Phùng Hoài Ngọc
(VNTB) – Không hiểu sao tổ chức UNEP của Liên hợp quốc không hay biết gì (vào trang Web của họ, ta không thấy có một dòng tin nào ?!).
Năm nay Việt Nam nổi lên thảm hoạ cá biển chết trắng, chết chìm ven biển 4 tỉnh miền Trung. Cơn lao đao đời sống ngư dân 4 tỉnh và cơn sốt dư luận suốt hai tháng qua. Chính phủ vẫn còn chần chừ toan tính điều gì đó mà họ gọi là “chờ phản biện”. Đời sống ngư dân và các dịch vụ thương mại, du lịch ở 4 tỉnh cũng sa sút.
Tổ chức đại diện của UNEP ở Việt Nam đã quên lãng trách nhiệm, không báo cáo thảm họa với UNEP? Do đó trong bản báo cáo sau đây của UNEP cũng không nhắc gì đến. Ở Việt Nam ai đã cản trở cơ quan đại diện hoặc chuyên viên người Việt báo cáo LHQ, hay chỉ là họ vô trách nhiệm ?
Theo nghị quyết của LHQ, ngày 5 tháng Sáu gọi là World Environment Day 2016- ngày Môi trường thế giới.
Cá biển chính là một loại “động vật hoang dã”, theo nghĩa con người không phải nuôi nấng chăm sóc nó. Cá biển không phải loài “hiếm” nhưng rất “quí” với những nước ven biển đảo. Cá biển là nguồn kinh tế cơ bản của dân ven biển và đảo và cung cấp thực phẩm cho các nước khác.
Trước nay, loài tê giác quí hiếm ở Việt Nam đang bị tuyệt chủng đã được báo động đỏ.
Trang web của Bộ ngoại giao Việt Nam ghi rõ:
UNEP được thành lập ngày 15/12/1972 theo nghị quyết 2997 (XXVII) của Đại hội đồng Liên hợp quốc. Ngày 05/6 hàng năm là Ngày môi trường thế giới (ngày 05/6/1972 là ngày khai mạc Hội nghị Stockhom về môi trường).
Ngày 16/3/2006, theo đề nghị của Tổng hư ký LHQ, Đại hội đồng LHQ đã bầu ông Achim Steiner (người Đức) làm giám đốc chấp hành UNEP .
UNEP là tổ chức trực thuộc Đại hội đồng Liên hợp quốc, nên các nước thành viên của Liên hợp quốc có đủ tư cách tham gia UNEP. Việt Nam tham gia UNEP từ năm 1977 khi Việt Nam trở thành thành viên của Liên hợp quốc.
Về hợp tác Việt Nam – UNEP.
UNEP đã hỗ trợ Việt Nam về kỹ thuật, chuyên gia tư vấn trong việc xây dựng luật lệ và chính sách về môi trường, cung cấp học bổng về môi trường đào tạo nguồn nhân lực về môi trường của Việt Nam. Ta có đóng góp tự nguyện cho Quỹ môi trường tự nguyện của UNEP. Mức đóng góp của ta hiện nay là 7.000 đô la Mỹ một năm. Đến nay, Việt Nam đã tham gia các điều ước quốc tế về môi trường:
Từ năm 2002 ta đã tăng mức đóng góp tự nguyện từ 1000 đô la lên 5000 đô la mỗi năm cho Quỹ Môi trường. Năm 2003, các nước cam kết đóng góp tự nguyện cho Quỹ Môi trường là 49 051 265 đô la.(*[1])
Xin đọc bài báo cáo gần đây nhất của UNEP để thấy rõ tình trạng kém thông tin và thiếu trách nhiệm của nhà cầm quyền Việt Nam về vụ cá chết miền Trung.
Bài phát biểu của ông Achim Steiner- giám đốc điều hành UNEP.
Ngày 05 tháng 6 năm 2016, người dân từ khắp nơi trên thế giới sẽ kỷ niệm Ngày Môi trường thế giới (WED) bằng cách tham gia vào hoạt động môi trường và trở thành tác nhân thay đổi cho các tác động tích cực trên hành tinh.
Chủ đề năm nay là về thương mại bất hợp pháp động vật hoang dã, hiện tượng đang làm xói mòn đa dạng sinh học quý giá của Trái đất, cướp của chúng ta di sản thiên nhiên và đẩy các cá thể loài tới bờ vực tuyệt chủng.
Tội phạm động vật hoang dã nguy hiểm cho loài như voi, tê giác, hổ, khỉ đột và rùa biển. Năm 2011, một chi họ loài của tê giác Java đã được tuyên bố tuyệt chủng ở Việt Nam, trong khi các con tê giác đen phương Tây cuối cùng biến mất khỏi Cameroon trong cùng một năm. Loài khỉ lớn đã biến mất từ Gambia, Burkina Faso, Benin và Togo, và các quốc gia khác có thể nhanh chóng mất theo. Số nạn nhân ít được biết đến bao gồm hồng hoàng mũ cát và tê tê cũng như phong lan hoang dã và các loại gỗ như gỗ hồng mộc, hoa và gỗ cũng được coi là động vật hoang dã ! Việc buôn bán bất hợp pháp còn làm suy yếu nền kinh tế và hệ sinh thái, nuôi dưỡng các tổ chức tội phạm, nuôi tham nhũng và bất ổn trên toàn cầu.
Trong một lời kêu gọi manh tính cá nhân đến toàn thế giới hành động để hỗ trợ bảo vệ động vật hoang dã với nỗ lực toàn cầu chống buôn bán trái phép động vật hoang dã, người dân trên khắp thế giới, với sự tham gia của các ngôi sao làm đại sứ trụ cột trong chiến dịch “#WildforLife” chưa từng có của LHQ nhằm huy động hàng triệu người dân cam kết và hành động.
Khi lễ kỷ niệm diễn ra khắp nơi trên thế giới, những người nổi tiếng đưa ra tên tuổi của họ để thay đổi kế hoạch cho các loài bị đe dọa. Ban Quản lý chiến dịch bao gồm: đại sử thiện chí của UNEP như ca sĩ nhạc sĩ Ragheb Alama ở Lebanon nhận báo vệ cho chim hồng hoàng mũ cát; nữ diễn viên Trung Quốc Lý Băng Băng và cầu thủ 4 lần xuất sắc nhất châu Phi Yaya Touré (Manchester City, Bờ Biển Ngà) bảo vệ cho voi; Siêu mẫu Brazil Gisele Bundchen bảo vệ cho rùa biển; GRASP Đại sứ và mô hình của Indonesia Nadya Hutagalung bảo trợ cho đười ươi; và nam diễn viên Ian Somerhalder (Vampire Diaries, Lost) bảo vệ cho tê tê. Chiến dịch cũng đang được sự tham gia của những người nổi tiếng chủ yếu bao gồm ngôi sao Bollywood Jacqueline Fernandez cho hổ, ca sĩ Việt Nam Thu Minh bảo vệ cho tê giác và nữ diễn viên Bắc Mỹ Nikki Reed cho gỗ từ đàn.
Cầu thủ bóng đá Brazil Neymar Jr. cũng đã giảm trọng lượng của mình cho chiến dịch để hỗ trợ loài Gisele và đã thu hút được hơn nửa triệu thích (like) cho chiến dịch trong 48 giờ. Tất cả đều kêu gọi hỗ trợ công dân để chấm dứt các nhu cầu thương mại bất hợp pháp.
Có rất nhiều hoạt động mà bạn có thể tham gia để kỷ niệm Ngày Môi trường năm 2016, cho dù đó là thông qua biểu diễn nghệ thuật và triển lãm hàng thủ công, liên hoan phim, các cuộc thi, lễ kỷ niệm, kịch và thơ ca, chiếu đèn flash, lên mạng trực tuyến và các hoạt động truyền thông xã hội, các hoạt động thể thao và nhiều hơn nữa. Bất cứ điều gì bạn quyết định làm, hãy kiểm tra năm bước nhanh chóng để đưa Ngày của bạn thành công.
Lễ kỷ niệm Ngày Môi trường năm nay được tổ chức bởi Angola, một quốc gia đang tìm cách khôi phục đàn voi nước này, bảo tồn động vật hoang dã, đa dạng sinh học phong phú của châu Phi và bảo vệ môi trường, và họ tìm cách để trở thành “một Angola mới trong đó cả người và động vật có thể trải nghiệm hòa bình và thịnh vượng nơi có môi trường trở thành một phần của trái tim và khối óc của người dân, tích hợp với các mục tiêu phát triển bền vững”, Bộ trưởng Bộ môi trường, bà Maria de Fátima Jardim nói.
Angola là nơi cư ngụ của loài linh dương đen khổng lồ mến yêu trong chiến dịch WED 2016, bạn có thể hành động để cứu linh dương đen khỏi tuyệt chủng bằng cách tham gia vào cuộc thi đặt tên của chúng tôi. Trong tháng Bảy, kiểm lâm sẽ kiểm kê những linh dương đen còn sống sót với vòng cổ phát sóng radio. Ba loài động vật xếp hạng nhất sẽ nhận được những cái tên được lựa chọn trực tuyến của cộng đồng. Những tên này sẽ được công bố vào ngày 05 Tháng 6 trong lễ kỷ niệm Ngày Môi trường tại thủ đô Luanda của Angola. Trong năm 2010, cộng đồng WED đã đặt tên cho ba con khỉ nhỏ, Waka, Legacy và Zoya.(https://vimeo.com/album/
Các cuộc thi và buổi lễ sẽ nâng cao vị thế của những nỗ lực bảo tồn khẩn cấp này. Những chiếc vòng cổ sẽ giúp kiểm lâm theo dõi một số trong 100 cá thể llinh dương cuối cùng trong hai khu dự trữ từ xa và bảo vệ chúng khỏi những kẻ săn trộm. Các nhà khoa học có thể sử dụng dữ liệu để tìm hiểu thêm về các loài và cách làm thế nào để giúp loài này hồi phục.
Năng lượng tích cực của công dân toàn cầu bao trùm tất cả các lĩnh vực của xã hội trong chương trình không khoan dung cho việc buôn bán bất hợp pháp sẽ góp phần vào sự thay đổi bất thường đã được thực hiện trên toàn cầu.
Vào tháng Tư, Kenya đã phá hủy gần như toàn bộ ngà voi và sừng tê giác của các kho dự trữ trong một buổi lễ tại Vườn quốc gia Nairobi. 105 tấn ngà voi từ hơn 7.000 con voi và 1,35 tấn sừng tê giác đã bị đốt cháy trong một cuộc kêu gọi khẩn cấp để hành động nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng săn trộm. Điều này xuất phát sau khi một thông báo năm ngoái của hai trong số những thị trường ngà voi lớn nhất thế giới – Mỹ và Trung Quốc – rằng họ sẽ đóng cửa thương mại quốc tế và nội địa với hàng hóa ngà voi.
Sự cam kết và tham gia của bạn sẽ giúp mọi người hiểu được những thiệt hại do thương mại bất hợp pháp động vật hoang dã cho môi trường, kinh tế, cộng đồng và an ninh của chúng ta.
Dù bạn là ai và bất cứ nơi nào bạn sống, xin vui lòng ‘Bảo vệ thế giới hoang dã cho cuộc sống và cứu lấy hành tinh của chúng ta!” (*[2])
Kết
Trên mạng xã hội, nhiều người Việt Nam đã phát đi lời kêu gọi biểu tình tuần hành bảo vệ môi trường biển hưởng ứng NGÀY MÔI TRƯỜNG TOÀN CẦU và đòi công khai thủ phạm thảm họa cá chết 4 tỉnh miền Trung vào ngày chủ nhật 5 tháng 6.
Khẩu hiệu nên là “Hưởng ứng Ngày bảo vệ môi trường thế giới” và “Cá biển cần nước sạch, nước cần minh bạch”