VNTB – Cần tăng tiền cho giáo dục và giảm tiền cho công an

TS Phạm Đình Bá

 

(VNTB) – Với mỗi 1 đô la chi cho giáo dục, Nhà nước độc đảng chi 15 đô la cho công an và 27 đô la cho quốc phòng.

 

Trên trang VNTB, Minh Triều đưa ra nhiều ví dụ về học sinh lớp 6 không biết chữ và nhận định rằng đây là hậu quả của nền giáo dục của Nhà nước độc đảng. [1] Cũng trên trang VNTB, giáo sư Mạc Văn Trang trình bày những suy nghĩ về giáo dục phổ thông hiện nay. Theo đó, giáo dục đang gặp khủng hoảng nghiêm trọng, đang gây hoang mang cho giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh và dư luận xã hội. [2]

Những bất cập của giáo dục đã tích tụ từ lâu, nhiều ý kiến đã nêu rõ vấn đề, nhưng không được giải quyết. Một phần những bất cập này liên quan đến việc thiếu kinh phí cho giáo dục ở Việt Nam. Vào năm 2024, Nhà nước độc đảng sẽ chi khoảng 284 triệu USD cho chăm sóc sức khỏe, 312 triệu cho giáo dục, 4,6 tỷ cho an ninh nội bộ và 8,4 tỷ cho quốc phòng. Với mỗi $1 chi cho giáo dục, Nhà nước độc đảng chi $15 cho công an và $27 cho quốc phòng. Việc thiếu tiền đương tiên dẫn đến nhiều vấn đề.

Ví dụ, số lượng học sinh tăng mạnh, nhiều nơi thiếu trường lớp và giáo viên. Ở Sài gòn, mỗi năm số học sinh tăng khoảng 40.000 em, tập trung nhiều ở bậc tiểu học. Nhiều quận huyện phải tăng sĩ số học sinh/lớp và giảm tỉ lệ học 2 buổi/ngày để đáp ứng nhu cầu.

Việc xây dựng thêm trường mới gặp nhiều thách thức về mua đất và xây dựng. Lấy ví dụ như quận Bình Tân ước tính cần xây ít nhất 3 trường mới mỗi năm để đáp ứng nhu cầu nhưng không thể có ngân quỹ để thực hiện.

Tình trạng học sinh tấn công, chửi bới và đánh đập giáo viên vẫn diễn ra ở một số trường học, cho thấy vấn đề về giáo dục đạo đức và kỷ luật của học sinh đi xuống. Bên cạnh đó, giáo viên cũng gặp nhiều khó khăn về chính sách lương, phụ cấp và định mức công việc. Điều này ảnh hưởng đến động lực và chất lượng giảng dạy.

Những kiến nghị trong nước về cần cải tổ giáo dục thì chẳng được giải quyết bởi vì Nhà nước độc đảng không tôn trọng ý dân. Nói lên với chúng nó có chăng chỉ như nước đổ đầu vịt.

Tuy vậy Nhà nước độc đảng lại ham muốn làm tiền và lúc nào cũng khúm núm về việc mời gọi những nhà tư bản nước ngoài đầu tư và mở hãng xưởng để chúng nó làm giàu. Nhận định như thế mở ra một cách khác để đòi nhà nước độc đảng phải chi tiền nhiều hơn cho giáo dục.

Bên dưới là một ví dụ của cách làm này. Tuần nay, Tim Cook giám đốc hãng Apple sang thăm Việt Nam. Hãng này bắt đầu hoạt động tại Việt Nam hơn một thập niên trước. Apple cho biết họ chịu trách nhiệm tạo ra hơn 200.000 việc làm ở Việt Nam. Hiện nay, Apple có khoảng 26 nhà cung cấp với 28 nhà máy tại Việt Nam.

Ở Mỹ, Apple đã thực hiện các khoản đầu tư và cam kết đáng kể để cải thiện giáo dục, cung cấp cơ hội học tập và hỗ trợ các cộng đồng chưa được phục vụ đầy đủ. Dựa vào quan sát này, tôi hôm nay có viết thư qua email nhờ ông Tim Cook trong những lúc giao tiếp với Nhà nước độc đảng lên tiếng về việc tăng kinh phí cho giáo dục trong nước, trên căn bản là nếu ông ta làm như vậy cũng có lợi cho những công nhân tương lai của ông ấy ở các hãng Apple ở Việt Nam.

Bên dưới tôi xin đính kèm bản tiếng Việt và tiếng Anh của lá thư email gởi cho hãng Apple. Nếu bạn có email của các công ty ngoại quốc có hãng xưởng ở Việt Nam, nếu có thể được, nhờ bạn liên lạc với họ và kêu gọi họ lên tiếng với các cán bộ trong Nhà nước độc đảng về tăng cường chú ý đến giáo dục.

 

Bản tiếng Việt:

Kính ông Tim Cook:

Tôi là một người Việt Nam đã chúc mừng chuyến thăm Việt Nam tuần này của ông, vui mừng vì khoản đầu tư của ông vào Việt Nam, và vui mừng về cam kết của ông trong việc cải thiện nền giáo dục ở Hoa Kỳ.

Tôi muốn báo với ông về việc thiếu kinh phí cho giáo dục ở Việt Nam. Năm 2024, Việt Nam sẽ chi khoảng 312 triệu USD cho giáo dục và 4,6 tỷ USD cho an ninh nội bộ. Với mỗi một đô la chi cho giáo dục, nước này chi 15 đô la cho công an. Điều này không tốt cho công nhân ở Việt Nam.

Tôi tin rằng ông có thể giúp đỡ những người lao động tương lai cho các nhà máy của hãng Apple tại Việt Nam. Trong cuộc trao đổi với các quan chức Việt Nam, nhờ ông có thể vui lòng lên tiếng về vấn đề tăng cường tài trợ cho giáo dục được không?

Cảm ơn sự quan tâm và giúp đỡ của ông.

Trân trọng,

Bá Pham, Đại học Toronto

 

Bản tiếng Anh:

Dear Tim Cook:

I am a Vietnamese who celebrated your visit to Vietnam this week, your investment in Vietnam, as well as your commitment to improve education in the United States.

I wish to bring to your attention the lack of funding for education in Vietnam. In 2024, Vietnam will spend approximately $312 million on education and $4.6 billion on internal security. For each dollar spent on education, it spends $15 on police. This is not good for its workers.

I believe you can help your future workers in Vietnam. In your discussion with Vietnamese officials, could you please give voice to the issue of increasing funding for education?

Thank you for your attention and your help.

Sincerely,

Ba’ Pham, University of Toronto

 

______________

Tham khảo:

1. Minh Triều. VNTB – Học sinh lớp 6 không biết chữ: hậu quả của nền giáo dục XHCN. 13/04/2024; Available from: https://vietnamthoibao.org/vntb-hoc-sinh-lop-6-khong-biet-chu-hau-qua-cua-nen-giao-duc-xhcn/.

2. Mạc Văn Trang. VNTB – Mấy suy nghĩ về giáo dục phổ thông hiện nay. 01/10/2023; Available from: https://vietnamthoibao.org/vntb-may-suy-nghi-ve-giao-duc-pho-thong-hien-nay/.

 

---