Chính phủ đưa ra nhiều chính sách miễn, giảm, giãn thuế, phí khoảng 200.000 tỷ đồng một năm “là đã khoan sức dân rồi”.

Đại diện Cục Hàng không Việt Nam cho rằng Bộ trưởng Tài chính đã nói không đúng.

Theo đó, cơ cấu chi phí 1 chuyến bay gồm 4 yếu tố: Thứ nhất, nhiên liệu hàng không (37 – 42%). Trong đó, chi phí thuế do Bộ Tài chính quy định chiếm tỷ trọng từ 7,7 – 8,7% tổng chi phí một chuyến bay.

Thứ hai, chi phí thuê mua tàu bay, sửa chữa bảo dưỡng tàu bay chiếm 32 – 41%. Thứ ba, chi phí phục vụ chuyến bay chiếm 6 – 7%, bao gồm cả các dịch vụ do Bộ Giao thông vận tải định giá và các dịch vụ do doanh nghiệp quyết định. Thứ tư là chi phí bán hàng, quản lý, chi phí khác (16 – 19%)… do doanh nghiệp quản trị.

Như vậy, cơ quan nhà nước có thể điều tiết giảm chi phí chuyến bay thông qua việc giảm chi phí liên quan. Cụ thể, có thể giảm thuế nhập khẩu nhiên liệu, thuế bảo vệ môi trường, thuế VAT hiện đang chiếm 7,7 – 8.7% tổng chi phí một chuyến bay.

Thuế do Bộ Tài chính quản lý, gồm: thuế nhập khẩu nhiên liệu bay (chiếm tỷ trọng 2,3 – 2,6% tổng chi phí 1 chuyến bay) mức thu 7%. Thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay (chiếm tỷ trọng 2 – 2,3% tổng chi phí 1 chuyến bay. Mức thu 1.000 đ/lít được áp dụng đến hết năm 2024 (hưởng chính sách giảm thuế). Thuế VAT đối với nhiên liệu bay (chiếm tỷ trọng 3,4 – 3,8% tổng chi phí 1 chuyến bay) hãng được hoàn lại chiếm 10%.

Dịch vụ do Bộ Giao thông vận tải quy định, gồm: điều hành bay đi/đến (Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam, thu). Dịch vụ cất cánh/hạ cánh tàu bay (doanh nghiệp cảng thu). Dịch vụ cho thuê sân đậu tàu bay (doanh nghiệp cảng thu). Dịch vụ cho thuê quầy thủ tục hành khách. Dịch vụ cho thuê cầu dẫn khách lên xuống máy bay. Dịch vụ phục vụ kỹ thuật thương mại mặt đất trọn gói. Dịch vụ phân loại tự động hành lý đi. Dịch vụ tra nạp xăng dầu hàng không. Dịch vụ sử dụng hệ thống tra nạp ngầm cung cấp nhiên liệu…

Ngoài ra, các khoản thu hộ doanh nghiệp cung ứng dịch vụ nhà ga hành khách và dịch vụ đảm bảo an ninh, gồm 60.000 – 100.000 đồng (đã gồm VAT) giá phục vụ hành khách và 20.000 đồng giá đảm bảo an ninh hành khách, hành lý…

Hiện tại thì thuế, phí và các khoản phụ thu đang chiếm khoảng 40 – 50% tổng tiền khách phải trả cho một vé máy bay.